Sabor lovaca Srbije i Zlatiborska hajka na vuka

Sabor lovaca Srbije i Zlatiborska hajka na vuka je manifestacija nacionalnog karaktera veoma atraktivnog sadržaje i bogatog programa, koja se tadicionalna svake zime održana na Zlatiboru tokom februara meseca, od 1982. godine. Hajka na vuka ima složenu organizaciju, zbog samog karaktera lova i upotrebe oružja.

Sabor lovaca Srbije i Zlatiborska hajka na vuka
Lovci nakon povratka iz hajke na vukove
Osnovan	1982.
Tip	sportska, zabavna i kulinarska
Lokacija	Zlatibor, Srbija
Osnivači	Lovačko udruženje Zlatibor i Lovački savez Srbije

Preduslovi

Najveći predator na prstorima Srbuje jeste vuk, koji je svrstava u jednu od retkih evropskih zemalja u kojoj se brojnost vuka povećava. Njihova brojnost nije podjednaka tako da u skladu sa ovom činjenicom ni zakon o lovstvu ne tretira ovu vrstu podjednako na svim teritorijama Republike Srbije. U tom smislu na teritoriji AP Vojvodine vuk je trajno zaštićen, dok je u centralnoj Srbiji van režima zaštite, jer je na ovim prostorima brojnost vuka tolika, da pravi štetu lovačkim udruženjima i pojedinim seoskim imanjima.

Među ta područja spada planina Zlatibor na kojoj je brojnost vuka tolika da je redukcija vukova i regulacija prirodne ravnoteže od strane čoveka neophodna. Hajka na vukove koja se niz decenija unazad održavala na ovoj planini, vremenom je dobila proširivanje sadržaja i vremenom prerasla u tradicionalni Sabor lovaca na Zlatiboru i Zlatiboraku hajku na vuka.

Mesto i vreme održavanja manifestacije

Najveći deo Sabora održava se u Čajetini, dok se hajka na vuka, organizuje na potezu između Čigote i Murtenice.

Na progon vuka kreće se iz više pravaca – Dragalice, Jokine ćuprije, Vodica, Bele Reke, Straže, Ljubiške Previje i Borove Glave.

Brojnost učesnika

Po masovnosti Sabor lovaca Srbije i „Zlatiborska hajka na vuka“ je jedna od najvećih manifestacija ove vrste u Srbiji, jer u njoj učestvuje oko 1.000 lovaca iz cele Srbije i manji ili veći broj lovaca iz inostranstva. dok lokalni lovci čine manji deo učesnika i posetilaca.

Kako je lovno streljštvo sve popularnije u Srbiji oko 42% učesnika (ispitanika) izjavilo je da upravo zbog lovnog streljaštva dolazi na sabor lovaca na Zlatiboru.

Rekordan broj posetilaca na Saboru zabeležen je za vreme „zlatnog doba ” lovstva u Srbiji i bivšoj Jugoslaviji, 1989. godine kada je u hajci učestvovalo čak 6.000. učesnika.

Karakter i permanentnost održavanja manifestacije

Karakteristike Sabora

Osim ekonomskok značaja, po svom sadržaju Sabor je manifestavija sa izraženim edukativnim, kulturnim, sportsko-rekreatvnim i etičkim funkcijama. Kako je ovo najvažnija lovno-turistička manifestacija koja ima međunarodni karakter, funkcije i faktori ove manifestacije imaju odjeka i preko granica Srbije.

Dom kulture u Čajetini, u kome se održavaju kulturno-umetnički i zabavni programi u okviru Sabora

U okviru Sabora održavaju se:

• brojna sportska takmičenja u streljaštvu (od kojih su najznačajnije: pokretna meta—silueta vuka, nepokretna meta—silueta srndaća 200 m, glineni golubovi-trap, kružna meta 400 m, kup „Prvi Partizan” Užice, vazdušna puška—lovački podmladak),
• sam čin lova — Hajka na vuka i Hajka na lisicu (kao sportske manifestacije sa izvesnim elementima zabavnog karaktera),
• izložbe lovačkih trofeja,
• edukaciju lovaca,
• naučno-stručna savetovanja,
• takmičenja u lovnom streljaštvu,
• pripremanje kulinarskih specijalitete, na strelištu, na kome se postavlja ražanj za pečenje vola i spremaju i drugi zlatiborski specijaliteti,
• kulturno-umetnički i zabavni programi, sa nezaobilaznim nastupima duvačkih orkestara,
• prezentacija i prodaja lovačkog oružja i opreme i litarature,
• drugi programski sadržaji.

Permanentnost održavanja

Po permanentosti održavanja Sabor lovaca i Hajka na vuka predstavlja jednu od najstarijih manifestacija na Zlatiboru jer se tradicionalno održava od 1982. godine.

Značaj

Sabor ima i nacionalni i međunarodni značaj, jer predstalja afirmisan i standardan element turističke ponude Zlatiborskog okruga, u okviru koje dolaze lovci gotovo iz svih krajeva Srbije, i inostrani lovci-turisti iz okolnih zemalja kao što su Crna Gora, Bosna i Hercegovina, Severna Makedonija, Rumunija, ali i iz onih udaljenijih iz Slovenije, Nemačke, Ukrajne.

Po uloženim sredstvima i tradicije koju ima, Sabor daje relativno velike efekte sa stanovišta edukativne, kulturne, sportsko-rekreatvne i turističke funkcije jer povećanja turistički prometa i potrošnju.

Drugi po značaju su promotivni efekti čitave manifestacije, koji proizvode značajne turističke efekte, mada u novije vreme, usled delovanja različitih društava za zaštitu životinja (vuka) manifestacija je donekle pod uticajem kontraproduktivnih stavova.

Ovo je jedna od retkih manifestacije u Srbiji koja je u finansijskom smislu održiva, jer se delom samofinansira od kotizacije i drugih prihoda.

Jedna od predeonih celina Zlatibora, na kojoj se svake zime održava Sabor lovaca Srbije

Mere bezbednosti

Organizatori Sabora posebnu pažnju posvećuju bezbednosti svih učesnika za vreme brojnih sadržaja u okviru Sabora,pa se tako pre početka hajke svi učesnici obavezno upoznaju sa pravilima ponašanja za vreme trajanja samog lova, što ima i „dublji vaspitni uticaj jer će mnogi lovci naučeno znanje primeniti i u budućim hajkama ili grupnim lovovima.”

Korisnik lovišta, odnosno organizator lova na vuka, pored opšte prihvaćenih principa grupnog lova, dužan je da učesnicima posebno skrene pažnju na: opšta etička načela, pravila ponašanja za vreme hajke, dozvoljeno oružje za lov, odgovarajuću municiju i kalibar. Takođe, organizator napominje pravac u kome je dozvoljeno da se puca, mere bezbednosti, uslovi pod kojima dolazi do isključenja iz lova, način završavanja lova kao što napominje da se svi učesnici postupaju prema odredbama Zakona o lovstvu, Zakona o oružju i municiji, Pravilniku o korišćenju lovišta i aktima korisnika lovišta koja regulišu lov i korišćenje divljači.

Program Sabora

Izložba lovačkih trofeja jedan je od sadržaja Sabora

Prvi dan (četvrtak)

• 15.00 h Doček gostiju, izložba lovačkih trofeja - izložbeno prodajni štandovi
• 20.00 h Otvaranje Sabora i koktel dobrodošlice u restoranu

Drugi dan (petak)

• 09.00 h Strelište “Zova” - 5 disciplina
• Memorijal “Dušan Bojović” pokretna meta (silueta vuka)
• Memorijal “Slavko Dondur” nepokretna meta (silueta srndaća)
• Memorijal “Dr Vojkan Jovanović” glineni golubovi (“TRAP”)
• KUP “Prvi Partizan” 400 m
• Vazdušna puška lovački podmladak
• Kinološka manifestacija revijalna smotra goniča
• Lovački tablić
• 18.00 h Tematska predavanja

Treći dan (subota)

• 06.30 h Zbor učesnika lova na vuka
• 07.00 h Polazak u lov
• 14.00 h Povratak iz lova i zajednički ručak na strelištu “Zova”
• 20.00 h Lovački bal (muzički program, lutrija, proglašenje pobednika)

Četvrti dan (nedelja)

• 08.00 h Tradicionalni lov lisice goničima
• 12.00 h Ispraćaj gostiju.

Organizator

Hajku organizuje:

• Lovačko udruženje Zlatibor,
• Lovački savez Srbije,
• Turistička organizacija Srbije kao jedan od koordinatora,
• lokalna samouprava, kao sufinansijer sabora.

Literatura

• Prentović, R. (2005), Turistički aspekti lovačkih manifestacija, Zbornik radova Departmana za geografiju, turizam i hotelijerstvo broj 33-34, Novi Sad
• Prentović, R. (2005), Lovno-turistički proizvod, Turizam br. 9, Departman za geografiju, turizam i hotelijerstvo, Novi Sad
• Bjelac, Ž. (1998), Turističke manifestacije u Vojvodini. Doktorska disertacija, Departman za geografiju, turizam i hotelijerstvo, Novi Sad.

Spoljašnje veze

• Turistički efekti sabora lovaca na Zlatiboru