Oblouk

Oblouk (češ. Oblouk, bukvalno na srpskom luk) je višenamenska zgrada u Ostravi-Porubi u Češkoj, koja se nalazi u najstarijem delu ovog naselja, na njegovom južnom kraju. Ime ove zgrade potiče iz njenog plana - kada se gleda iz vazduha podseća na luk. Oblouk predstavlja jedan od primera socijalističkog realizma u Češkoj pedesetih godina i bio je planiran kao monumentalna kapija novog, radničkog grada (čak i danas je Oblouk najveća zgrada na teritoriji Porube).

Oblouk je sagrađen u formi polukruga

Glavno pročelje Oblouka sa prolazom

U centralnom delu zgrade nalazi se reljef sa tematikom socijalističkog realizma

Arhitektonsko rešenje

Arhitekta Evžen Štefliček se tokom planiranja Oblouka inspirisao već dobro poznatim Trgom palate u Petrogradu - ogromnim prostorom okruženim velikom palatom s monumentalnom kapijom u njegovom pročelju. Umesto konjske zaprege iskoristio je reljef sa temom „odlazak na posao i povratak kući“ (od Vaclava Šantručeka). Oblouk se smatra najvažnijim delom ovog arhitekte.

Opis zgrade

U centru polukruga „oblouka“ se nalazi raskrsnica, iz koje idu dva puta kroz ovu zgradu posebnim prolazima i treći prema Svinovu van nje. U prolazima su kolovozne trake od trotoara fizički odvojene stilizovanim peristilom. Na zapadnom kraju zgrade nalazi se kula sa satom a na istočnom Oblouk prelazi u jedan od tipičnih blokova Porupskog naselja. Sama zgrada nije jedan monolitni objekat, nego je formira 12 posebnih jedinica organizovanih u obliku jedne velike zgrade.

Istorija

Istovremeno sa izgradnjom drugih objekata u najstarijem delu Porpuskog naselja - ulici Saveza protivfašističkih boraca (češ. Svazu protifašistických bojovníků) u junu 1952. godine počela je i gradnja Oblouka. Iako po originalnim zapisima nije bila najjednostavnija, radovi su napredovali tokom čitave 1953. i 1954. godine. U decembru 1954. glavni radovi su završeni i u Oblouk su mogli da se usele prvi stanovnici. Radovi na dekorativnoj fasadi kao posljednja faza završeni su kasnije.

Monumentalna zgrada koja podseća na arhitekturu Sovjetskog Saveza u novim vremenima druge polovine pedesetih godina i početka šezdesetih nije mogla opstati kao dobar primer socijalističke arhitekture. Tokom sljedećih decenija nije bila uopšte pominjana u zvaničnim medijima ili prikazivana u knjigama arhitekture. Odlukom Ministarstva kulture Češke republike 27. marta 2008, Oblouk je proglašen spomenikom kulture.