Nador (titula)
Nador na (franc. palаtin), na (lat. palatinus) jeste velikodostojnička titula sa mađarskog dvora (mađ. nádor, izvedeno iz slovenskog na dvor; lat. Palatinus Regni Hungariae) i označava prvu osobu po rangu posle kralja. Može se još reći i vicekralj ili namesnik. Ova titula se koristila do 1853. U Poljskoj je ova titula odgovarala vojvodi.
Titulu je u osamnaestom veku dodeljivao habzburški nadvojvoda za izuzetan doprinos državi. Poslednji nosilac ove titule je bio Kozuluk Ištvan (mađ. Közülük István). Nador znači i "dvorski vitez", "otmen vitez", "hrabar junak", "vitez lutalica", "pustolov". Jedno od značenja je i "krzneni okovratnik".
Istorija uredi
Nador je bio upravitelj kraljevskog dvora. Krajem 12. veka predstavlja kralja i ima ulogu vrhovnog sudije, a kasnije postaje kraljevski guverner. Prvobitno nominovan od kralja, potom prihvaćen od skupštine. Godine 1526. imenovanje nadorom postaje doživotno.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- Mađarsko–srpskohrvatski rečnik, 4. izdanje, Hadrovič Laslo, četvrto izdanje, Tera, Budimpešta, 1976.
- Leksikon stranih reči izraza, Milan Vujaklija, Prosveta, Beograd, 1966.
- Mala enciklopedija, Prosveta, Beograd, 1978.