Razgovor:Zagorje (Vučitrn)/Arhiva 1

Arhiva 1

Arhiva 2

Prvi podnaslov

Zagorje se nalazi u zapadnom delu kosovske oblasti na padinama Kopaonika na kosom predelu zvanom Gumur (788 metara) u izvorištu desne sastavnice Dubičke reke. Pominje se iz oskudnog narodnog usmenog predanja, i to kao da počinje od Kneza Lazara (tragovi starih okolnih naselja: Viljanca, Gornjeg Sudimlja, Gornjeg Stanovca su iz rimskih i vizantijskih vremena. Ime Zagorje je došlo od reči "gora". A Zagorje je prostor "iza gore", odnosno "za gorom", tačnije, Z a g o r j e. Ta gora koja deli Samodrežu od Zagorja ima karakteristično ime: POD. Zagorje se graniči sa: Samodreškim brdom (822 metara), Grdečom, Gornjom Dubnicom, Lug Dubnicom, Donjom dubnicom, Novim Selom, Viljancem, Ropicom.

Razbijenog je tipa starovlaške vrste. Na mahale se nije delilo, sve do ekspanzije arnautskog življa, ali kako se naseljavalo i širilo tako su i nastajali zaseoci. Poznati zaseoci su: Sokolović mahala, Rustoli mahala, Balević mahala, Cerovići, Obradovići, Gašići. Veća brda su: Gola Čuka (632 metra), Cerovik (668 metara), Mačkim Kamen (759 netara)itd. Selo je posledljih decenija turske vladavine bilo čiflik sa čifčijama muhadžirima i drugom arbanaškom sirotinjom. Skoro sve stanovništvo mu je 1914. godine otišlo u Tursku, a posle Prvog svetskog rata se u njega doselio dobar broj kolonista, mahom iz Toplice i nešto manje iz Hercegovine i autokolonista i čifčija.

Autokolonisti su i preci pisca ovih redova Đurići (1 kuća) koji su došli iz Male Kosanice u Toplici.Predanje kaže da je Zagorje prokleo Knez Lazar kada je prolazio kroz njega sa svojom vojskom na putu za boj na Kosovu Polju. Umorna vojska od dugog puta, htela je tu da se ulogoruje, izbegavajući naseljeno mesto. Hodajući po ataru Zagorja i tražeći pogodno mesto za prenoćište, pored neke vode, da pređu preko nje ili ne, uglavnom da se ulogoruju u njenoj blizini, pa pošto je ne nađoše Knez Lazar je prokleo to mesto rečima: "da Bog da, nikada nemalo vode", i umorni pređoše preko Samodreškog brda(822 metra) i spustiše se niz brdo prema naselju Samodreža, stanovnika 1396 (podatak iz 60-ih godina 20-og veka), blizu ušća Laba u Sitnicu u severnom delu Kosova Polja. Umorne i napaćene duše, posle oskudne večere, nađoše sebi odmora i snu.

Sutradan se, po predanju, Knez pričestio sa svojom vojskom u istoimenoj Crkvi, uoči kosovske bitke 1389. godine. Crkva je bila mala, jednobrodna bazilika, koju su porušili Turci. Kasnije je obnovljena, da bi u dvadesetom veku, koji je za Srbe doneo zvek, bila ponovo porušena od strane separatističkih agresora. Za sada, na žalost, ne postoji već čeka vreme kada će biti ponovo obnovljena.

Posle tih usmenih predanja, Zagorje se prvi put pominje u dokumentima u 14. veku, u ciklusu istorijskih narodnih epskih pesama, koje se nadovezuju neposredno na kosovske događaje i uglavnom obuhvataju vreme propadanja stare države, odnosno preriod koji se proteže od kraja 15. i početkom 16. veka. u grupi pesama "Crnojevići", konkretno u epsko-lirskoj pesmi "Margita devojka i Rajko vojvoda", nalazimo podatak gde se pominje selo Zagorje, koje narodni pesnik naziva "pitomo mesto",Citat pesme: "Na bijelu gradu Vučitrnu, onđe bješe vojvoda Vojine, sa tri sina, tri Vojinovića, za Zagorju, mestu pitomome, onđe bješe Ljutica Bogdane;" (odlomak) a pitomo je sinonim što sve rodi od žitarica i povrća i velikog je florističkog diverziteta, iako je oskudno sa vodom. Ima po neki bunar i kladenac i ništa više. Iz citiranog teksta se vidi da selo Zagorje pripada opštini Vučitrn. A u Zagorju je jedno vreme boravio i rukovodio tim regionom (gde se često u takvim primerima koristi zastarela reč, ili izraz, npr. stolovao)Ljutica Bogdan iz Rađevine, jer kako piše istoričar Vojislav J. Đurić (1925-1996), srpski vladar se nije stalno zadržavao i radio u svojim prestoničkim palatama, jer je češće bivao izvan prestonice, u dvorovima i rezidencijama, podignutim pretežno drvenom građom, da se nađe u slučaju potrebe, u blizini svoga gospodara ili se, tokom godine kretao po celoj svojoj državi, po ratištima, sudištima, sabrištima. Otuda se Ljutica Bogdan obreo i u Zagorju, selu u opštini Vučitrn, na Kosovu.

Autor: Života Đurić--93.87.179.191 (razgovor) 14:12, 3. jun 2012. (CEST)