Samohodni raspršivač

Samohodni raspršivač (tifon) je vrsta zalivnog sistema sa turbinom koja omogućava kretanje kolica sa raspršivačem. Samohodni raspršivači sa turbinom (traveling sprinklers) pokrivaju velike površine i ne zahtevaju veliki utrošak radne snage, ali zahtevaju snažan pogon, a isporuka vode je često prebrza za kapacitet apsorpcije zemljišta.

Tipovi kolica samohodnog raspršivača: A- na točkovima, B- na sankama, C- sa rampom (a- raspršivač, b- crevo i c- rampa.

Samohodni raspršivač

Princip rada

Princip rada zasniva se na automatskom kretanju kolica koja nose raspršivač za veštačku kišu, ili rampu sa nizom raspršivača za fino raspršivanje. Kolica pogon za pokretanje dobijaju preko pritiska vode i turbine. Samohodni raspršivači se mogu priključiti na vodovodnu mrežu ako je priključni pritisak 3-10 bara, ili deluju samostalno sa pumpnim agregatom za navodnjavanje. Uređaj se sastoji od dva posebna dela spojena međusobno PE crevom (dužine 200-400 m, prečnika 63-100 mm). Veći statični deo čini osnova sa točkovima (širina tragova 1,5-1,8 m) na kojoj je bubanj za automatsko namotavanje PE creva. Crevo je povezano sa šupljom osovinom bubnja koja je spolja u vezi sa potisnim vodom turbine. Kolica sa raspršivačem su drugi osnovni deo i pre zalivanja se dovode u tačku najudaljeniju od stacionarnog dela (crevo se potpuno razmotava sa bubnja). Radom turbine crevo se namotava na bubanj, dok kolica sasvim ne priđu statičnom delu. U tom trenutku raspršivač se automatski isključuje. Kolica su sa dva ili tri točka, a postoji i verzija sa kliznim površinama ("sanke"). Širina tragova je između 1,2-2,9 m i može se podešavati, a visina raspršivača ili rampe je 1,1-1,5 m (postoje modeli kod kojih se rampa može podesiti na željenu visinu u rasponu od 1,5/2,5 m što je pogodno za odeljke za formiranje u rasadnicima ukrasnog drveća i žbunja).

Literatura

• Grbić, M. (2010): Proizvodnja sadnog materijala – Tehnologija proizvodnje ukrasnih sadnica. Univerzitet u Beogradu. Beograd ISBN 978-86-7299-174-1