Википедија

Odnosi Jugoslavije i Alžira

Odnosi Jugoslavije i Alžira su bili istorijski spoljni odnosi između Alžira i Socijalističke Federativne Republike Jugoslavije. Obe zemlje su se identifikovale sa širim regionom Mediterana i delile su članstvo u Pokretu nesvrstanih. Tokom Alžirskog rata Jugoslavija je pružila značajnu logističku i diplomatsku podršku alžirskoj strani, što je uticalo na njene odnose s Francuskom. Jugoslavija je bila prva evropska država koja je otvoreno podržala FLN.[1]

Odnosi Jugoslavija-Alžir
Map indicating locations of SFR Jugoslavija and Alžir

Jugoslavija
Alžir
Diplomatska misija
Ambasada Jugoslavije u AlžiruAmbasada Alžira u Beogradu

U okviru Pokreta nesvrstanih Jugoslavija je blisko sarađivala sa ključnim članovima Indijom i Egiptom, dok je Alžir sledio grupu u kojoj je Kuba igrala istaknutu ulogu. Jugoslavija je zvanično priznala nezavisnost Alžira 5. septembra 1961. kao prva država u Evropi koja je to učinila.[2] Država je uspostavila formalne diplomatske odnose 3 dana pre nezavisnosti 2. jula 1962.[3] Ovo je dovelo do raskida u jugoslovensko-francuskim odnosima kada je Pariz odlučio da povuče svog ambasadora iz Beograda.[4]

Istorijat uredi

 
Josip Broz Tito u Alžiru (1969).
 
Ispraćaj predsednika Alžira Huari Bumedijena ispred Belog dvora, Beograd 23. jul 1978.

Tokom Alžirskog rata za nezavisnost predstavnici Fronta nacionalnog oslobođenja opisali su svog mediteranskog saveznika Jugoslaviju kao svoje najbliže ne-arapske saveznike.[4] Tokom rata Jugoslavija je de fakto priznala FLN kao predstavnika alžirske nacije, ali je s obzirom na stroga upozorenja Francuske izbegla de jure priznanje pokreta.[4] Veruje se da su prvi tajni kontakti uspostavljeni 1954. godine u Kairu kada je Jugoslavija zvanično prodala vojnu opremu Egiptu koji su posle mesec dana prebačeni u Alžir.[5] U oktobru 1956. Beograd je bio domaćin sastanka između FLN-ov Mohamed Hider i SFIO Pjer Erbo, dok je Jugoslavija od 1957. napustila posredničke napore i odlučila da otvoreno podrži Alžir.[5] Od tada je Francuska mornarica počela da interspekuje jugoslovenske trgovačke brodove na Mediteranu verujući da oni isporučuju pomoć alžirskim pobunjenicima.[5] Francuska mornarica je 7. avgusta 1957. otkrila i uzela 70 tona vojne opreme sa jugoslovenskog broda Srbija dok je najveća otkrivena isporuka otkrivena 18. januara 1958. godine u blizini Orana kada je na Jadrolinijinom brodu Slovenija pronađeno 148 tona vojne opreme.[5] Predsednik Privremene vlade Republike Alžir Ferhat Abas posetio je Beograd između 6. i 12. januara 1959. gde je razgovarao sa predsednikom Jugoslavije Josipom Brozom Titom.[2] Druga dva člana Krim Belkacem i Muhamed Jazid su 2. februara 1959. razgovarali sa ambasadorom Jugoslavije u Tunisu.[2] Jugoslavija je alžirskim borcima obezbeđivala hranu, lekove i vojne potrepštine, što Alžirci nisu očekivali od jedne srednje velike evropske socijalističke zemlje.[4] Jugoslovensko stanovništvo je doživljavalo alžirsko iskustvo kao podsećanje ne tako daleko Narodno oslobođenje i revoluciju tokom Drugog svetskog rata.[5] Zemlja je stoga obratila pažnju na kulturni aspekt Alžirskog rata i poslala je svoje fotografe poput Stevana Labudovića koji je u periodu 1959-1962. snimio 27 filmova i 274 fotografije, izdavane su zvanične novine El Mudžahid u beogradskom izdanju kao i prvi gramofonski snimak Kasamana.[5] Dana 1. marta 1960. godine Nacionalni oslobodilački front (FLN) otvorio je svoj Biro u Beogradu.[2] Protiv indijske želje, ali uz podršku Sukarna i Kvame Nkruma, pozvana je alžirska FLN da u statusu suverene vlade prisustvuje Konferenciji nesvrstanih u Beogradu 1961. godine.[4] Predsednik Ahmed ibn Bela je posetio Jugoslaviju u martu 1964. godine.[4]

Spisak bilateralnih državnih poseta uredi

Jugoslovenske posete Alžiru uredi

  • 24-30 april 1965: Josip Broz Tito[6]
  • 5-9. novembar 1969: Josip Broz Tito[6]
  • 2-10. septembar 1973: Josip Broz Tito[6]
  • 28-31. maj 1979: Josip Broz Tito[6]
  • 20-21. oktobar 1979: Josip Broz Tito[6]

Alžirske posete Jugoslaviji uredi

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ Mila Turajlić (2019). „Liberation Newsreels vol. 1 - Dnevnih napada nema”. Ur.: Tamara Soban. Southern Constellations: The Poetics of the Non-Aligned (PDF). Museum of Modern Art (Ljubljana). str. 177. ISBN 978-961-206-138-8. Arhivirano iz originala (PDF) 12. 06. 2022. g. Pristupljeno 24. 04. 2023. 
  2. ^ a b v g Bogetić, Dragan (2012). „Podrška Jugoslavije borbi alžirskog naroda za nezavisnost u završnoj fazi Alžirskog rata 1958-1962 [The Yugoslav Support To The Algerian People Struggle For Independence In The Final Phase Of The Algerian War 1958-1962]”. Istorija 20. Veka (na jeziku: srpski) (3): 155—169. doi:10.29362/ist20veka.2012.3.bog.155-169  . Pristupljeno 25. 9. 2020. 
  3. ^ Radina Vučetić; Pol Bets; Radovan Cukić; Ana Sladojević (2017). Tito u Africi: slike solidarnosti (PDF). Museum of Yugoslavia. ISBN 978-86-84811-45-7. 
  4. ^ a b v g d đ Byrne, Jeffrey James (2015). „Beyond Continents, Colours, and the Cold War: Yugoslavia, Algeria, and the Struggle for Non-Alignment”. The International History Review. 37 (5): 912—932. S2CID 154033045. doi:10.1080/07075332.2015.1051569. Pristupljeno 25. 9. 2020. 
  5. ^ a b v g d đ Tot, Dora (2018). ODNOSI JUGOSLAVIJE I ALŽIRA U PRVOJ POLOVICI 1960-IH: STRATEGIJA IZGRADNJE MEKE MOĆI (PDF) (Bachelor Thesis). University of Zagreb. 
  6. ^ a b v g d đ e ž z i j k l R. Radonić, Nemanja (2020). Slika Afrike u Jugoslaviji (1945-1991) (PDF) (Doctoral Thesis). University of Belgrade. Pristupljeno 1. 11. 2020. 
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Односи_Југославије_и_Алжира&oldid=27784437”