Pomeranje kontinenata
Pomeranje kontinenata predstavlja hipotezu o slobodnom kretanju kontinenata po površini Zemlje menjajući međusobne pozicije. Ser Frensis Bekon je u 17. veku primetio neobičnu sličnost zapadne afričke i istočne južnoameričke obale, tačnije, da su po obliku kao slika u ogledalu. Naučnici danas veruju da su pre oko 200 miliona godina Afrika i Južna Amerika bile spojene, tačnije da su svi današnji kontinenti nekada činili jedan superkontinent pod nazivom Pangea.
Nastanak teorije uredi
Godine 1912. nemački meteorolog i geofizičar Alfred Vegener formulisao je teoriju pomeranja kontinenata upotrebivši prvi termin pomeranje kontinenata (nem. die Verschiebung der Kontinente). U svojoj knjizi, Poreklo kontinenata i okeana (engl. Origin of Continents and Oceans) izračunao da su pre oko 200 miliona godina kontinenti bili prvobitno spojeni, formirajući na taj način superkontinent. Ovaj kontinent nazvao je Pangea, što znači „cela Zemlja“.
Alfred Vegener je umro 30 godina pre otkrića teorije tektonike ploča koja je nastala na osnovu ideje o mogućnosti širenja okeanskog dna koju je predložio početkom 1960-ih Robert S. Dajc.
Kao potporu svojoj ideji Vegener je navodio poklapanje oblika obala, rasprostranjenost fosilnih ostataka, sličnost u sekvencama stenskih masa na brojnim lokacijama, paleoklimu, i očevidna kretanja Zemljinih polarnih oblasti.
Vegenerovu teoriju o pomeranju kontinenata naučna javnost njegovog doba nije bila spremna da prihvati. Tada je bilo teško i pomisliti da se kontinenti, te ogromne mase, kreću i plove po morskom dnu i premeštaju na druge lokacije. Vegener je, tražeći odgovor na pitanje šta bi to moglo pokretati kontinente, pretpostavio da kontinenti paraju morsko dno, ali ovome se suprotstavio engleski geofizičar Harold Džefris, zastupajući ispravan stav da je to fizički nemoguće da tolika masa čvrste stene ore morsko dno a da ne puca i lomi se.
Danas, nakon geološke potvrde da je tokom Zemljine istorije dolazilo do promena u rasprostranjenju kopna i mora, nakon paleontoloških otkrića fosila, nastanka teorije tektonike ploča i nakon potvrde geofizičkim i geodetskim merenjima da se kontinenti ipak kreću, Vegenerova teorija je prihvaćena, tačnije, uvrštena je u tektoniku ploča koja je danas u svetu priznata.
Reference uredi
- ^ Antonio Snider-Pellegrini, La Création et ses mystères dévoilés (Creation and its mysteries revealed) (Paris, France: Frank et Dentu, 1858), plates 9 and 10 (between pages 314 and 315).
Spoljašnje veze uredi
 | Ovaj članak u vezi sa geologijom je klica. Možete doprineti Vikipediji tako što ćete ga proširiti. |