Raketna artiljerija
Raketna artiljerija je vrsta artiljerije čije oruđe koristi raketni pogon montiran na projektile, za razliku od topovske (klasične cevne) artiljerije koja koristi eksplozivna punjenja. Upotreba raketa u nekom obliku artiljerije istorijski je prvi put zabeležena u srednjovjekovnoj Kini gde je igrala uglavnom psihološku ulogu, a kasnije su sisteme preuzeli Mongoli i proširili ih širom Azije odnosno Evrope. Prva organizovana upotreba raketne artiljerije pripisuje se Indijcima u kasnom 18. vijeku, od kojih su tehnologiju preuzeli Britanci i koristili je tokom Napoleonskih ratova. Raketno-artiljerijski sistemi dobili su na popularnosti nakon Napoleonovog poraza u bitki kod Vaterloa 1815. godine i ubrzo su postali sastavni deo brojnih zapadnjačkih vojski, ali u drugoj polovini 19. veka njihova upotreba je marginalizovana razvojem novih topova povećanog dometa, razorne moći i preciznosti. Zadnja dva bitna sukoba u kojima su korišćeni tokom ovog veka bili su Američko-meksički rat (1846−1848) i Američki građanski rat (1861−1865). Ključni nedostaci raketno-artiljerijskih oružja ovog doba bili su mala nosivost bojeve glave i nepreciznost.
Do ponovnog zanimanja za raketnu artiljeriju dolazi uoči Drugog svjetskog rata kada Nemci razvijaju Nebelwerfer odnosno Sovjeti Kaćušu (VRB). Upotreba raketnih pogona na projektilima eliminiše silu trzaja zbog čega su bile konstruktivno jednostavne, lagane i lako prenosive širom velikog fronta, a višecijevna konfiguracija lansera i masovno grupisanje anuliralo je problem disperzije. Ova vrsta oružja danas se koristi u kopnenim vojskama, mornaricama i avijacijama brojnih zemalja, a najčešći tip raketne artiljerije su višecievni bacači raketa (VRB).
Savremena raketna artiljerija bitno se razlikuje po dometu, prečniku(kalibru )projektila, tipovima lansera, mogućnostima navođenja i drugim sistemima.
Vidi još uredi
Spoljašnje veze uredi
- (jezik: engleski) John F. Guilmartin, Jr.: Rocket and missile system (Encyclopædia Britannica)