Драгољуб (almanah)
Dragoljub (almanah) je objavljen u dve knjige, 1845. i 1846. godine u Pešti. To je prvi srpski almanah namenjen ženama.
| Tip | almanah |
|---|---|
| Osnivanje | 1845. |
| Jezik | srpski |
| Ukidanje | 1846. |
| Grad | Pešta |
Izdavač uredi
Izdavač i urednik ovog zabavnika bez kalendara bio je Teodor Pavlović (1804-1854), jedan od najznačajnijih novinara 30-tih i 40-tih godina 19. veka. Bio je urednik i Serbskih narodnih novina i Serbskog narodnog lista.
Osnovne informacije uredi
Prva sveska almanaha posvećena je rodoljubivim osnivateljkama, a posebno "plemenitoj Srbkinji Anastasiji Nako", uz objavu Soneta blagorodnoj gospoji Anastasiji ot Nako u kome se veliča njeno rodoljublje, a druga sveska je posvećena Mariji Meden. Sveske almanaha su obimne (preko 300 strana) sa brojnim proznim i pesničkim prilozima.
Urednik almanaha se zalaže za prosvećivanje srpske žene u nacionalnom duhu na narodnoj poeziji i na produktima srpske umetničke literature. U poeziji, kao najobimnijoj oblasti književnosti u almanahu iščezava klasicistički manir, i prilaže se moderna poezija, prožeta nacionalnim duhom i napisana u narodnom stihu.
Sadržaj uredi
Osnovna ideja cele publikacije razvijena je u urednikovim Pismima Danici, koja je idealna Srpkinja, i koja sadrže program vaspitanja srpske žene u narodnom stilu: ljubav prema svom jeziku i narodnim pesmama, osnivanje "Sojuza rodoljubivi Srbkinja", čitanje srpskih knjiga, materijalno pomaganje srpske književnosti, odavanje priznanja srpskim piscima.
U Dragoljubu je objavljeno oko stotinu pesama, tako da predstavlja jednu od najznačajnijih zbirki poezije 40-tih godina. Veliki broj pesama u obe sveske almanaha objavljen je na temu veličanja nacionalnih vrlina Srpkinja i Srba: Srbkinja Srbljinu Georgija Steganovića, Glas Serbkinje (T. Iv.), Spomenik na grobu jedne Srbkinje (K.B.), Srbin, Mlada Srbkinja i Mladi Srbin (P.N.) i dr.
Četiri pesme su lirsko-epskog karaktera: Nenad i Koruna vojvoda, Kako sestra ljubi brata, Devet posobaca i Kapetanovica teši Milašinovicu, lirska je Narodna pesma, a šaljiva Šta još neće na svetu biti. Na principu podražavanja narodne pesme su Ko je lepši i Tuga.
Najlepše lirske pesme u Dragoljubu su pesme Sime Milutinovića: Pčela i devojka, Ruža i devojka, Tuđoj i Kad je voda najslađa?. Tri objavljene pesme dr Jovana Subotića su: Ispit ruže, Razgovor s mesecom i Ivanjska noć. Ljubavnu liriku u almanahu predstavlja D. Mihailović sa osam objavljenih pesama, a prosvetiteljsko-patriotski-didaktički karakter izražava Nikola Borojević sa deset pesama, nekoliko zagonetki u stihu i jednom pripovetkom.
U Dragoljubu je objavljeno pet dužih pripovedaka, veći broj kratkih priča i priloga, i čine manje značajan deo almanaha.
Saradnici uredi
Saradnici Dragoljuba su bili neki istaknuti pisci tog doba: Sima Milutinović, Jovan Subotić i Nikola Borojević, kao i manje poznati Vasilije Subotić, D. Mihailović, Georgije Stefanović, i dr. Potpisuju se i ilirski pisci Stanko Vraz, Petar Preradović i Dragojla Jarnević.
Dragoljub je imao široku materijalnu podršku, od osnivačica i drugih žena i pretplatnika širom Srbije, kao i istaknutih javnih ličnosti. [1]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Deretić, Jovan (2016). Almanasi Bukovog doba. Zrenjanin: Sezam Book. str. 53-59.