Руђевица

Руђевица (лат. Oxyria digyna) je biljka koja je rasprostranjena u arktičkim i alpskim predjelima Evroazije i Severne Amerike. U svim krajevima bivše Jugoslavije je veoma rijetka vrsta, te bi je kao glacijalno reliktnu bilo neophodno zaštiti.

Ruđevica
Naučna klasifikacija
Carstvo:	Plantae
(nerangirano):	Angiosperms
(nerangirano):	Eudikotiledone
(nerangirano):	Core eudicots
Red:	Caryophyllales
Porodica:	Polygonaceae
Rod:	Oxyria
Vrsta:	O. digyna
Binomno ime
Oxyria digyna (L.) Hill

Ruđevica

Opis

Stablo ruđevice je uspravno ili uzdignuto, takođe se slabo grana ili je bez grana. Podzemni deo je pokriven ostacima odumrlih listova, granat i zadebljao. Listovi su samo u rozeti, koja može biti bogata ili siromašna listovima. Bubrežasti su i sa dugim drškama, slabo mesnati i kiselkastog ukusa. Cvat je metlica siromašna cvetovima čije su drške dva puta duže od cvetova, tanke i pri osnovi kolenaste. Cvetovi su jednopolni ili dvopolni, sa zelenim omotačem čiji su prilegli unutrašnji listovi dva puta duži od posuvraćenih spoljašnjih. Prašnika ima šest, a stubića dva. Plod je orašica, oivičena cijelim ili nazubljemim, u kasnijoj fazi razvića – crvenim krilom.

Uopšteno

U Alpama se ova vrsta pretežno javlja na silikatnim siparima alpinskog i subalpinskog pojasa, dok se na Dinaridima može sresti na krečnjacima i ulazi u sastav zajednica endemičnog jugoistočnog reda krečnjačkih sipara. Dinarske populacije se ne samo ekološki već i morfološki razlikuju, te ih je neophodno bolje proučiti i uporediti sa silikatnim populacijama Alpa i drugih evropskih masiva. Srednje godišnje temperature na staništima ruđevice variraju između 0°C i 2°C, apsolutne minimalne se spuštaju na -40°C, a maksimalne najčešće ne prelaze 20°C. Dobro podnosi i fiziološku sušu dok fizičkka siša na njenim staništima, iako živi na siparima, ne dolazi do izražaja, zbog severnih ekspozicija koje redovno posjeda na Dinaridima, te zbog visoke vlage vazduha i sirozema. Bogata je vitaminom C i nekim drugim korisnim supstancima, ali se, zbog male brojnosti populacija i male produkcije biomase, ne može koristiti u većoj mjeri niti kao jestiva niti kao jestiva niti kao ljekovita biljka.

Etimologija

Naziv roda Oxyrira poteče od grčke reči oxys (oštar), zbog sadržaja oksalne kiseline koja daje izrazit kiseli ukus. Ime vrste dgzna potiče od grčke reči dis (dvaput) i gune (žena), zbog dva tučka. Na stranim jezicima nazivi su (engl. mountain sorrel, Alpine sorrel), (fr. oxyria à deux styles, oxyrie à deux stigmates), (ital. acetosa soldanella), (nem. Alpen-Säuerling), (sloven. alpski kislec).

Извори

• Planinske biljke; Radomir Lakušić; OOUR Zavod za udžbenike i nastavna sredstva; Sarajevo 1982.