Groblje svemirskih letelica
Takozvano groblje svemirskih letelica je oblast u južnom Pacifiku 3.900 km jugoistočno od Velingtona (glavnog grada Novog Zelanda)[1], gde se već duže vreme iz orbite odlažu svemirske letelice. Najznačajniji primeri koji su namenski deorbitirani na ovu lokaciju su svemirska stanica Mir i skoro svi ruski brodovi za snabdevanje Progres.[2] Ova lokacija odabrana je za ovu namenu zbog svoje zabačenosti, odnosno, jer blizu ove lokacije nema ljudskih naseobina koje bi bile ugrožene ulaskom letelica u atmosferu.
Od drugih svemirskih letelica za koje se rutinski koristi ova lokacija izdvajaju se automatski brodovi za snabdevanje MSS: japanska letelica H-II[3] i Automatski brod za snabdevanje (MSS) koji koristi agencija ESA.[4][5][6]
Dokumentovanje ulaska u atmosferu uredi
Najbolje dokumentovani ulazak neke letelice u atmosferu na ovoj lokaciji bio je povratak automatskog broda za snabdevanje agencije ESA, koji su snimili članovi posebne ekspedicije ove i agencije NASA u septembru 2008. godine. To je bio kraj prve misije ove letelice do MSS.
Žil Vern, kako je brod nosio naziv, se odvojio od MSS 5. septembra 2008. i izmanevrisao se do orbite 5 km ispod MSS. Letelica je ostala u ovoj orbiti sve do 29. septembra.[7] Tog dana, u 10.00.27 UTC, Žil Vern sproveo je prvo paljenje motora za izlazak iz orbite u trajanju od 6 minuta, a zatim još jedno paljenje u 12.58.18 UTC u trajanju od 15 minuta. U 13.31 letelica Žil Vern počela je da ulazi u gornje slojeve atmosfere na visini od 120 km, i u narednih 12 minuta sprovela je kontrolisani ulazak u atmosferu[8] i raspala se nad južnim Pacifikom, jugozapadno od Tahitija, kao što je i planirano.[4] Ovaj ulazak u atmosferu snimljen je i fotografisan pomoću dva aviona koji su se namenski nalazili u toj oblasti kako bi se prikupili važni podaci. Kratak film o dokumentovanju povratka Žila Verna u atmosferu može se videti u galeriji ispod.
Reference uredi
- ^ „NZ spacecraft cemetery gets another skip from orbit”. 18. 1. 2007. Arhivirano iz originala 11. 10. 2008. g. Pristupljeno 11. 2. 2009.
- ^ „Progress M-18M Mission Updates - Progress ship returns to Earth with trash and no longer needed stuff”. 26. 7. 2013. Arhivirano iz originala 01. 8. 2013. g. Pristupljeno July 2013. Proverite vrednost paramet(a)ra za datum:
|access-date=(pomoć) - ^ Love, John (21. 9. 2012). „Lead Increment Scientist's Highlights For Week of Sept. 10, 2012”. NASA. Arhivirano iz originala 25. 06. 2020. g. Pristupljeno 23. 9. 2012.
- ^ a b „Image of the Day Gallery--October 6, 2008”. NASA. Pristupljeno 05. 5. 2013.
- ^ European Space Agency ATV page. Pristupljeno 21 June 2011.
- ^ „Mission accomplished for ATV Edoardo Amaldi”. Space-Travel.com. 04. 10. 2012. Pristupljeno 08. 10. 2012.
- ^ „'Jules Verne' begins final voyage”. BBC. 05. 9. 2008. Pristupljeno 06. 9. 2008.
- ^ „Successful re-entry marks bright future for ATV”. ESA. 29. 9. 2008. Pristupljeno 29. 9. 2008.