LT vz. 38

Pancer 38(t)
	; Panzerkampfwagen 38 (t)- švajcarska verzija
Osnovne karakteristike
Brzina na putu	42 km/h
Doseg	160 do 250 km
Dimenzije i masa
Dužina	4,61 m
Širina	2,14 m
Visina	2,40 m
Težina	9,5 t
Oprema
Glavno naoružanje	top 37 mm L/47.8
Sporedno naoružanje	2 x mitraljez 7,92 mm Besa
Oklop	30m mm
Motor	benzinski Praga EPA
Snaga (KS)	126 KS
Posada
Posada	4

Panzer 38 je bio čehoslovački tenk korišćen od Nemačke u Drugom svetskom ratu

Nastanak

Već 1935. godine u doba izlaska iz fabrika prvih primeraka tenka kasnije znanog kao Pancer 35 njegov proizvođač je bio uočio njegove nedostatke i počeo da proizvodi novi, moderniji tenk. Taj tenk imena LT-38 je prvi put predstavljen javnosti 1938. godine nakon čega dolazi do čehoslovačke narudžbe od 150 primeraka. Pre nego što je i jedan od tih tenkova bio proizveden, 1939. godine Čehoslovačka je bila okupirana od Nemačke, a sam tenk dobija ima Panzer 38.

Ratno delovanje

Vrhovna komanda Vermahta je 1939. godine ovaj tenk ocenila superiornijim od vlastitih modela Pancer I i Pancer II tako da on dobija prioritet u proizvodnji. Tokom kasnijeg rata u Poljskoj i Norveškoj Pancer 38 čini osnovu nemačkih oklopnih snaga. U Francuskoj njemu se kvalitetno pridružuju Pancer III i Pancer IV, ali bez njega su još uvek bile nezamislive ozbiljne nemačke vojne operacije. Početkom rata u Sovjetskom Savezu postaju očiti njegovi nedostaci u borbi protiv tenkova T-34 Crvene armije čiji oklop nije bio u stanju da probije. Bez obzira na te probleme on ostaje važan tip do juna 1942. kada se od njega napokon odustaje kao tenka. Šasija se koristi i dalje i proizvodi za razne vrst samohodnih vozila, kao Marder III, Vespe, Hecer i druge.

Oprema

Prvobitni oklop ovog tenka je iznosio samo 25 mm, što je vremenom povećano do debljine od 50 mm koju su imali poslednji modeli pri napuštanju fabrike. Top se nikada nije nadograđivao tako da je njegov kalibar od 37 mm postao 1942. jednostavno preslab pogotovo ako imamo u vidu da tenk Pancer VI Tigar koji se pojavljuje samo koji mesec kasnije ima top kalibra 88 mm.

Zanimljivo je istaći da su Nemci, domogavši se ovog modela - naročito ako se ne zaboravi da je Hajnc Guderijan bio vatreni zagovornik mobilnosti tenka, tj. brzine - odmah povećali težinu njegovog oklopa za čitavu jednu tonu i tako smanjili maksimalnu brzinu sa 55 na 41 km/h.

Pre obustave proizvodnje bilo je izgrađeno ukupno 1400 primeraka ovog tenka.

Verzije

Najpoznatija konverzija ovog tenka je bila ona u protivtenkovsko oklopno vozilo pod imenom Marder II i Marder III. Sveukupno je bilo proizvedeno 1800 primeraka tog oklopnog vozila koje je nastalo skidanjem kupole na čije mesto je postavljen top od 76 mm. Taj projekat na kraju krajeva nije bio zadovoljavajući jer je Marder bio previsok, tako da se krenulo u traženje njegove zamene. To postaje puno uspešnije protivtenkovsko oklopno vozilo Jagdpancer 38 Hecer (prikazan na donjoj slici) koje ostaje u proizvodnji do kraja rata. Njegovu snagu je činio isti top koji se nalazio u Pancer IV i niska silueta koja je pomagala u njegovom kasnom otkrivanju od protivnika. Sveukupno ih je proizvedeno više od 2500 primeraka u razdoblju od samo godinu dana što je rezultat koji je postiglo malo koje nemačko vojno vozilo.

Jagdpancer 38 Hecer

Upotreba izvan Nemačke

U trenutku pojave modela Pancer 38 on dobija odlične kritike tako da je već pre izbijanja rata bio prodat Iranu, Peruu, Švedskoj, Švajcarskoj i Litvaniji. Tokom rata Nemačka ih je nekoliko ustupila Bugarskoj, Rumuniji, Slovačkoj i Mađarskoj.

Posle rata nekoliko primeraka ovog tenka se aktivno koristilo sve do 1970. godine kada Švedska napokon prestaje da ih upotrebljava.