Maseru
Maseru je glavni grad Lesota. Nalazi se na reci Kaledon, na granici sa Južnoafričkom Republikom. Ima oko 180.000 stanovnika (2004). Do 2004. godine je imao razvijenu tekstilnu industriju podržanu od strane kineskih proizvođača. Uvođenjem koeficijenata uvoza kineskog tekstila u SAD, tekstilna industrija u Maseruu je ugašena.
| Maseru Maseru | |
|---|---|
 Pogled na grad | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Lesoto |
| Distrikt | Distrikt Maseru |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2006. | 227.880 |
| — gustina | 1.651,3 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 29° 19′ 20″ J; 27° 29′ 16″ I / 29.322222° J; 27.487778° I |
| Aps. visina | 1600 m |
| Površina | 138 km2 |
  Maseru Maseru na karti Lesotoa | |
Najbliži grad Meseruu je Južnoafrički grad Lejdibrand. Maseru je osnovao poglavica Mošoešu I 1869. godine. Ime grada je reč Sesoto koja znači „crveni peščari“.[1][2] Nacionalni Univerzitet Lesota se nalazi blizu grada u mestu po imenu Roma. Grad ima međunarodni aerodrom.
Geografija uredi
Maseru se nalazi u severozapadnom Lesotu pored granice sa Južnom Afrikom, koju označava reka Mohokare. Reka Mohokare je takođe poznata kao reka Kaledon. Dve zemlje su povezane graničnim stubom na mostu Maseru, koji prelazi reku. Na južnoafričkoj strani, Ladibrand je grad najbliži Maseru. Grad leži u plitkoj dolini u podnožju Hlabeng-Sa-Likhama, podnožju planine Maloti.[1] Nadmorska visina grada je 1.600 m (5.200 ft) iznad nivoa mora.[3] Grad ima površinu od oko 138 km2 (53 sq mi).[4]
Klima uredi
Maseru ima tipičnu suptropsku planinsku klimu (Kopenova klasifikacija klime: Cfb/Cwb), koja se graniči sa suptropskom visoravni sa suvim zimskim uslovima, pri čemu je grad kategorisan po toplim, kišnim letima i hladnim do hladnim, suvim zimama. Prosečna srednja dnevna temperatura tokom leta — od decembra do marta na južnoj hemisferi — je 22 °C (72 °F). Tokom zime, između juna i septembra, prosečna temperatura je 9 °C (48 °F)). Najtopliji mesec je januar, sa temperaturama između 15—33 °C (59—91 °F).[5] Tokom najhladnijeg meseca, jula, temperature se kreću od −3—17 °C (27—63 °F).[5] Prosečna količina padavina se kreće od 3 mm u julu do 111 mm (4,4 inches) u januaru.[5]
| Klima Maserua (1931–1960) | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Pokazatelj \ Mesec | Jan. | Feb. | Mar. | Apr. | Maj | Jun | Jul | Avg. | Sep. | Okt. | Nov. | Dec. | God. |
| Maksimum, °C (°F) | 28 (82) |
27 (81) |
25 (77) |
21 (70) |
18 (64) |
15 (59) |
16 (61) |
19 (66) |
23 (73) |
24 (75) |
26 (79) |
28 (82) |
22,5 (72,4) |
| Minimum, °C (°F) | 14 (57) |
14 (57) |
12 (54) |
8 (46) |
3 (37) |
0 (32) |
−1 (30) |
2 (36) |
6 (43) |
9 (48) |
12 (54) |
13 (55) |
7,7 (45,8) |
| Količina padavina, mm (in) | 114 (4,49) |
89 (3,5) |
96 (3,78) |
67 (2,64) |
29 (1,14) |
12 (0,47) |
14 (0,55) |
15 (0,59) |
19 (0,75) |
63 (2,48) |
80 (3,15) |
93 (3,66) |
691 (27,2) |
| Dani sa padavinama (≥ 0.1 mm) | 13 | 10 | 11 | 8 | 6 | 3 | 3 | 3 | 3 | 8 | 10 | 10 | 88 |
| Relativna vlažnost, % | 37 | 42 | 43 | 42 | 38 | 35 | 32 | 27 | 24 | 30 | 34 | 35 | 34,9 |
| Sunčani sati — mesečni prosek | 287 | 263 | 259 | 241 | 247 | 232 | 254 | 279 | 278 | 276 | 279 | 307 | 3.202 |
| Izvor: Danish Meteorological Institute[6] | |||||||||||||
Istorija uredi
Maseru su osnovali Britanci kao mali policijski kamp 1869. godine, nakon završetka ratova između Slobodne države i Basota kada je Basutoland postao britanski protektorat.[7][8][4] Maseru se nalazi na ivici „osvojenih teritorija“ prepuštenih Slobodnoj državi Oranje (danas provincija Slobodna država u Južnoj Africi) kao deo mirovnih uslova. Nalazio se 24 km (15 mi) zapadno od uporišta kralja Basotoa Mošoešoea I, Taba Bosiu, prethodne de fakto prestonice. Ubrzo je u okolini izrastao užurban tržni grad.[9]
Maseru je u početku funkcionisao kao administrativna prestonica države između 1869. i 1871. godine, pre nego što je uprava Basutolanda premeštena na Kejp Koloni. Tokom njihove vladavine između 1871. i 1884. godine, Basutoland je tretiran slično kao i teritorije koje su bile nasilno pripojene, na veliko nezadovoljstvo Basota.[10] To je dovelo do Oružanog rata 1881. i paljenja mnogih zgrada u Maseru.[1] Godine 1884, Basutoland je vraćen u svoj status krunske kolonije, a Maseru je ponovo postao glavni grad. Kada je Basutoland stekao nezavisnost i postao Kraljevina Lesoto 1966. godine, Maseru je ostao glavni grad zemlje.[4]
Pre sticanja nezavisnosti Lesota, Maseru je bio relativno mali; bio je sadržan u dobro definisanim kolonijalnim granicama i imao je malo prostora za rast, dok su Britanci bili malo zainteresovani za razvoj grada. Posle 1966. godine Maseru je doživeo brzo širenje: njegova površina se povećala oko sedmostruko, sa oko 20 km2 (7,7 sq mi) na sadašnju površinu od 138 km2 (53 sq mi), zbog uključivanja obližnjih prigradskih sela u sam grad.[1][4] Godišnje stope rasta stanovništva ostale su oko 7% nekoliko decenija, pre nego što su se smanjile na oko 3,5% između 1986. i 1996. godine.[4]
Nakon što su parlamentarni izbori u Lesotu 1998. godine doveli do sumnji o izbornoj prevari i do vojne intervencije Južne Afrike, veliki deo grada je oštećen neredima i pljačkom.[11] Troškovi popravke štete pričinjene gradu procenjeni su na oko dve milijarde randa (350 miliona američkih dolara),[12] i skoro do 2008. efekti nereda su se još uvek mogli videti u gradu.[13]
Stanovništvo uredi
Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
| Godina |
|---|
| Stanovništvo |
Sport uredi
Nacionalni stadion Lesota, višenamenski stadion Secoto, nalazi se u Maseru. Ima kapacitet između 20.000 i 25.000 ljudi. Stadion se uglavnom koristi za fudbalske utakmice i u njemu se obitava Fudbalska reprezentacija Lesota, ali se održavaju i atletske manifestacije.[14]
Dvanaest od šestnaest timova koji igraju u Premijernoj lizi Lesota se nalazi u Maseru.[15] Prema podacima iz 2020, 36 od 51 prvenstva koje se takmiči u ligi pripalo je timovima iz Maserua. Najuspešniji od njih su bili Matlama FK sa deset prvenstvenih pobeda i fudbalski tim Kraljevskih odbrambenih snaga Lesota sa osam prvenstvenih pobeda.
Privreda uredi
Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Saobraćaj uredi
Ovaj odeljak bi trebalo proširiti. Možete pomoći dodavanjem sadržaja. |
Partnerski gradovi uredi
Reference uredi
- ^ a b v g Sam Romaya; Alison Brown (april 1999). „City profile: Maseru, Lesotho”. Cities. 16 (2): 123—133. doi:10.1016/S0264-2751(98)00046-8.
- ^ A. Mabille; H. Dieterlen (1993). Southern Sotho English Dictionary (reclassified, revised and enlarged by R. A. Paroz; 1950 izd.). Morija: Morija Sesuto Book Depot. str. 349.
- ^ Mary Fitzpatrick; Becca Blond; Gemma Pitcher; Simon Richmond; Matt Warren (2004). South Africa, Lesotho & Swaziland. Lonely Planet. str. 521. ISBN 1-74104-162-7.
- ^ a b v g d Karen Tranberg Hansen; Mariken Vaa (2004). Reconsidering Informality: Perspectives from Urban Africa
. Nordic African Institute. str. 180. ISBN 91-7106-518-0.
- ^ a b v „Lesotho: Basic data”. The Economist Intelligence Unit. 30. 3. 2007.
- ^ Cappelen, John; Jensen, Jens. „Lesotho - Maseru” (PDF). Climate Data for Selected Stations (1931-1960) (na jeziku: danski). Danish Meteorological Institute. str. 166. Arhivirano iz originala (PDF) 27. 4. 2013. g. Pristupljeno 7. 4. 2017.
- ^ Britannica,Maseru, britannica.com, USA, accessed on July 7, 2019
- ^ Baffour Ankomah; Khalid Bazid (maj 2003). „Lesotho: Africa's Best Kept Secret”. New African.
- ^ Willie Olivier; Sandra Olivier (2005). Touring in South Africa: The Great SA Road Trip Guide. Struik. str. 116. ISBN 1-77007-142-3.
- ^ James S. Olson; Robert S. Shadle (1996). Historical Dictionary of the British Empire. Greenwood Press. str. 118. ISBN 0-313-27917-9.
- ^ „It All Went Wrong”. The Economist. 349 (8087): 49. 26. 9. 1998.
- ^ „Lesotho billed for South African intervention”. BBC News. 1998-10-09. Pristupljeno 2008-04-14.
- ^ „Straw men”. Mail & Guardian Online. 2007-03-15. Arhivirano iz originala 2012-06-03. g. Pristupljeno 2008-04-14.
- ^ „Setsoto Stadium to Be Revamped”. Lesotho Ministry of Communications, Science and Technology. Arhivirano iz originala 2008-08-28. g. Pristupljeno 2008-04-14.
- ^ „Lesotho Teams”. Lesotho Football Association. Arhivirano iz originala 2008-09-07. g. Pristupljeno 2008-04-13.
Literatura uredi
- Paul Tiyambe Zeleza; Dickson Eyoh, ur. (2003). „Maseru, Lesotho”. Encyclopedia of Twentieth-Century African History. Routledge. ISBN 0415234794.
- Boyd, J. Barron (decembar 1979). „African Boundary Conflict: An Empirical Study”. African Studies Review. 22 (3): 1—14. ISSN 0002-0206. JSTOR 523892. doi:10.2307/523892.
- „Report for Selected Countries and Subjects: October 2021”. International Monetary Fund.
- „Gini Index coefficient”. CIA World Factbook. Pristupljeno 10. 8. 2021.
- Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15. 12. 2020. str. 343—346. ISBN 978-92-1-126442-5. Pristupljeno 16. 12. 2020.
- „lesotho noun - Definition, pictures, pronunciation and usage notes | Oxford Advanced Learner's Dictionary at OxfordLearnersDictionaries.com”. www.oxfordlearnersdictionaries.com (na jeziku: engleski). Arhivirano iz originala 11. 3. 2018. g. Pristupljeno 2018-03-10.
- Nicole Itano (2007). No Place Left to Bury the Dead . Simon and Schuster. str. 314. ISBN 978-0-7432-7095-3.
- Roman Adrian Cybriwsky (2013). Capital Cities around the World: An Encyclopedia of Geography, History, and Culture. ABC-CLIO. str. 182. ISBN 9781610692489. Arhivirano iz originala 8. 5. 2018. g. Pristupljeno 4. 3. 2018.
- „HIV and AIDS in Lesotho”. Avert (na jeziku: engleski). 2015-07-21. Pristupljeno 2022-01-19.
- Walsham How, Marion (1962). The Mountain Bushmen of Basutoland. Pretoria: J. L. Van Schaik Ltd.
- Sam Romaya; Alison Brown (april 1999). „City profile: Maseru, Lesotho”. Cities. 16 (2): 123—133. doi:10.1016/S0264-2751(98)00046-8.
- James S. Olson; Robert S. Shadle (1996). Historical Dictionary of the British Empire. Greenwood Press. str. 118. ISBN 0-313-27917-9.
- Karen Tranberg Hansen; Mariken Vaa (2004). Reconsidering Informality: Perspectives from Urban Africa . Nordic African Institute. ISBN 91-7106-518-0.
- „Thomas Thabane resigns as Lesotho prime minister”. 19. 5. 2020 — preko www.bbc.com.
- „Majoro ready to take over”. Lesotho Times (na jeziku: engleski). 2020-04-04. Pristupljeno 2021-03-10.
- „HIV/AIDS in Lesotho”. HelpLesotho.org. Arhivirano iz originala 5. 11. 2014. g. „Lesotho has the second-highest HIV prevalence rate in the world – more than 23 percent of people, or just under one in four people in the country are living with HIV.”
- Elgoni, A. G.; Ntsike, M.; Matji, M. (1997). „Quality of Life under Drought Conditions. A Case Study of Children in Lesotho”. Quality of Life Research. 6 (5): 456.
- „LESOTHO: Severe Drought”. Africa Research Bulletin: Economic, Financial and Technical Series. 44 (6). 2007.
- „Africa :: Lesotho — The World Factbook - Central Intelligence Agency”. www.cia.gov. Pristupljeno 2019-12-16.
