Панчићева режуха
Pančićeva režuha ili Pančićeva potočarka (lat. Cardamine pancicii) karakteristična je vrsta biljke, koja raste samo na Kopaoniku. Kako je ova vrsta trajno zaštićena, a Kopaonik predstavlja jedino njeno stanište, planom upravljanja nacionalnim parkom je obuhvaćena i determinacija staništa i praćenje stanja ove vrsta, ali i još dva stenoendemita (Sempervivum kopaonikensis и Viola kopaonikensis).[1][2]
| Pančićeva režuha | |
|---|---|
| |
| Pančićeva režuha na lokalitetu Suvo rudište, Kopaonik | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Divizija: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | C. pancicii
|
| Binomno ime | |
| Cardamine pancicii | |
Opis
uredi
Pančićeva potočarku prvi put pronašao je Josif Pančić 1851. godine koji je tad išao na botaničko putovanje na Kopaonik. Hiska busenasta, od osnove razgranata biljka. Grane izuvijane. Prizemni listovi na dugim drškama, celi ili slabo perasti ca 4-8 do eliptičnih listića prvog peda, terminalni listić celog oboda. Cvetovi Beli 1,5 - 1,8 cm u prečniku, grupisani u grozdaste cvasti. Krunični listići jajasti, na vrhu plitko urezani; listići čašice lancetasti do 3,5 mm dugi. Plodovi ljuske, 15 - 35 mm duge, sve na istu stranu povijene.
Areal
urediOva biljka je lokalni stenoendemit - raste samo na Kopaoniku. Može se pronaći na alpinskim sam subalpinskim stenovitim podlogama sam pašnjacima, ja okolo alpinskih potoka. Ponekad može i da raste u pojasevima alpinske žbunaste vegetacije. Na području Kopaonika je zabeležena na visinama između 1400 i 2000 m nadmorske visine, isključivo na kiselim silikatnim stenama (granodioriti, korniti) ili zemljištima bogatim gvožđem, na vlažnim tresetištima sa gvožđem bogatom vodom. Glavna populacija Pančićeve režuhe se može pronaći na otvorenim stenovitim staništima masiva Suvo rudište, dok se subpopulacije mogu da pronaći na obodima tresetišta na Pajinom preslu, Vrelu i Krstu, i na obalama reke Repuške. Još neka od nalazišta cu Kukavica, Nebeske stolice i Treska.
Srodnici
urediHa Kopaoniku, na sličnim staništima i istim lokalitetima živi veoma srodna siva režuha (Cardamine glauca), koja se od Pančićeve režuhe razlikuje po manjem broju izduženo jajastih listića prvog peda na listovima stabla, sa terminalnim režnjem listova koji je po pravilu režnjevit.
