Са пашњака до научењака
Sa pašnjaka do naučenjaka je autobiografija Mihajla Pupina Idvorskog (1854−1935), srpskog i američkog naučnika. Objavljena je pod nazivom From Immigrant to Inventor 1923. godine u Njujorku, a prvo srpsko izdanje, pod nazivom Sa pašnjaka do naučenjaka objavljeno je 1929. godine, u izdanju Matice srpske iz Novog Sada. 1924. godine autor je dobio Pulicerovu nagradu za ovo delo.
| Sa pašnjaka do naučenjaka | |
|---|---|
 Naslovna strana izdanja izdavačke kuće MST Gajić | |
| Nastanak i sadržaj | |
| Orig. naslov | From Immigrant to Inventor |
| Autor | Mihajlo Pupin |
| Zemlja | Srbija |
| Jezik | srpski |
| Izdavanje | |
| Izdavač | Fond Mladen Selak-Mladi pronalazač |
| Datum | 2018. |
| Broj stranica | 344 |
| Klasifikacija | |
| ISBN ? | 978-86-916809-0-9 |
O piscu
urediMihajlo Pupin je rođen 1854. godine, u banatskom selu Idvor, danas opština Kovačica. Osnovno i srednje obrazovanje stekao je u svom rodnom mestu, Pančevu i Pragu, odakle 1874. godine odlazi za Ameriku. Nakon pet godina fizičkog rada, učenja jezika, pohađanja kurseva, upisao je studije i diplomirao 1883. godine na univerzitetu Kolumbija u Njujorku. Studirao je i na Univerzitetu Kembridž i na Univerzitetu u Berlinu, gde je doktorirao 1889. iz oblasti fizičke hemije. Predavao je elektrotehniku na Univerzitetu Kolumbija, a objavio je brojne tehničke izveštaje, članke i 34 patenta.[1]
O knjizi
urediAutobiografija Sa pašnjaka do naučenjaka objavljena je u septembru 1923. godine, na engleskom jeziku, u Njujorku. Izdavačke kuće Howe i Board of Education iz Klivlenda izdaju ovu knjigu sa Brajevom azbukom za slepe već od 1924. godine. Prvo izdanje na srpskom jeziku objavila je Matica srpska iz Novog Sada 1929. godine. Dana 2. maja 1924. godine Pupin je za ovo delo dobio Pulicerovu nagradu za najbolju knjigu izdatu 1923.
Pupin je svoju knjigu posvetio u spomen svojoj majci, Olimpijadi, o kojoj je, u delu u kome govori o svojoj poseti rodnom selu posle 11 godine, napisao:
"U Idvoru mi je sve izgledalo nepromenjeno, osim moje majke. Oči su joj sjale nekim svetiteljskim sjajem koji mi je otkrivao vedri nebeski svod sveta u kome je živela. Ni Rafaelo, ni Ticijan, pomislio sam u sebi, nikad nisu naslikali tako lepog svetitelja. Gledao sam u nju, divio sam joj je i nikad se nisam osećao tako malim i bespomoćnim."
U predgovoru prvom izdanju, 1923. godine u Njujorku, Pupin je napisao: "Glavni cilj moga pisanja bio je prikaz uspona idealizma u američkoj nauci, posebno u prirodnim naukama i odgovarajućim tehnikama. Bio sam svedok ovog postupnog razvoja, i sve što sam do sada napisao je pokušaj da izložim svoje mišljenje, kao svedok koji o ovom može s pravom da govori."....[2]
Veliko interesovanje za život i rad Mihajla Pupina vidi se i kroz brojna izdanja ove knjige na srpskom jeziku:
- Sa pašnjaka do naučenjaka, izdavač Algoritam [3]
- Sa pašnjaka do naučenjaka, izdavač Bogunović IKP [4]
- Sa pašnjaka do naučenjaka, izdavač Talija [5]
- Sa pašnjaka do naučenjaka, izdavač Malinemo [6]
- Sa pašnjaka do naučenjaka, izdavači Karić fondacija i Matica srpska [7]
- Zvučno izdanje autobiografije, Specijalna biblioteka za slijepa i slabovida lica Republike Srpske [8]
Pupinova knjiga decenijama je prevođena i objavljivana u mnogim zemljama sveta, na nemačkom, italijanskom, francuskom, ruskom, japanskom, švedskom i drugim jezicima, a decenijama je bila obavezna lektira u američkim školama.
Radnja
urediU početnim poglavljima knjige Pupin piše o svom detinjstvu i odrastanju, o svom Idvoru, o želji za znanjem koja ga je odvela na dalek put, preko Pančeva i Praga do Amerike. Naporno je radio na raznim fizičkim poslovima, pohađao večernju školu, učio jezike. 1879. godine položio je prijemni ispit na univerzitetu Kolumbija u Njujorku, uz stipendiju i nagrade koje je osvojio već u prvoj godini studija. Po sticanju diplome dobio je stipendiju za studije matematike i fizike u Kembridžu, u Velikoj Britaniji, a zatim u Berlinu, gde je i doktorirao iz oblasti fizičke hemije. Predavao je kao profesor na Kolumbija univerzitetu. [7] Sarađivao je sa mnogim savremenicima - naučnicima, detaljno je opisao svoje aktivnosti na polju istraživačkog rada, nastanak mnogih patenata. Pupin je kroz sve opise svojih stručnih aktivnosti navodio i svoja razmišljanja, zapažanja i dileme, čineći knjigu bližom i razumljivijom za široku čitalačku publiku.
Sadržaj
urediI Šta sam doneo Americi
II Teškoće novog useljenika
III Kraj "žutokljunačkog šegrtovanja"
IV Od "žutokljunca" do građanina i akademske diplome
V Prvi put ponovo u Idvoru posle jedanaest godina
VI Studije na univerzitetu u Kembridžu
VII Kraj studiranja na Kembridž univerzitetu
VIII Studije na univerzitetu u Berlinu
IX Svršetak studija na univerzitetu u Berlinu
X Prvi period moje akademske karijere na Kolumbija univerzitetu
XI Uspon idealizma u američkoj nauci
XII Nacionalni savet za naučna istraživanja [2]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Sa pašnjaka do naučenjaka”. knjizara.com. Pristupljeno 4. 12. 2022.
- ^ a b Pupin Idvorski, Mihajlo (2018). Sa pašnjaka do naučenjaka. Beograd: Fond Mladen Selak-Mladi pronalazač.
- ^ „SA PAŠNJAKA DO NAUČENJAKA”. knjizare-vulkan.rs. Pristupljeno 4. 12. 2022.
- ^ „SA PAŠNJAKA DO NAUČENJAKA (tvrdi povez)”. knjizare-vulkan.rs. Pristupljeno 4. 12. 2022.
- ^ „Mihajlo Pupin - Sa pašnjaka do naučenjaka (Necenzurisan prevod)”. talijaizdavastvo.rs. Pristupljeno 4. 12. 2022.
- ^ „SA PAŠNJAKA DO NAUČENJAKA”. malinemo.rs. Arhivirano iz originala 05. 12. 2022. g. Pristupljeno 4. 12. 2022.
- ^ a b „Sa pašnjaka do naučenjaka” (PDF). karicfoundation.com. Pristupljeno 4. 12. 2022.
- ^ „Mihajlo Pupin: Sa pašnjaka do naučenjaka”. bsrs.rs. Pristupljeno 4. 12. 2022.