Zgrada Bačko-Bodroške županije u Somboru
Zgrada Bačko-Bodroške županije u Somboru je za potrebe nekadašnje županijske uprave, izgrađena u periodu od 1805. do 1808. godine i predstavlja spomenik kulture u kategoriji nepokretnih kulturnih dobara od velikog značaja.[1]
Zgrada Bačko-Bodroške županije u Somboru | |
---|---|
Opšte informacije | |
Mesto | Sombor |
Opština | Sombor |
Država | Srbija |
Vreme nastanka | 1808/1882. |
Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
Nadležna ustanova za zaštitu | Pokrajinski zavod za zaštitu spomenika kulture |
www |
Istorijat
urediJoš u 15. veku, u tadašnjem Cobor Sent-Mihalju, a današnjem Somboru, održavana su ponekad zasedanja skupštine Bodroške županije. Nakon povlačenja Turaka iz Bačke 1687. godine i začetka spajanja Bodorške sa Bačkom županijom, tridesetih godina 18. veka, sednice županijske skupštine ponovo su počele da se održavaju u Somboru. Za stalno sedište Bačko-bodroške županije Sombor je proglašen 1786. godine. Sedište Županije se nalazilo u zgradi bivšeg franjevačkog samostana, kasnije župnog dvora, pa kako taj prostor nije bio dovoljan za sve brojniju županijsku upravu, državne vlasti su odlučile da izgrade zasebnu upravnu zgradu. Pod rukovodstvom projektanta, inženjera Jozefa Bauera, gradnja je započela 1805. godine,[2] a završena 1808. godine, dok je zgrada potpuno bila gotova krajem naredne 1809. godine, kada su u nju premeštene sve županijske službe.[3]
Arhitektura
urediZgrada je imala osnovu u obliku latiničnog slova U, sa glavnim ulaznim i dva bočna krila, izrađenim po uzoru na prostorni raspored koji je bio uobičajen za doba baroka u centralnoj Evropi.
Današnji izgled objekta potiče iz 1882. godine kada je po projektu budimpeštanskog arhitekte Đule Partoša izvršena dogradnja i prepravka fasade. Izgradnjom novog krila formirana je zatvorena kvadratna osnova sa centralnim atrijumom. Monumentalno dvospratno zdanje, raskošno oblikovano u duhu eklekticizma, udahnulo je Somboru novu urbanističku vizuru evropskog grada. Znalački komponovan centralni rizalit akcentovan je balkonom od kovanog gvožđa na konzolama, pilastrima, polukružnim otvorima, amblemima sa motivom štita i medaljonom sa grbom na atici. Trapezasta krovna konstrukcija nadvišena je kupolom, čija je sredina između postamenta i kubeta otvorena i ukrašena stubovima.
Po konačnom završetku dogradnje, zgrada Županije imala je 200 različitih prostorija, odaja i sala. U velikoj, svečanoj sali županijske skupštine, postavljena je februara 1898. godine impozantna slika Ferenca Ajzenhuta „Bitka kod Sente”,[2] naslikana uljanom tehnikom na jednodelnom platnu veličine 7 X 4 metra, u bogatom pozlaćenom ramu.[4]
Danas se u zgradi nalazi Skupština grada, službe gradske uprave, okruga i državnih institucija.
Konzervatorski radovi izvedeni su 1992. godine
-
Plafon u Svečanoj sali Bačko-Bodroške županije
-
Slika Bitka kod Sente u Svečanoj sali zgrade
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „ZAPROKUL/Sombor/Županija”. Arhivirano iz originala 07. 09. 2013. g. Pristupljeno 08. 07. 2014.
- ^ a b Grlica, Mirko, ur. (2010). Koliko se poznajemo: iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini. Novi Sad: Izvršno veće APV. str. 6.
- ^ Grad Sombor/Stara zdanja somborska
- ^ „TO Grada Sombora/Znamenitosti”. Arhivirano iz originala 14. 07. 2014. g. Pristupljeno 08. 07. 2014.
Spoljašnje veze
uredi- „Zgrada Bačko-Bodroške županije — Spomenici kulture u Srbiji”. SANU.
- Spisak spomenika kulture od velikog značaja u Vojvodini Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. maj 2014)
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture - Beograd
- Lista spomenika
- Republički zavod za zaštitu spomenika kulture-Beograd/Baza nepokretnih kulturnih dobara
- Zgrada Bačko-bodroške županije u Somboru