Retrodrag Sitničar

Retrodrag Sitničar bio je srpski vitez koji je, prema predanju, pokušao ubiti Mehmeda II pri njegovom ulasku u Smederevo 20. juna 1459. godine i pri padu Srpske despotovine.^[1]

Predanje uredi

Prema predanju, Retrodrag Sitničar rođen je 22. aprila 1421. godine kao sin srpskog sakadžije oko današnjeg naselja Drvare na Kosovu i Metohiji.^[2] Ime je dobio upravo po mestu rođenja koje se tada zvalo Retrice i kroz koje protiče reka Sitnica. Najpoznatiji je po tome što se borio se u Bitci kod Leskovca gde je uspeo da pobegne nakon smrti Nikole Skobaljića. U narodnom predanju opisano je da je Sitničar osećao gnev i mržnju prema samom sebi zbog "kukavičkog čina" koji počinio. Pri padu Srpske despotovine i ulaska turskih trupa 20. juna 1459. godine, pokušao je da izvrši atentat na turskog sultana Mehmeda II. Atentat je završio neuspelo, a on biva ubijen nabijanjem na kolac.^[3]

Bitka kod Leskovca uredi

24. septembra 1454. godine kod Dubočice, odnosno današnjeg Leskovca, odigrala se krvava bitka između turske i srpske vojske. Prema predanju, Sitničar je razgovarao sa vojvodom Nikolom Skobaljićem gde se zalagao za izbegavanje bitke, jer je verovao da srpska vojska još uvek nije spremna za sukob sa mnogo brojnijom i bolje opremljenom turskom vojskom. Nikola Skobaljić nije želeo da posluša, kako Sitničara, tako ni samog despota koji je takođe savetovao da se bitka izbegne.^[4] Rano ujutro, srpska vojska se susrela sa turskom vojskom koja se kretala iz pravca Makedonije. Na iznenađenje mnogih, srpska vojska je uspela da nanese velike gubitke turskoj vojsci. Sitničar se pokazao kao veoma vešt borac. Ohrabreni uspesima, srpski vojnici junački su marširali južnije od Leskovca ne bi li dodatno porazili turske trupe koje su se nalazile na ovim posedima. Srbi su sve više napredovali, a u tim predelima su odnesene ključne pobede. Srpski prodor i pobeđivanje završilo se kada je Mehmed II lično došao da predvodi tursku vojsku protiv trupa srpskog vojvode.^[5] Videvši da će se ove borbe završiti kobno po Srbe, Sitničar je pobegao i našao utočište oko današnjeg naselja Donje Stopanje severnije od Leskovca.

Posle 1454. godine uredi

Posle Bitke kod Leskovca, Sitničar je živeo nomadskim životom. Stalno je menjao svoja utočišta išavši sve severnije. Početkom 1459. godine stigao je do prestonice Srpske despotovine, Smedereva, gde je živeo sve do svoje smrti. Tokom stalnih selidbi, uspevao je da pronađe vodu i hranu uz pomoć ljudi koji su mu pomagali i davali mu vodu i po koj obrok. Nakon smrti vojvode Skobaljića, zavetovao se da će ubiti turskog sultana Mehmeda II.^[6]

Nakon neuspelog atentata, Sitničar biva nabijen na kolac, a posle smrti njegov leš biva bačen u Dunav.

Reference uredi

^ Miljković, Ivan (2021-06-20). „Vitez sa Kosova Retrodrag Sitničar”. Riznica (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-02-03.
^ "Srpska narodna Predanja", Novi Sad 1892. godine.
^ „Pad Smedereva 1459. godine”. Vesti.rs. Pristupljeno 2021-02-19.
^ Đurić, Vojislav (1969). "Antologija narodnih junačkih pesama".
^ Bitka kod Leskovca (na jeziku: srpski), 2020-02-13, Pristupljeno 2021-02-19
^ Pavlović, Miodrag (1989). "Antologija lirske narodne poezije". Beograd.

[1] Miljković, Ivan (2021-06-20). „Vitez sa Kosova Retrodrag Sitničar”. Riznica (na jeziku: srpski). Pristupljeno 2024-02-03.

[2] "Srpska narodna Predanja", Novi Sad 1892. godine.

[3] „Pad Smedereva 1459. godine”. Vesti.rs. Pristupljeno 2021-02-19.

[4] Đurić, Vojislav (1969). "Antologija narodnih junačkih pesama".

[5] Bitka kod Leskovca (na jeziku: srpski), 2020-02-13, Pristupljeno 2021-02-19

[6] Pavlović, Miodrag (1989). "Antologija lirske narodne poezije". Beograd.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]