Železnička stanica Novi Sad

Železnička stanica Novi Sad je glavna železnička stanica u Novom Sadu. Nalazi se na magistralnoj pruzi broj 4 (Beograd) – Stara Pazova – Novi Sad – Subotica – državna granica (Kelebija). Na stanici postoje četiri prolazna, dva lokalna koloseka i pet koloseka za vozove na čekanju. Za prijem i otpremu putnika koriste se četiri prolazna (1, 2, 3 i 4. kolosek) i dva slepa koloseka (12. i 13. kolosek).

Železnička stanica Novi Sad
Glavni ulaz u stanicu (2013. godina)
Zemlja	Srbija
Mesto	Novi Sad
Adresa	Bulevar Jaše Tomića 4
Koordinate	45° 15′ 55″ N 19° 49′ 46″ E
Koridor	10
Železničke linije	Unutrašnji saobraćaj i internacionalni saobraćaj
Druge linije	autobuske linije: 3A, 4, 5N, 7A, 7B, 10, 11A, 11B, 14, 15, 16, 17, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 30, 31, 32, 33, 35, 41, 42, 43, 51A, 51B, 52, 53, 54, 55, 56, 60, 61, 62, 63, 64, 68, 69, 71, 72, 73, 74, 76, 77, 78, 79A, 79B, 80, 81, 84, 86
Struktura	nadzemna
Perona	13
Koloseka	3 putnička(numerisana 1, 2 i 4) 4 terminalna
Nivoa	2
Parking	Da
Pristup biciklima	Da
Zatvorena	Da
Dograđena	Ne
Elektrifikovana	Da
Pristup invalidima
Vlasnik	Železnice Srbije
Operator	Železnice Srbije
Putnika godišnje	2 000 000
Železnička stanica Novi Sad Železnička stanica Novi Sad na karti Novog Sada

Stanica se nalazi u saobraćajnom središtu grada, na samom početku Bulevara oslobođenja, koji čini saobraćajnu „kičmu“ grada u pravcu sever–jug i preko Mosta slobode vodi ka sremskoj strani grada. U pravcu istok–zapad pruža se Bulevar Jaše Tomića, koji preko Kisačke i Rumenačke ulice vodi do istočnih, severnih i zapadnih delova grada. Na svega 50 metara od samih perona nalazi se veliki stanični plato na kojem je okretnica linija gradskog i prigradskog prevoza prevoza, dolazni peroni međunarodne autobuske stanice Novi Sad (MAS), a nešto dalje i odlazni peroni MAS.

Stara železnička stanica

Prvobitna zgrada železničke stanice Novi Sad nalazila se na mestu današnje Limanske pijace i izgrađena je 1882. godine, a sledeće godine, 5. marta 1883, u Novi Sad stiže prvi voz – iz pravca Subotice. Pruga ka Zemunu puštena je u saobraćaj 10. decembra 1883.

Motorna kola „Ganc” u Novom Sadu 1937. godine.

Od 1901. za prevoz putnika sa železničke stanice do centra grada korišćen je omnibus (tramvaj sa konjskom zapregom). Električni tramvaj je uveden 1911, a 1958. se u gradu ukida tramvajski saobraćaj i uvodi autobuski prevoz. Zgrada stare železničke stanice je srušena, a danas je preostala jedino nekadašnja pošta, koja i dalje radi.

Današnja železnička stanica

Zbog širenja Novog Sada prema Dunavu, pruga se izmešta ka severu, a stara stanica se ukida. Izgradnja današnje zgrade železničke stanice završena je 1964. godine. a građena je po projektu Imrea Farkaša u stilu moderne. Zdanje je karakteristično po testerastom krovu koji predstavlja krovove tipičnih panonskih kuća. U funkcionalnom smislu sastoji se iz četiri dela: deo za upravljanje saobraćajem, reprezentativni hol sa čekaonicama, restoran i segment za istovar i pregled vozova.

Zbog višedecenijskog neulaganja, zgrada se nalazi u prilično lošem stanju. Najavljeno je da bi stanica mogla biti sanirana u sklopu remonta i dogradnje drugog koloseka pruge Stara Pazova – Subotica.

Vozovi

Sa železničke stanice Novi Sad prema redu vožnje za 2017/2018. godinu postoje 34 polaska vozova u pravcu Subotice, Sombora (preko Bogojeva i preko Vrbasa), Šida, Beograda i Zrenjanina (preko Orlovata). Stanica opslužuje sve putničke vozove koji prolaze kroz stanicu Novi Sad – brzi (B), inter siti (IC) i regio ekspres (RE).

Međunarodni saobraćaj

• Voz Beograd: Beograd – Novi Sad – Budimpešta (brzi)
• Voz Ivo Andrić: Beograd – Novi Sad – Budimpešta (brzi)
• Voz Avala: Beograd – Novi Sad – Budimpešta – Beč (IC)
• Voz Panonija: Subotica – Novi Sad – Beograd Centar – Bar (brzi, saobraća samo u letnjoj sezoni)

Unutrašnji saobraćaj

• Subotica – Novi Sad – Beograd centar/Novi Beograd (brzi)
• Subotica – Novi Sad – Beograd centar (regio ekspres)
• Novi Sad – Zemun/Novi Beograd/Beograd centar (regio ekspres)
• Novi Sad – Subotica (regio ekspres)
• Novi Sad – Vrbas – Sombor (regio ekspres)
• Novi Sad – Bogojevo – Sombor (brzi)
• Novi Sad – Bogojevo – Sombor (regio ekspres)
• Novi Sad – Inđija – Sremska Mitrovica/Šid (regio ekspres)
• Novi Sad – Rimski šančevi – Orlovat stajalište – Zrenjanin (regio ekspres)

Spoljašnje veze

• Forum ljubitelja železnica: Pruga Beograd – Novi Sad – Subotica
• Radio 021: Kako sprečiti propadanje bisera novosadske moderne?