Модровољка
Modrovoljka (lat. Luscinia svecica) ptica je selica iz reda ptica pevačica koja naseljava vlažna područja sa starim tršćacima i zajednicama rogoza i šaša.
| Modrovoljka | |
|---|---|
| |
| Modrovoljka | |
Naučna klasifikacija 
| |
| Domen: | Eukaryota |
| Carstvo: | Animalia |
| Tip: | Chordata |
| Klasa: | Aves |
| Red: | Passeriformes |
| Porodica: | Muscicapidae |
| Rod: | Luscinia |
| Vrsta: | L. svecica
|
| Binomno ime | |
| Luscinia svecica (Linnaeus, 1758)
| |
| |
| Mapa rasprostranjenosti modrovoljke | |
| Sinonimi | |
| |
Opis
urediMala je ptica dužine tela od 13 do 14 cm. Modrovoljka je vitka ptica sa dugim nogama. Gornji deo tela je sivobraon boje, a donji deo je prljavo bele boje. U svakom ruhu postoji prepoznatljiva bela obrva i crvenilo na bočnom delu baze repa. Adultni mužjaci imaju karakterističnu obojenost grudi gde plava boja ide od brade sve do središnjeg dela grudi pa onda prelazi u crnu i na kraju u riđesmeđu. Kod jedinki koje žive u severnoj Evropi se na sredini plavo obojenog dela nalazi riđa fleka dok kod jedinki koje žive u centralnoj i južnoj Evropi je fleka belo obojena. Na jesen se kod mužjaka neke jarke boje grudi mogu prebojiti u žutobelu boju. Adultne ženke imaju raznolike grudne fleke, najčešće je samo polukrug crnih šara na krem beloj osnovi. Starije ženke mogu imati malu količinu plavog sa crnim ograničeno riđom bojom. Grudi mladih ptica su blago prošarane crnim.[2]
Rasprostranjenje i stanište
urediGnezdeći areal obuhvata istočnu i severnu Evropu, delovi centralne Evrope i područja Kavkaza, širok pojas severne, umerene i centralne Azije i deo Aljaske. Izrazita je selica u većem delu areala. Zimu provodi na Mediteranu, u Africi, na Bliskom istoku i južnoj Aziji. Naseljava bare močvare i tresave sa bogato razvijenom vegetacijom šaševa, rogoza, trske i žbunja, kao i vrbove i brezove vlažne šume. Mada su poželjne i otvorene površine trave ili vode.[3] [4]
Biologija
urediSkrovita je ptica samim tim provodi većinu svog života u gustoj vegetaciji gde lovi. Ishrana joj se sastoji od beskičmenjaka kao što su muve mravi i druge bube koje traži tako što ih skida sa lišća i stabljika biljaka, prevrće lišće i zemlju a ponekad lovi i u letu. Ume da hvata i gliste, rakove i manje žabe. Takođe ume da se hrani i biljnom hranom kao što je seme i voće. Uvećini teritorija koje naseljava gnezdeća sezona traje od aprila do jula. Gnezdo prevenstveno gradi ženka koje smešta u gusto rastinje na vlažno zemljište, oblika je duboke šolje. Građeno je od tankih grana, korenja, lišća i mahovine, a iznutra je obloženo životinjskom dlakom od srna, divljih svinja i goveda. Pokaže od 4 do 7 jaja čija inkubacija traje 13 dana. Nakon izleganja ptići ostaju u gnezdu još 13-14 dana. U tom periodu ih roditelji grane beskičmenjacima i njihovim larvama. Mlade ptice postaju polno zrele već naredne godine.[5]
Modrovoljka u Srbiji
urediTokom 19. veka bila je retka gnezdarica Srema i Mačve. U prvoj polovini 20. veka nalažena je u reproduktivnom periodu u okolini Vrbasa, Pančevačkog rita, Sente i Kaća. Nakon 1950. na gnežđenju je uočena samo u Bačkoj i Banatu. I početkom 2000-ih naseljava samo nizijske delove u Bačkoj i Banatu, a brojnost populacije se smatra stabilnom i broji 170-280 gnezdećih parova.[6][7]
Reference
uredi- ^ BirdLife International (2019). „Cyanecula svecica”. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2020.1. International Union for Conservation of Nature. Pristupljeno 27. 4. 2020.
- ^ Killian Mullerney, Lars Svensson, Dan Zetterström, Peter J. Grant: Collins Bird Guide The Most Complete Guide To the Birds of Britain and Europe. HarperCollins, London, 2009
- ^ „BioRas - Biološka Raznovrsnost Srbije”. Arhivirano iz originala 16. 10. 2021. g. Pristupljeno 26. 10. 2018.
- ^ IUCN Red List of Threatened Species
- ^ „Bluethroat videos, photos and facts - Luscinia svecica”. Arkive. Arhivirano iz originala 24. 05. 2015. g. Pristupljeno 26. 10. 2018.
- ^ Puzović, S., Radišić, D., Ružić, M., Rajković, D., Radaković, M., Pantović, U., Janković, M., Stojnić, N., Šćiban, M., Tucakov, M., Gergelj, J., Sekulić, G., Agošton, A., & Raković, M. 2015. Ptice Srbije: procena veličina populacija i trendova gnezdarica 2008-2013. Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije i Prirodno-matematički fakultet, Departman za biologiju i ekologiju, Univerzitet u Novom Sadu, Novi Sad.
- ^ Šćiban, M., Rajković, D., Radišić, D., Vasić, V. i Pantović, U. (2015):Ptice Srbije - kritički spisak vrsta. Pokrajinski zavod za zaštitu prirode i Društvo za zaštitu i proučavanje ptica Srbije, Novi Sad.
Spoljašnje veze
uredi
