Deo sela Bistrica
Deo sela Bistrica predstavlja nepokretno kulturno dobro kao prostorna kulturno-istorijska celina od velikog značaja. Selo Bistrica pripada tipu zbijenih seoskih naselja. Nalazi se pored istoimene reke, na oko 15km jugoistočno od Petrovca na Mlavi. Prvi sačuvani pomen o selu nalazi se u povelji Kneza Lazara izdatoj prilikom osnivanja manastira Gornjak 1387. godine.
| Deo sela Bistrica | |
|---|---|
-_1388783682.jpg) Valjavica Tomaševića | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Bistrica |
| Opština | Petrovac na Mlavi |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | Prostorna kulturno-istorijska celina |
| Vreme nastanka | 19. vek |
| Tip kulturnog dobra | Nepokretno kulturno dobro |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture |
| spomenicikulture | |
Specifična lokacija i prirodni uslovi ovog kraja uslovili su stvaranje jedinstvene ruralne celine sastavljene od stambenih i privrednih objekata narodnog graditeljstva. U delu sela Bistrica sačuvano je deset vodenica potočara i tri valjavice iz 19. veka, salaš iz 19. veka, crkvište sa ostacima starog manastira i novom crkvom, stari seoski centar sa objektima javne namene, kao i stare kuće brvnare, polubrvnare, čatmare i kuće zidane kamenom iz 19. i sa početka 20. veka. Ruralna struktura i delimično sačuvani objekti omogućavaju praćenje istorijskog razvoja, širenje sela, arhitekture objekata, njihovu namenu i opremljenost.[1]
U sklopu prostorno kulturno-istorijske celine nalaze se: valjavice Marjanovića, Tomaševića, Novičić Milana, vodenice Nikolić Branislava, Milošević Radosava, Jović Ratka, Marjanović Miroslava, Miljković Milorada, Tomašević Brane, Mladenović Živote, Zdravković Dušana, Joksimović Dragutina, crkva iz 1936. godine sa crkvištem, valjavica ispod crkve, salaš Tomašević Stojana, kuće Antić Nevenke, Savić Čede, zgrada mesne zajednice, zgrada stare škole, kuće Stevanović Miroslava, Živanović Stane, kuća sa pomoćnim zgradama Stefanović Natalije i zgrada mehane Nikolić Živote.[2]
Utvrđivanju ove ruralne prostorne kulturno-istorijske celine prethodilo je proglašenje valjavice Tomaševića u Bistrici za spomenik kulture 1982. godine.
Galerija uredi
- Nedeljkova i Milanova vodenica
- Ružanska vodenica
- Pavićevska vodenica
- Velika vodenica
- Julanska vodenica
- Tomaška vodenica
- Milisavčići vodenica
- Zdravkovićeva vodenica
- Ivkova vodenica
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Etno selo Bistrica”. TOP. Pristupljeno 14. 1. 2022.
- ^ „DEO SELA BISTRICA”. Regionalni zavod za zaštitu spomenika kulture. Pristupljeno 14. 1. 2022.
