Википедија

Kuldoskopija

Kuldoskopija je minimalno invazivna endoskopska dijagnostička i terapijska hirurška metoda, uz pomoć koje se pored inspekcije mogu obavite i veći operativni zahvati na organima karlične duplje, kroz otvor na vagini načinjen kolpoceliotomijom. [1][2][3][4]

Kuldoskopija
Sagitalni presek kroz donji deo ženskog stabla, desni segment. (Duglasov špag označen je u donjem desnom uglu)
ICD-9-CM70.22
MeSHD003464
OPS-301 code1-696

Istorija uredi

Više od 100 godina izvodi se transvaginalna endoskopija, kasnije poznata kao kuldoskopija, sa ciljem da se vizualizuje trbušna i karlična šupljina.[5][6][7][8][9][10]

Jedno vreme je kuldoskopija je cvetala i kao dijagnostički i kao terapijski postupak.[11][12][13] Međutim vremenom se ova tehnika našla na meti kritike zbog ograničene vizuelizacije i ograničenih operativnih sposobnosti uravnoteženih sa retkim, ali mogućim komplikacijama.[14][15]

Sa sve većim napretkom krute endoskopske tehnologije, laparoskopiju,[16] je brzo zamenila kuldoskopiju, gurajući je decenijama na ivicu nejasnoća.[17][18]

Odnedavno javlja se sve veće interesovanje za transluminalnu endoskopsku hirurgiju kroz prirodni otvor što je rezultovalo preispitivanjem kuldoskopije kao lakše metode za hirurške pristupe.[19][20][21][22][23]

Opšte informacije uredi

 
Izvodi se u lokalnoj, regionalnnoj ili opštom anesteziji uglavnom u bolničkim uslovima

Jedna od prednosti kuldoskopije je taj što je ona manje traumatska procedura od klasične laporoskopije.[24] Za ovu metodu koristise kruti tip teleskopa za vizualizaciju, koji se u karličnu duplju uvodi kroz otvor na vagini širine 5 do 12 mm. Vidni ugao teleskopa varira od 0 do 90 stepeni. Za ovu intervenciju pacijent može biti postavljen u ležeći (litotomija) ili u koljleni (koleno - najniži položaj). Radi bolje vizuealizacije vrši se upumpavanje gasa u trbušnu duplju.[25][26]

Izvodi se u lokalnoj, regionalnnoj ili opštom anesteziji uglavnom u bolničkim uslovima, mada se u određenim slučajevima može izvesti u ambulantnim uslovima.[27][28]

Indikacije uredi

Kuldoskopija se koristi se za:[24][29][30]

  • dijagnostiku neplodnosti,[31][32][33][34][35]
  • bol u karlici,[36]
  • rak u karlici,[37]
  • priraslice u karlici.[38][39][40]
  • operativne zahvata kao što su — ligacija tube uterine, cista jajnika, liza adhezija, biopsija endometrioze, holecistektomija.[41][42]

Postupak uredi

Kuldoskopija se obavlja posebno konstruisanim endoskopom — kuldoskopom, sa specijalno konstruisanom optikom i svetlošću na vrhu u cilju vizelnog pregleda trbušne duplje.[43][44]

Kuldoskopija se obavlja kroz prethodno napravljen rez u zadnjem vaginalnom forniksu (udubljenje iza grlića materice), kroz koji se ubacuje kolposkop u peritonealnu šupljinu (prostor unutar abdomena koji sadrži creva, želudac i jetru).[45][46]

Po završenom postuku iunstrument se izvlače kroz rez u vaginu. Kuldoskop se uklanja, a rez na vagini se zatvora.

Kuldoskopija traje oko 15 do 30 minuta, a žene mogu da se vrate kući istog dana. Za oporavak je potrebno nekoliko dana u kučnim uslovima. Seksualni odnos se obično odlaže dok se rez potpuno ne zaleči, što obično traje nekoliko nedelja, bez vidljivih ožiljaka.[47]

Fleksibilna kuldoskopija uredi

Fleksibilna kuldoskopija, je savremeniji oblik ove metode, koja za pregled koristi portove od 5 mm, koji su tanji nego kod klasične ili krute kuldoskopije. Fleksibilan tip teleskopa omogućava šire vidno polje odnosno retroviziju pomoću savijanjanja fleksibilnog fiberoskopa u rasponu od 0 do 180°.[48][49]

Ovo nova, savremenija procedura, ima slične indikacije kao kod kuldoskopije.

Prednost fleksibilne kuldoskopije, je taj što ona u toku pregleda nema slepih tačaka kao u kuldoskopiji (npr prednje strane materice).[50]

Izvori uredi

  1. ^ Albert Decker (1952). Culdoscopy. New Technic in Gynecologic and Obstetric Diagnosis.
  2. ^ „Is a Culdoscopy Right for You?”. Verywell Health (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 04. 03. 2016. g. Pristupljeno 2021-02-01. 
  3. ^ „Definition of Culdoscopy”. MedicineNet (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-01. 
  4. ^ „Medical Definition of CULDOSCOPY”. www.merriam-webster.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-02-01. 
  5. ^ Von Ott D. Die Beleuchtung der Bauchhohle (Ventroskopie) als Methode bei Vaginaler Coeliotomie. Abl Gynakol. 1902; 231: 817-823
  6. ^ Klaften E. Culdoscopy. Am J Obstet Gynecol. 1948; 55 ([letter to the editor]): 1071-1072
  7. ^ Decker A. Culdoscopy. Am J Obstet Gynecol. 1952; 63: 854-859
  8. ^ Decker A. Cherry T.H. Culdoscopy—a new method in the diagnosis of pelvic disease—preliminary report. Am J Surg. 1944; 64: 40-44
  9. ^ Peretz A. Sharf M Culdoscopy in gynecologic diagnosis: a review of 404 cases of endoscopic examination. Am J Obstet Gynecol. 1961; 82: 582-587
  10. ^ Cheng M.C. Khew K.S. Chen C. et al. Culdoscopic ligation as an outpatient procedure. Am J Obstet Gynecol. 1975; 122: 109-112
  11. ^ Paldi E. Timor-Tritsch I. Abramovici H. Peretz B.A. Operative culdoscopy. Br J Obstet Gynaecol. 1975; 82: 318-320
  12. ^ Clyman M.J. A new panculdoscope—diagnostic, photographic, and operative aspects. Obstet Gynecol. 1963; 21: 343-348
  13. ^ Decker A. Culdoscopy in the diagnosis of pelvic disease. Clin Obstet Gynecol. 1958; 1: 610-617
  14. ^ Frenkel D.A. Greene B.A. Siegler S.L. Technical improvements in culdoscopic examination. Am J Obstet Gynecol. 1952; 64: 1303-1309
  15. ^ Josey W.E. Thompson J.D. Telinde R.W. Ten years experience with culdoscopy: and analysis of 594 cases. South Med J. 1957; 50: 713-719
  16. ^ Brosens I. Campo R. Puttemans P. Gordts S. Transvaginal laparoscopy. Clin Obstet Gynecol. 2003; 46: 117-122
  17. ^ Clyman M.J. Fiber optic cannula for the panculdoscope. Am J Obstet Gynecol. 1969; 105: 281
  18. ^ Shibahara H. Shimada K. Kikuchi K. et al. Major complications and outcome of diagnostic and operative transvaginal hydrolaparoscopy. J Obstet Gynaecol Res. 2007; 33: 705-709
  19. ^ Tsin D.A. Colombero L.T. Mahmood D. et al. Operative culdolaparoscopy: a new approach combining operative culdoscopy and minilaparoscopy. J Am Assoc Gynecol Laparosc. 2001; 8: 438-441
  20. ^ Tsin D.A. Sequeria R.J. Giannikas G. Culdolaparoscopic cholecystectomy during vaginal hysterectomy. J Soc Laparoendosc Surg. 2003; 7: 171-172
  21. ^ Burnett A.F. Reinventing the culdoscope. Surg Endosc. 2000; 14: 685-688
  22. ^ Gordts S. Campo R. Rombauts L. Brosens I. Transvaginal hydrolaparoscopy as an outpatient procedure for infertility investigation. Hum Reprod. 1998; 13: 99-103
  23. ^ Gordts S. Watrelot A. Campo R. Brosens I. Risk and outcome of bowel injury during transvaginal pelvic endoscopy. Fertil Steril. 2001; 76: 1238-1241
  24. ^ a b Clyman, Martin J. (1957-10-01). „Culdoscopy”. Surgical Clinics of North America. I. Endoscopy (na jeziku: engleski). 37 (5): 1357—1366. ISSN 0039-6109. doi:10.1016/S0039-6109(16)35294-X. 
  25. ^ Culdolaparoscopy a preliminary report Tsin D.A. J Soc. Laparoendosc Surg 2001;5:69-71
  26. ^ Telinde R.W. Rutledge F. Culdoscopy, a useful gynecologic procedure. Am J Obstet Gynecol. 1948; 55: 102-116
  27. ^ Tsin DA, Colombero LT, Mahmood D, Padouvas J, Manolas P. Operative culdolaparoscopy: a new approach combining operative culdoscopy and minilaparoscopy. J Am Assoc Gynecol Laparosc. 2001 Aug;8(3):438-41
  28. ^ Operative Culdolaparoscopy: A novel approach combining operative culdoscopy with minilaparoscopy, Tsin DA, Colombero LT, Mahmood D, Padouvas J, Manolas P. J Am Assoc Gynecol Laparoscopists. 2001;8:438-441
  29. ^ Diamond E. Diagnostic culdoscopy in infertility: a study of 4,000 outpatient procedures. J Reprod Med. 1978; 21: 23-28
  30. ^ Dechaud H. Ali Ahmed S.A. Aligier N. et al. Does transvaginal hydrolaparoscopy render standard diagnostic laparoscopy obsolete for unexplained infertility investigation?. Eur J Obstet Gynecol Reprod Biol. 2001; 94: 97-102
  31. ^ Kell J.V. Rock J. Culdoscopy for diagnosis in infertility. Am J Obstet Gynecol. 1956; 72: 523-527
  32. ^ Cicinelli E. Matteo M. Causio F. et al. Tolerability of the mini-pan-endoscopic approach (transvaginal hydrolaparoscopy and minihysteroscopy) versus hysterosalpingography in an outpatient infertility investigation. Fertil Steril. 2001; 76: 1048-1051
  33. ^ Moore M.L. Cohen M. Diagnostic and operative transvaginal ydrolaparoscopy for infertility and pelvic pain. J Am Assoc Gynecol Laparosc. 2001; 8: 393-397
  34. ^ Watrelot A. Dreyfus J.M. Andine J.P. Evaluation of the performance of fertiloscopy in 160 consecutive infertile patients with no obvious pathology. Hum Reprod. 1999; 14: 707-711
  35. ^ Darai E. Dessolle L. Lecuru F. Soriano D. Transvaginal hydrolaparoscopy compared with laparoscopy for the evaluation of infertile women: a prospective comparative blind study. Hum Reprod. 2000; 15: 2379-2382
  36. ^ Abarbanel A.R. Transvaginal pelvioscopy (peritoneoscopy); a simplified and safe technique as an office procedure. Am J Surg. 1955; 90: 122-128
  37. ^ Tanos V. Transvaginal laparoscopy proposed as an investigation procedure for patients at high-risk for ovarian cancer. Eur J Gynaecolog Oncol. 2004; 25: 197-200
  38. ^ Gordts S. Campo R. Brosens I. Office transvaginal hydrolaparoscopy for early diagnosis of pelvic endometriosis and adhesions. J Am Assoc Gynecol Laparosc. 2000; 7: 45-49
  39. ^ Brosens I. Gordts S. Campo R. Transvaginal hydrolaparoscopy but not standard laparoscopy reveals subtle endometriotic adhesions of the ovary. Fertil Steril. 2001; 75: 1009-1012
  40. ^ Nezhat F. Brill A.I. Nezhat C.H. Nezhat C. Adhesion formation after endoscopic posterior colpotomy. J Reprod Med. 1993; 38: 534-536
  41. ^ Tsin D.A. Colombero L.T. Lambeck J. Manolas P. Minilaparoscopy-assisted natural orifice surgery. J Soc Laparoendosc Surg. 2007; 11: 24-29
  42. ^ Marescaux J. Dallemagne B. Perretta S. et al. Surgery without scars: report of transluminal cholecystectomy in a human being. Arch Surg. 2007; 142: 823-826
  43. ^ TETON JB. Diagnostic culdoscopy. Am J Obstet Gynecol. 1950 Sep;60(3):665–670. [PubMed] [Google Scholar]
  44. ^ Paulson J.D. Ross J.W. El-Sahwi S. Development of flexible culdoscopy. J Am Assoc Gynecol Laparosc. 1999; 6: 487-490
  45. ^ Scott P. Magos A. Culdoscopy using an optical cannula. Fertil Steril. 2002; 78: 625-627
  46. ^ Gordts S. Puttemans P. Gordts S. et al. Transvaginal laparoscopy. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol. 2005; 19: 757-767
  47. ^ Tsin D.A. Culdolaparoscopy: a preliminary report. J Soc Laparoendosc Surg. 2001; 5: 69-71
  48. ^ Development of flexible culdoscopy (letter). Tsin DA, J Am Assoc Gynecol Laparoscopists 2000;7:440
  49. ^ „Akademia Medyczna w Gdańsku”. old.amg.gda.pl. Arhivirano iz originala 30. 08. 2014. g. Pristupljeno 2021-02-01. 
  50. ^ Christian, Jacob; Barrier, Breton F.; Schust, Danny; Miedema, Brent W.; Thaler, Klaus (2008-09-01). „Culdoscopy: A Foundation for Natural Orifice Surgery—Past, Present, and Future”. Journal of the American College of Surgeons (na jeziku: engleski). 207 (3): 417—422. ISSN 1072-7515. doi:10.1016/j.jamcollsurg.2008.01.032. 

Spoljašnje veze uredi


 Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje
u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Кулдоскопија&oldid=27441932”