Intenzitetom modulisana radioterapija
Ovaj članak je nedovršen. |
Intenzitetom modulisana radioterapija (IMRT) moderna je i visoko precizna tehnika zračenja u teleradioterapiji, u kojoj se jonizujuće zračenje neujednačenog profila isporučuje u ciljno područje lečenja.[1] Primenom ove tehnike tumor je ozračen preciznije, bolje i efikasnije i ako je primena terapijske doze na ciljni volumen limitirano radiosenzitivnošću organa od rizika u neposrednoj blizini tumora. Ovo omogućavaju programirani softveri za inverzno planiranje i kompjuterski kontrolisana modulacija megavoltnih (MV) rendgenskih zraka sa statičkim ili dinamičkim višelisnim kolimatorskim sistemom (eng.. Multileaf collimator - MLC)..[2][3]
Namena uredi
Cilj radioterapije sa modulacijom intenziteta je da poboljša usklađenost i naglo smanji dozu zračenja na ivici mete. Poboljšanje usaglašenosti znači da je trodimenzionalni (3D) oblik mete bolje uhvaćen IMRT planom zračenja , čak i onih nepravilnijih ili konkavnih oblika.[1]
IMRT omogućava takozvanu eskalaciju doze, odnosno povećanje doze do ciljne zapremine uz manju verovatnoću oštećenja okolnog zdravog tkiva i organa. Shodno tome, ovo dovodi do poboljšane lokalne kontrole tumora i veće stope preživljavanja.[4]
Princip rada uredi
Intenzitetom modulisana radioterapija se zasniva se na primeni više zračnih snopova/polja (segmenti). Tokom svake frakcije zračenja, na osnovu parametara plana za IMRT , kompjuterski kontrolisanim pomeranjem lamela MLC, oblik zračnog polja se više puta sukcesivno ili kontinuirano dinamički menja. Na ovaj način se unutar osnovnog (fiksnog) zračnog polja definišu dimenzije i oblik za veći broj segmentnih polja, a preko svakog od njih se na deo ciljnog volumena isporučuje različita doza zračenja. Primenom IMRT se distribucija terapijske doze sa visokim nivoom homogenosti maksimalno prilagođava obliku tumora, što omogućava maksimalnu poštedu organa od rizika.[1]
Vrste terapije uredi
Unutar osnovnog (fiksnog) zračnog polja sekvencijalno se smenjuje više statičnih kombinacija položaja lamela višelisniog kolimatorskog sistema, na osnovu čega se definiše više segmentnih polja preko kojih se aplikuje odgovarajući deo ukupne doze za jednu frakciju zračenja. Akcelerator se posle svake sekvence zračenja resetuje uz repozicioniranje MLC-a za novo oblikovano segmentno polje.[4]
Dinamična IMRT tehnika uredi
Kod ove tehnike višelisni kolimatorski sistemi se kontinuirano pomeraju (klize) dok akcelerator zrači kroz sve segmente unutar osnovnog zračnog polja, koje se kretanjem lamela dinamično menja po veličini i obliku, pa izgleda kao klizajući prozor. Preko svakog dinamičkog segmenta zračnog polja se na ciljni volumen aplikuje različita vrednost monitorskih jedinica ili doza po dinamičnom segmentnom polju.[4]
Tomoterapija uredi
IMRT se izvodi pomoću uređaja za tomoterapiju, koji objedinjuje CT aparat i modifikovani Linak koji spiralno rotira oko pacijenta, emitujući lepezasto oblikovan zračni snop, čija se geometrija modelira pomoću dinamičkog kretanja lamela specijalno konstruisanog višelisnog kolimatorskog sistema.[4]
Prednosti IMRT uredi
Na osnovu stečenog iskustva u radu sa IMRT zaključeno je da se primenom ove metode radioterapije prvenstveno pruža veći komfor pacijentu, u smislu:[1]
- poboljšanja kvaliteta života,
- smanjenja ranih i kasnih komplikacija,
- poboljšanja efekta radioterapije
- umanjenje toksičnosti zračenja usled smanjenja ozračenog volumena.
Izvori uredi
- ^ a b v g Arno J. Mundt MD, John C. Roeske PhD: Intensity Modulated Radiation Therapy: A Clinical Perspective, BC Decker Inc, Hamilton, London, 2005
- ^ Dušan Mileusnić, Mirjana Durbaba: Radijaciona onkologija, Alta nova, Beograd, 2012
- ^ Dušan Mileusnić, Goran Marošević, Mirjana Durbaba: Radijaciona onkologija, Medicinski fakultet Univerziteta u Banjoj Luci, 2020
- ^ a b v g Jovan Stevanović, SAVREMENE RADIOTERAPIJSKE TEHNIKE, Časopis Udruženja RTTNMS | 4. broj | Septembar 2021.
Spoljašnje veze uredi
 | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
