Ekstaza
Ekstaza ili istupanje (od grč. έκστασις ekstasis - stajati van, izaći, biti izvan, izlaženje čoveka iz samog sebe) [1]je stanje u kojem dominira doživljaj natprirodnog zanosa, osećanje beskrajne radosti i blaženstva, najviši stepen ushićenosti u kojem čovek kao da izlazi iz sebe samog, gubi svest o svom ličnom Ja i stapa se sa apsolutnim.[2]
Pojam su koristili neoplatonički filozofi da označe sozercanje Boga, koje dovodi do zaborava vlastite ljudske situacije. Prema Plotinovoj filozofiji ekstaza se postiže udaljavanjem od čulnog i povlačenjem u samoga sebe. [3]U hrišćanskoj tradiciji mistično istupljenje označava najviši oblik kontemplacije. U stanje ekstaze šamani, sveštenici, mistici, proroci dolaze bilo „Božjim otkrovenjem” ili izvesnim naročitim postupcima (uzimanjem psihoaktivnih supstanci, ritualnim plesom, molitvom, postom itd).[4]
Reference uredi
- ^ Stambolić, Miloš, ur. (1986). Rečnik književnih termina. Beograd: Nolit. str. 163. ISBN 86-19-00635-5.
- ^ „Definicija i značenje Ekstaza”. Xn-rječnik. Pristupljeno 20. 1. 2020.
- ^ „Ekstaza”. Rječnik. Pristupljeno 20. 1. 2020.
- ^ Ivan Vidanović, Rečnik socijalnog rada