На западу ништа ново (film iz 1930)
Na zapadu ništa novo (engl. All Quiet on the Western Front) je američki epski antiratni film iz 1930. godine, zasnovan na istoimenom romanu Eriha Marije Remarka. Režiju potpisuje Luis Mileston, a glavne uloge tumače Luis Volhajm, Lu Ers, Džon Vrej, Arnold Lusi i Ben Aleksander. Prvi je film zasnovan na nekom romanu koji je osvojio Oskara za najbolji film.
| Na zapadu ništa novo | |
|---|---|
_poster.jpg) Filmski poster | |
| Izvorni naslov | All Quiet on the Western Front |
| Režija | Luis Mileston |
| Scenario | Maksvel Anderson (adaptacija i dijalog) Džordž Abot (scenario) Del Endruz (adaptacija) Č. Gardner Salivan (nadzorni šef priče) |
| Producent | Karl Lemle Mlađi |
| Temelji se na | Na zapadu ništa novo (Erih Marija Remark) |
| Glavne uloge | Lu Ers Luis Volhajm |
| Muzika | Dejvid Brukman |
| Direktor fotografije | Artur Edeson |
| Montaža | Edgar Adams |
| Producentska kuća | Universal Studios |
| Studio | Universal Pictures |
| Godina | 1930. |
| Trajanje | 152 minuta 133 minuta (obnovljen) |
| Zemlja |  SAD |
| Jezik | engleski |
| Budžet | 1,2 miliona dolara[1] |
| Zarada | 3 miliona dolara[2] (iznajmljivanja) |
| Sledeći | Povratak |
| IMDb veza | |
Film je bio odlično prihvaćen u Sjedinjenim Državama. Smatran je realističnim i mučnim prikazom Prvog svetskog rata, a 1997. godine dospeo je na listu 100 godina... 100 filmova Američkog filmskog instituta. Deceniju kasnije, nakon što je ista organizacija anketirala preko 1.501 radnika u kreativnoj zajednici, film je rangiran kao sedmi najbolji američki epski film.[3][4] Godine 1991, Kongresna biblioteka je odabrala ovaj film za čuvanje u Nacionalnom registru filmova zbog svog „kulturnog, istorijskog ili estetskog značaja”.[5][6] Film je bio prvi koji je osvojio Oskara i za najbolji film i za najboljeg režisera.
Njegov nastavak, Povratak (1936), prikazuje pripadnike 2. čete koji se vraćaju kući nakon rata.
Radnja uredi
Profesor Kantorek drži strastveni govor o slavi služenja vojske i „odbrani otadžbine”. Na ivici punoletstva, dečaci iz njegovog razreda, predvođeni Paulom Baumerom, bivaju podstaknuti da se pridruže vojsci kao nova 2. četa. Njihove romantične zablude se brzo razbijaju tokom kratke, ali rigorozne obuke pod surovim kaplarom Himelstosom, koji ih iskreno obaveštava: „Vi ćete biti vojnici — i to je sve”.
Novi vojnici stižu vozom u zonu borbe, gde vlada haos, sa vojnicima svuda, dolazećim granatama, konjskim zapregama koje jure okolo i dugotrajnim pljuskovima. Jedan u grupi je ubijen pre nego što regruti stignu na svoje mesto, na uzbunu jednog od novih vojnika (Ben). Novi vojnici su raspoređeni u jedinicu sastavljenu od starijih vojnika, koji nisu baš susretljivi.
Mladi vojnici otkrivaju da trenutno nema hrane. Nisu jeli od jutra, a ljudi kojima su se pridružili nisu jeli dva dana. Jedan od njih, „Kat” Kačinski, otišao je da pronađe nešto za jelo, a vraća se sa zaklanom svinjom koju je ukrao iz poljske kuhinje. Mladi vojnici večeru „plaćaju” sapunima i cigaretama.
Prvi odlazak regruta u rovove sa veteranima, da ponovo povežu bodljikavu žicu, je mučno iskustvo, posebno kada je Ben zaslepljen šrapnelima i histerično naleće na vatru iz mitraljeza. Nakon što su proveli nekoliko dana u bunkeru pod bombardovanjem, konačno kreću u rovove i uspešno odbijaju neprijateljski napad; oni onda pokreću kontranapad i zauzimaju neprijateljski rov sa velikim gubicima, ali moraju da ga napuste. Vraćaju se u poljsku kuhinju da dobiju svoje obroke; svaki čovek dobija dvostruku porciju, zbog velikog broja poginulih.
Oni čuju da se sutradan vraćaju na front i započinju poluozbiljnu raspravu o uzrocima ovog rata i ratova uopšte. Spekulišu o tome da li geografski entiteti vređaju jedni druge i da li te nesuglasice uključuju i njih. Tjaden govori o svojim sličnostima sa kajzerom; Kat se šali da umesto rata, lidere Evrope treba skinuti do donjeg veša i naterati ih da se „bore palicama”.
Jednog dana, kaplar Himelstos stiže na front i odmah biva odbačen zbog svoje loše reputacije. Primoran je da napadne sa 2. četom i odmah biva ubijen. U napadu na groblje, Paul ubode francuskog vojnika, ali se nađe zarobljen u rupi sa umirućim čovekom čitavu noć. On očajnički pokušava da mu pomogne tokom cele noći, donoseći mu vodu, ali ne uspeva da ga spreči da umre. On gorko plače i moli njegov leš da progovori kako bi mu bilo oprošteno. Kasnije se vraća u nemačke redove i Kat ga teši.
Vraćajući se na liniju fronta, Paul je teško ranjen i odveden u katoličku bolnicu, zajedno sa svojim dobrim prijateljom Albertom Kropom. Kropova noga je amputirana, ali on to sazna tek nakon nekog vremena. Otprilike u to vreme, Paula odvode u odeljenje za previjanje, iz kojeg se, po svojoj reputaciji, niko živ nije vratio. Ipak, kasnije se trijumfalno vraća u normalne odaje, samo da bi zatekao Kropa u depresiji.
Paul dobija odsustvo i posećuje svoju porodicu kod kuće. Šokiran je koliko su svi neinformisani o stvarnoj situaciji u ratu; svi su uvereni da će uskoro doći do konačnog „napada na Pariz”. Kada Paul poseti školsku učionicu u kojoj je prvobitno bio regrutovan, zatiče profesora Kantoreka kako priča isti govor sa patriotskim žarom odeljenju još mlađih učenika. Profesor Kantorek traži od Paula da detaljno iznese svoje iskustvo, pri čemu ovaj otkriva da rat uopšte nije bio onakav kakav je on zamišljao i pominje smrt svojih prijatelja.
Ovo otkriće uznemiruje profesora, kao i mlade studente koji Paula odmah nazivaju „kukavicom”. Razočaran i ljut, Paul se vraća na front i nailazi na novu 2. četu punu mladih regruta koji su sada razočarani; zatim ga radosno dočekuje Tjaden. On odlazi da pronađe Kata, i oni razgovaraju o nesposobnosti ljudi da shvate uzaludnost rata. Katova cevanica je slomljena kada bomba bačena iz aviona padne u blizini, pa ga Paul nosi nazad u poljsku bolnicu, gde otkriva da je Kata ubila druga eksplozija. Shrvan gubitkom svog mentora, Paul odlazi.
U poslednjoj sceni, Paul se vraća na prvu liniju fronta. On vidi leptira izvan svog rova. Osmehujući se, poseže za leptirom. Međutim, dok je to radio, neprijateljski snajperista ga je video i upucao. Poslednja sekvenca prikazuje 2. četu koja prvi put stiže na front, bledeći do slike groblja.
Uloge uredi
| Glumac | Uloga |
|---|---|
| Lu Ers | Paul Baumer |
| Luis Volhajm | Stanislaus Kačinski |
| Džon Vrej | Himelstos |
| Arnold Lusi | profesor Kantorek |
| Ben Aleksander | Franc Kemerih |
| Skot Kolk | Lir |
| Oven Dejvis Mlađi | Peter |
| Vilijam Bejkvel | Albert Krop |
| Rasel Glison | Miler |
| Ričard Aleksander | Vestus |
| Harold Gudvin | Detering |
| Slim Samervil | Tjaden |
| Volter Braun Rodžers | Ben |
Reference uredi
- ^ Box Office Information for All Quiet on the Western Front, Box Office Mojo; retrieved April 13, 2012.
- ^ All Quiet on the Western Front, Overview Arhivirano mart 17, 2013 na sajtu Wayback Machine. Movie Guy 24/7. Retrieved April 14, 2013
- ^ American Film Institute (17. 6. 2008). „AFI Crowns Top 10 Films in 11 Classic Genres”. ComingSoon.net. Arhivirano iz originala 19. 6. 2008. g. Pristupljeno 18. 6. 2008.
- ^ „Top 10 Epic”. American Film Institute. Arhivirano iz originala 19. 6. 2008. g. Pristupljeno 13. 6. 2008.
- ^ Gamarekian, Barbara; Times, Special To the New York (19. 10. 1990). „Library of Congress Adds 25 Titles to National Film Registry”. The New York Times (na jeziku: engleski). ISSN 0362-4331. Pristupljeno 18. 5. 2020.
- ^ „Complete National Film Registry Listing”. Library of Congress. Pristupljeno 18. 5. 2020.
Spoljašnje veze uredi
- Na zapadu ništa novo na sajtu IMDb (jezik: engleski)
