Kuća Popovića u Nišu
Kuća Popovića u Nišu smeštena je u blizini Saborne crkve, u Učitelj Tasinoj 17, koja je u turskom periodu Niša ulazila u sastav srpske Pop Stavrine mahale. Na osnovu kazivanja jedne od vlasnica kuće, Dare Marjanović (1973), objekat je izgrađen na početku HH veka, pre 1905. godine, pošto je u njoj neko vreme pred smrt boravio naš poznati književnik Janko Veselinović (1862 -16. jun 1905).
| Kuća sveštenika Jovana Popovića | |
|---|---|
 Kuća sveštenika Jovana Popovića | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Niš |
| Opština | Medijana |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1905. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Vlasnik | Grad Niš |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
Arhitektura uredi
Kyćy je, prema podacima iz niškog Istorijskog arhiva, podigao Darin teča sveštenik Jovan Popović, koji je bio oženjen Katarinom Veselinović, sestrom Janka Veselinovića. Kuća je visokoprizemna i prostrana, bez većih arhitektonskih vrednosti.
Zgrada kroz vreme uredi
Na početku Prvog svetskog rata, kada je austrougarska vojska u leto 1914. godine započela ofanzivu na Srbiju, došao je u ovu kuću i brat Jovana Veselinovića, Steva. Umro je 1915. u Gornjem Adrovcu kod Aleksinca i sahranjen je u porti crkve Svete Trojice, izgrađene 1903. na mestu pogibije grofa Rajevskog u Srpsko-turskom ratu 1876. godine. Na grobnom kamenu uklesano je: "Prota Steva M. Veselinović, rektor Bogoslovije Sv. Save, rođen je u Glogovcu u Mačvi, a umro u zbegu 24. februara 1915. u 48-oj god. svoga života". Spomenik je podigao prota pomenute crkve Svetislav Žujović (1843-1943).
Još jedna izuzetna ličnost posećivala je ovu kuću od leta 1914. do 4. februara 1915. god., kada je umro u Nišu i sahranjen na Starom groblju. Bio je to poznati srpski naučnik i akademik, istoričar i političar, Stojan Novaković (1842—1915), koji je stanovao u kući niškog sveštenika Janka Jankovića, sada u ulici Stojana Novakovića 19. Stanari ove kuće, u periodu između dva rata, bili su i brat i sestra Stevan i Dara Marjanović, napredni omladinci, čiji je otac Luka ubijen od Bugara 1915. Steva Marjanović, tada student, uređivao je 1935-1936. niški napredni list "Narodna reč", kojije bio zabranjivan. Kao predsednik Udruženja niških studenata bio je organizator velike antifašističke konferencije u niškom hotelu "Knjaževac" 22. marta 1936. godine, kada je govorio Ivo Lola Ribar. Lola je tada noćio u ovoj kući u Učitelj Tasinoj 17.[1]
Spomenik kulture uredi
Kao objekat u kojem su boravile značajne ličnosti, kuća je 1985. stavljena pod zaštitu zakona. Godine 1990. obeležena je spomen-pločom.
Reference uredi
- ^ B. Andrejević, Spomenici Niša, Prosveta Niš, Niš, drugo izdanje 2001, str 244
