Zupčasti prenos

Zupčasti prenos (zupčanički prenos) je prenos mehaničke energije između mašina i uređaja uz pomoć zupčanika, i jedan je od vrsta mehaničkog prenosa.

Zupčasti prenos

Detalj prenosa

Prenos se ostvaruje neposrednim dodirom nazubljenih točkova koji rotiraju. Zupčasti prenos se obično koristi za prenos snage i obrtnog momenta između vratila koja su na malom razmaku.

Podjela zupčanika po obliku

• cilindrični
• konični
• hiperboloidni

Podjela zupčanika po obliku zubaca

• pravi zupci
• kosi zupci
• strelasti zupci
• krivi zupci

Podjela zupčanika po strani ozubljenja

• sa spoljnim ozubljenjem (zupci na obodu)
• sa unutrašnjim ozubljenjem

Ilustracije

• 
  Zupčanik sa unutrašnjim zupcima.
• 
  Helikoidalni zupci.
• 
  Zupčanici sa nagnutim gornjim dijelom (konični zupčanici).
• 
  Zupčanik sa čeonim zupcima.
• 
  Pužni prenos.
• 
  Zupčanik i zupčasta letva.
• 
  Zupčanici od drveta.

Prednosti zupčanika

• visoko dozvoljeno opterećenje
• malo proklizavanje
• dug vijek trajanja

Nedostaci zupčanika

• Potrebno podmazivanje
• Složena konstrukcija zuba
• Blokiranje prenosa ako zubi budu previše blizu jedan drugom

Vidi još

• Mehanički prenos
• Lančani prenos
• Pužni prenos
• Remeni prenos
• Frikcioni prenos

Spoljašnje veze

• Mašinski elementi, univerzitet u Mostaru, pdf
• Kinematički modeli
• Uvod u zupčanike
• Zupčanici i primjena Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. maj 2009)