Manastir Tophana
Manastir Tophana je manastir Srpske pravoslavne crkve Manastir posvećen Svetom Velikomučeniku Dimitriju čija je obnova i toku, nalazi se na ostrvu Tophana na jugozapadnoj obali Skadarskog jezera, na samoj granici prema Albaniji. U raznim zvaničnim dokumentima ostrvo se različito naziva: Tophala – od strane Uprave za zaštitu kulturnih dobara, Tophana – od strane Zavod za zaštitu spomenika kulture, Tophalma – u katastru i Planiku – na geografskoj karti (mapi). U narodu se najčešće koriste nazivi: Tophana, Tophala, Topaona i Vasova glavica.[1]
| Manastir Tophana | |
|---|---|
| Osnovni podaci | |
| Jurisdikcija | Mitropolija crnogorsko-primorska |
| Osnivanje | 11. vijek |
| Osnivač | Jovan Vladimir |
| Mesto | Virpazar |
| Država | Crna Gora |
Istorija uredi
Pored trolisne crkve Sv. Velikomučenika Dimitrija, nalazi se moćni manastirski pirg-kula, koja je osim duhovnog imala i odbrambeni značaj – na njemu se nalazila topovska postaja koja je štitila ulaz u Skadarsko jezero i druge manastire od napada pljačkaša. Moguće je da je jedan od prvobitnih zadataka pirga na Tophani bio usmjeren i na zaštitu omanje trolisne crkve, podignute na istom ostrvu, koja se oblikom osnove vezuje za slične crkve nastale u periodu između IX i XII vijeka i koja je, moguće, poslužila kao izvorište osnovnog oblika svih kasnijih trikonhosa koji su se izgradili na goricama (ostrvima) Skadarskog jezera. Kule na Tophani, Prečistoj Krajinskoj i Moračniku predstavljale su u svoje vrijeme okosnicu odbrane Zete od sve češćih napada Mlečana.
Manastir je najvjerovatnije razoren u vrijeme velike seobe Srba pod patrijarhom Arsenijem Čarnojevićem, kada su stradali i ostali manastiri na jezeru.
Sadašnjost uredi
Blagoslovom mitropolita Amfilohija ovaj poslednji neobnovljeni jezerski manastir je ponovo propojao na Blagovijesti 7. aprila 2014. godine, kada je u ovu zapustjelu obitelj stigao monah Jovan iz Cetinjskog manastira, koji je krenuo u obnovu ove drevne svetinje.[2]
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ „Manastiri”. Pravoslavna Mitropolija crnogorsko-primorska (Zvanični sajt). 21. 08. 2017. Pristupljeno 18. 02. 2019.
- ^ „Liturgija posle četiri veka u manastiru Tophani na Skadarskom jezeru | Srpska pravoslavna crkva [Zvanični sajt]”. www.spc.rs. Arhivirano iz originala 19. 02. 2019. g. Pristupljeno 18. 02. 2019.
Izvori uredi
- Novi portal Mitropolije crnogorsko-primorske | Srpska pravoslavna crkva (Zvanični sajt) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. septembar 2019)
- Manastiri
- Mitropolija Crnogorsko-primorska: Kratka istorija (Glava 8)
- Liturgija posle četiri veka u manastiru Tophani na Skadarskom jezeru | Srpska pravoslavna crkva (Zvanični sajt) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (19. februar 2019)
