Eliot Kuz
Eliot Kuz (engl. Elliott Coues; 9. septembar 1842. – 25. decembar 1899.) — američki hirurg, istoričar i ornitolog.[1]
| Eliot Kuz | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 9. septembar 1842. |
| Mesto rođenja | Portsmut (Nju Hempšir), SAD |
| Datum smrti | 25. decembar 1899. (57 god.) |
| Mesto smrti | Baltimor (Merilend), SAD |
| Naučni rad | |
| Polje | Ornitologija |
| Institucija | Univerzitet Kolumbija |
Biografija uredi
Eliot Lad Kuz je rođen u njuhempširskom gradu Portsmutu 9. septembara 1842, roditelji su mu bili Semjuel Eliot Kuz i Šarlot Hejven Lad Kuz.[2] Diplomirao je 1861. na Univerzitetu Kolumbija (danas, Univerzitet Džordža Vašingtona), i na Medicinskom fakultetu istog univerziteta 1863. U američkoj vojsci je kao medicinski kadet 1862–1863 služio u Vašingtonu. Imenovan je 1864. za asistenta hirurga,[3] i raspoređen je u Fort Vipl. Iako prema zakonu još uvek nije bilo moguće dobiti razvod braka, zakonodavne vlasti Arizone su Kuzu odobrile poništenje braka sa Sarom A. Ričardson.[4][5]
Objavio je 1872. svoje delo Key to North American Birds (prerađeno i dopunjeno 1884. i 1901), koje je značajno doprinelo sistematskim ornitološkim istraživanjima u Americi. Jedan je od osnivača Američke Ornitološke Unije (engl. American Ornithologists Union), koja je osnovana 1883.[6] Njegovo delo je bilo ključno za uspostavljanje danas važećeg standarda trinomne nomenklature (taksonomska klasifikacija podvrsta) u ornitologiji, i uopšte zoologiji. Na Medicinskom fakultetu Univerziteta Kolumbija predavao je anatomiju od 1877. do 1882, a od 1882. do 1887. na istom fakultetu radio je kao profesor anatomije.[3]
Bio je pažljiv bibliograf, koji je u svoje delo Birds of the Colorado Valley uključio poseban odeljak posvećen lastama, u pokušaju da razreši dilemu koja je u njegovo vreme bila aktuelna, da li se laste sele na jug zimi ili padaju u zimski san i provode zimu ispod jezera spavajući.
Vojsku je napustio 1881. da bi se u potpunosti posvetio naučnom radu. Uređivao je naučni časopis The Auk, koji je izdavala Američka Ornitološka Unija, i neke druge ornitološke periodične publikacije. Umro je u merilendskom gradu Baltimoru 1899.[3]
Otkrio je Grejsinu grmušu na Stenovitim planinama 1864. Želeo je da novootkrivena vrsta bude nazvana po njegovoj sestri Grejs Darling Kuz. Ova želja mu je uvažena 1865, kada je vrstu naučno opisao Spenser Fulerton Berd.
Podvrsta C. b. couesi kaktusovog carića (Campylorhynchus brunneicapillus) je nazvana po Kuzu,[7]:120 i izabrana je za simbol države Arizona u njegovu čast.[8]:1
Pored ornitologije objavio je značajna dela u oblasti mamalogije; njegovo delo Fur-Bearing Animals (1877) se izdvaja po preciznom i potpunom opisu vrsta, od kojih su neke već tada postale retke.[3] Podvrsta Kuzov belorepi jelen (Odocoileus virginianus couesi) je nazvana po njemu.
Dela uredi
Neka od najznačajnijih Kuzovih dela:
- A Field Ornithology (1874);
- Birds of the North-west (1874);
- Monographs on North American Rodentia, with Joel Asaph Allen (1877);
- Birds of the Colorado Valley (1878);
- A Bibliography of Ornithology (1878–1880, nedovršeno);
- New England Bird Life (1881);
- A Dictionary and Check List of North American Birds (1882);
- Biogen: A Speculation on the Origin and Nature of Life (1884);
- The Daemon of Darwin (1884);
- Can Matter Think? (1886);
- Neuro-Myology (1887);
- "Blavatsky Unveiled!" (1890)
- Rural Bird Life of England, with Charles Dixon (1895).
Kuz je dao svoj doprinos u pisanju enciklopedijskog rečnika Century Dictionary (napisao je veći broj članaka), uređivao je i pisao članke za mnoge enciklopedije:
- Journals of Lewis and Clark (1893);
- The Travels of Zebulon M. Pike (1895);
- New Light on the Early History of the Greater Northwest: The Manuscript Journals of Alexander Henry, Fur Trader of the Northwest Company and of David Thompson, Official Geographer and Explorer of the Same Company, 1799-1814 (1897);
- Forty Years A Fur Trader on the Upper Missouri: The Personal Narrative of Charles Larpenteur 1833-1872 (1898).
- On the Trail of a Spanish Pioneer: the Diary and Itinerary of Francisco Garces (Missionary Priest), New York, Francis P. Harper, 1900
Izvori uredi
- ^ Smith, Alfred Emanuel; Walton, Francis (13. 1. 1900). „A Great Ornithologist”. The Outlook. 64: 98. Pristupljeno 30. 7. 2009.
- ^ Victor, Frances F. (1. 6. 1900). „Dr. Elliott Coues”. The Quarterly of the Oregon Historical Society. 1: 192.
- ^ a b v g Chisholm 1911.
- ^ Acts, Resolutions and Memorials, Adopted by the First Legislative Assembly of the Territory of Arizona.
- ^ Tackenberg, Dave (20. 8. 2008). „MS 178; Coues, Elliott; Papers, 1864” (PDF). ARIZONA HISTORICAL SOCIETY. Pristupljeno 19. 8. 2019.
- ^ „The American Ornithologists' Union”. Bulletin of the Nuttall Ornithological Club. VIII (4): 221—226. oktobar 1883.
- ^ Jobling, James A. (2010). Helm Dictionary of Scientific Bird Names (PDF). London: Christopher Helm. ISBN 978-1-4081-2501-4.
- ^ Anderson, Anders H.; Anderson, Anne (1972). The Cactus Wren. Tucson: University of Arizona Press. ISBN 0816503990. OCLC 578051.
