Korisnik:KrisKrisKos/pesak3
Sešat, čije ime može da se piše na više različitih načina[1], je staroegipatska boginja mudrosti, znanja i pisanja. Predstavljena je kao pisar i arhivar. Njeno ime znači 'ona koja piše', tj. 'ona koja je pisar' i često joj je pripisano da je ona stvorila pismo. Takođe se identifikuje kao boginja računovodstva, arhitekture, astronomije, astrologije, građenja, matematike i merenja.
'Gospodarica kuće knjiga' je još jedna od titula koje nosi Sešat, pošto su njeni sveštenici nadgledali biblioteku u kojoj su sakupljeni i čuvani svitci sa najbitnijim znanjem i čarolijama i bajalicama. Jean princ Četvrte dinastije, Wep-em-nefret, je zabeležen kao 'Nadzornik kraljevskih pisara, sveštenik boginje Sešat' na jednoj pločastoj steli.
Heliopolis je bio lokacija njenog glavnog svetilišta.
Umetnost uredi
U umetsnosti se predstavlja kao žena sa sedmostranim amblemom iznad njene glave. Nije jasno šta taj amblem predstavlja[3][4][5][6], ali je on izvor za drugi naziv za Sešat, Sefkhet-Abwy, što znači 'sedmoroga'[7].
Obično se prikazuje sa stabljikom palme koja ima ureze za označavanje protoka vremena, pogotovo za praćenje prolaska vremena za život faraona. Takođe je prikazivana kako drži i druge alatke i, često, kako drži vrpce sa čvorovima koje su se širile da se meri zemljište i strukture. Često je predstavljena obučena u koži geparda ili leoparda, što je simbol pogrednih sveštenika. Ako ne nosi kožu preko haljine, onda je sama haljina u šari ovih tačkastih velikih mačaka. Šare na prirodnoj koži su smatrane da predstavljaju zvezde, koje su simbol večnosti, i da se asocira sa noćnim nebom.
Amblem uredi
Sešatin amblem je hijeroglif koji predstavlja boginju Sešat u starom Egiptu. Pošto amblem simbolizuje boginju, takođe se nalazi iznad njene glave. Amblem ima dugačku stabljiku sa sedmolatičnim cvetom na vrhu i zasvođen je rogovima; arhaičk forma je imala sedam latica (vertikalna osovina je bila osma), (kao vertikala sa dve prekrštene linije-(4), kao 'zvezda' i jedna horizontalna, što daje 7+ 1-vertikalna osovina), i bila je nadsvođena sa dva zatvarajuća srpasta znaka, sa dva pera sokola na vrhu.
Na Kamenu iz Palerma uredi
Poznati Kamen iz Palerma iz Dvadesetčetvrtog veka pre nove ere ima višestruke upotrebe Sešatinog amblema. Pojavljuje se na aversu dela koji se nalazu u Arheološkom muzeju u Palermu, jednom od dva velika parčeta od ukupno sedam delova Kamena iz Palerma. Koristi se na aversu, u trećem od četiri redova, i koristi se dva puta u Kraljevskom zabisu godine 34 i 40 kralja Dena.
Takođe se koristi i drugde na kamenu za boga Sešu[8], muški pandan Sešat[9].
Uloga uredi
Kao pisar i merač bogova, verovalo se da se Sešat pojavljuje da pomogne faraonu u obe ove delatnosti. One je bila ta koja je beležila vreme određeno faranou za njegov boravak na zemlji tako što je pravila ureze na svojoj palmi.
Sešat je pomagala faraonu u ritualu 'širenja vrpce'. Ovaj ritual je veza za postavljanje temelja hramova i drugih bitnih struktura kako bi se utvrdilo i osiguralo sveto postrojavanje i preciznost dimenzija. Njeno umeće je bilo neophodno za premeravanje zemlje, da bi se obnovile granične linije nakon godišnjeg plavljenja Nila. Sveštenici koji su služili u njeno ime na ovim svečanostima su takođe nadgledali rad osoblja drugih koji su izvršavali slične dužnosti. Bili su naučeni matematičari i sličnim znanjima.
Sešat je takođe bila zadužena za beleženje govora faraona za vreme ceremonije krunisanja i za odobravanje inventara stranih zarobljenika i ratnog plena koji su osvojeni u ratnim kampanjama.
Tokom Novog carstva, Sešat je bila deo Sed festivala koji su održavali faraoni kako bi proslavili trideset godina svoje vladavine.
Porodica uredi
Tot (Djehuty u staroegipatskom), računalac vremena i bog pisanja koji je takođe poštovan kao bog mudrosti, je blisko povezan sa Sešat, sa kojom je delio neke funkcije i karakteristike koje su se preklapale. Ponekad je ona njegova ćerka, a ponekad je njegova supruga.
Reference uredi
- ^ Including Safkhet, Sesat, Seshet, Sesheta, and Seshata
- ^ Seshat in Luxor. H. Peter Aleff. See also Huh (god).
- ^ Wilkinson, Richard H. (2003). The Complete Gods and Goddesses of Ancient Egypt. Thames & Hudson. p. 166. ISBN 0-500-05120-8.
- ^ In Search of Cosmic Order: Selected Essays on Egyptian Archaeoastronomy. Editors: Juan Antonio Belmonte, Mosalam Shaltout. Contributor: Zahi Hawass. Publisher: American University in Cairo Press, 2010. ISBN 9789774794834. In chapter 7 on page 197 it says, "The sign held by Seshat over her head has given rise to many attempts to offer an explanation for this rare feature, but none has yielded a definitive conclusion."
- ^ Seshat and her tools. H. Peter Aleff. From his article: "Many Egyptologists have long speculated about the emblem which Seshat wore as her head dress. Sir Alan Gardiner described it in his still category-leading 'Egyptian Grammar' as a 'conventionalized flower (?) surmounted by horns'. His question mark after "flower" reflects the fact that there is no likely flower which resembles this design. Others have called it a 'star surmounted by a bow', but stars in the ancient Egyptian convention had five points, not seven like the image in Seshat's emblem. This number was so important that it caused king Tuthmosis III (1479 to 1425 BCE) to call this goddess Sefkhet-Abwy, or 'She of the seven points'." In the same article, Aleff himself describes the figure as "an accurate image of a hemp leaf".
- ^ Egyptian Grammar (Dictionary). By Sir Alan Henderson Gardiner. ISBN 978-0900416354.
- ^ Hart, George (2005). The Routledge Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses, Second Edition. Routledge. p. 141
- ^ Budge, 1920, (1978). An Egyptian Hieroglyphic Dictionary, p. 698a.
- ^ *Budge, 1920, (1978). pp. 697b-698a.