Sociološka imaginacija

Sociološka imaginacija je knjiga koju je 1959. godine napisao američki sociolog Rajt Mils, a objavio Oxford University Press. Mils je osetio da je glavni zadatak sociologa i sociologije da nađu (i artikulišu) veze između posebnog socijalnog okruženja individue i sličnih socijalnih i istorijskih sila u koju su upletene. Ovaj pristup izaziva pristup strukturalnog funkcionalizma sociologiji, budući da otvara nove pozicije koje bi pojedinac mogao da prisvoji u pogledu većih socijalnih struktura. Individualna funkcija koja reprodukuje veću socijalnu strukturu je samo jedna od mnogo mogućih uloga, i neminovno nije najpoznatija. Mils je takođe pisao o slabosti koju je video kao neraskidivo ograđenu u stvaranju i održavanju modernih društava. Ovo ga je navelo da posumnja da li individue postoje u modernim društvima u smislu u kom su „individua“ opšte shvaćena. Pišući socijalnu imaginaciju Mils je pokušao da uskladi dva različita, apstraktna koncepta društvene realnosti – „pojedinca“ i „društva“ – i na taj način je izazvao dominantan sociološki diskurs da definiše neke od svojih najosnovnijih uslova i bude direktan o objektima iza svojih definicija. Počeo je projekat pomirenja i izazova sa kritikama „velike teorije“ i „zamišljenog empirizma“ , definišući i kritikujući njihovu upotrebu u današnjoj sociologiji.

1998. godine instrukcionalna sociološka asocijacija navela je njegov posao kao drugu najvažniju sociološku knjigu 20. veka.

Velika teorija

U drugom poglavlju čini se Mils kritikuje Parsonsovu sociologiju u ovome se direktno „Socijalnim sistemom“ napisanim od strane Talkota Parsonsa. U „Socijalnom sistemu“ Parsons opisuje prirodu strukture društva i stvaranja i održavanja kulture kroz socijalizaciju individua. Mils kritikuje ovu tendenciju u sociologiji na nekoliko osnova. Zalaže se za formu društva u kojoj preispituje stepen do kojeg je jednolikost društva zaista moguća.

Društveni poredak

Mils kritikuje Parsonsovu formulaciju društvenog poretka, posebno ideju gde se društveni poredak može posmatrati kao celina. On piše da se svaka individua ne može jednostavno u potpunosti integrisati u društvo i internalizirati sve njegove kulturne forme. Štaviše, takva dominacija može biti viđenja kao dalji produžetak moći i socijalnog raslojavanja. Brewer (2004) vidi sociološku imaginaciju kao produžetak Milerovih drugih radova o moći i socijalnom raslojavanju „Moćna elita“ i „Bela kragna“. Prema Milsovom mišljenju, ono što veliki teoretičari zovu vrednosna orijentacija, moglo bi zapravo biti oblik dominacije i na time jednostavno biti oblik legitimacije.

Uloga socijalne teorije

On dalje kritikuje Parsonsovu sociologiju u svojoj mogućnosti da teoretizuje kao formu čiste apstrakcije da društvo može biti shvaćno bez obzira na svoju istoriju i kontekstualnu prirodu bez opsernacije. On tvrdi da društvo i njegovi kulturni simboli ne mogu se izroditi bez pozivanja na pojedince i njihovu svest. Prema Parsonsovom mišljenju, sva moć je zasnovana na sistemu verovanja poduprtim društvom, piše Mils. Kritikuje Parsonsa u njegovom mišljenju po pitanju istorijske i društvene promene i raznolikosti. Time kritikuje način na koji se društveni poredak može bez opservacije.

Zamišljeni empirizam

U trećem poglavlju Mils kritikuje empirijske metode socijalnog istraživanja koje je u to vreme video kao očigledne u koncepciji podataka i rukovanju metodološkim alatima. Ovo se može posmatrati kao reakcija na mnoštvo socioloških istraživanja koja su se razvijala otprilike u vreme Drugog svetskog rata. Ovime se vidi koliko i u kritici Brujera da je Mils možda kritikovao i istraživanja koja je sprovodila i sponzorisala Američka vlada. Kao takvu Mils kritikuje metodološku inhibiciju koju je video kao karakteristiku onoga što je nazvao apstraktnim empirizmom. U ovome se može videti kako kritikuje rad Paula F. Lazarsfelda koji sociologiju shvata ne kao disciplinu već kao metodološki alat. Tvrdi da je problem takvog socijalnog istraživanja to što može postojati tendencija prema "psihologizmu" što objašnjava ljudsko ponašanje na individualnom nivou bez pozivanja na društveni kontekst. On tvrdi da ovo može dovesti do odvajanja istraživanja od teorije. Zatim piše o konstrukciji milieua u vezi sa socijalnim istraživanjem i kako su teorija i istraživanje povezani.

Ljudska vrsta

U sedmom poglavlju Mils navodi ono što se smatra njegovom misijom sociologije. On piše o potrebi da se integrišu socijalna, biografička i istorijska verzija realnosti u kojoj individue konstruišu svoje socijalne milieue sa osvrtom na šire društvo.

On tvrdi da je priroda društva u kontinuitetu sa istorijskom realnošću. Time Mils piše o značaju empirijske adekvatnosti teorijskih okvira. Takođe piše i o pojmu jedinstvenih socijalnih navika. On veruje da ovo nije svestan napor već posledica istorijskih diskursa zasnovanih na problemu iz kojih su se razvile discipline, u čemu podela između disciplina postaje fluidnija. Samim tim Mils navodi ono za šta je verovao da je pristup zasnovan na problemu, svojoj koncepciji socijalnih navika.

Reakcija na socijalnu imaginaciju

Milsovo delo bilo je široko čitano u svoje vreme i "Socijalna imaginacija" je i dalje jedno od najšire čitanih pojaseva sociologije i veliki hit do diplomskih socioloških kurseva. Njegov rad nije bio dobro prihvaćen u to vreme, što se može videti kao posledica Milsove profesionalne i lične reputacije. Ovo je donekle prikladno budući da je priroda Milsovog dela dizajnirana oko biografije pojedinca, njihovih istorijskih dela i povezanosti sa širim društvom u pogledu strukture, u čemu je i Milsov sopstveni život od strane drugih bio viđen kao ilustracija njegovog koncepta sociologije. Nadao se da će pomiriti probleme pojedinca sa problemima koji suočavaju društvo, time ugrađujući probleme pojedinca u društvenu, političku i istorijsku realnost. Samim tim on može biti viđen kako pokušava da napravi trodimenzionalni izgled društva i, prema Brueru, pokušava da sruši jaz javnih i privatnih domena društva, nešto karakteristično za sociologiju u to vreme. U ovome, on je gledao društvo kao istovremeno makroskopsko i mikroskopsko po svojoj prirodi pokušavajući da spoji istorijske i savremene društvene realnosti. Njegovo delo bilo je naširoko kritikovano zbog onoga što se smatralo kritičkim atakom na disciplinu. Ovo se može videti u njegovim spisima u kojima kritikuje "metodološku inhibiciju" onoga čemu se obraća kao apstraktnom empirizmu ali i onome čemu se obraća kao "fetišizaciji pojmova" u delima onih kao što je Talkot Parsons. Mils kritikuje "veliku teoriju" i pozitivizam strukturalnog funkcionalizma u Parsonovom radu.

Politička priroda Milsovog dela

Ovo je pogoršalo ono što je bilo viđeno kao profesionalna neslaganja koja su tada bila u toku sa drugim stručnjacima u disciplini. Posebno je njegova kritika zamišljenog empirizma bila viđena u vezi sa njegovim kritikama kao istraživanja sponzorisanih od strane države tako i politikom Američke vlade Hladnog rata. Kao takav njegov rad nije bio dobro prihvaćen. I u Britaniji i u Americi naišao je na kritiku. U Britaniji je njegovo delo kritikovano do te mere u kojoj je viđen kako napada empirijsku sociologiju koja je u to vreme u Britaniji bila uobičajna. U Americi, njegova kritika strukturalnog funkcionalizma i propratne kritike moć i strarifikacije načinile su ga predmetom ozbiljne kritike.

Ličnost C. Wright Milsa

Prijem Milsa može donekle biti viđen kao ilustracija Milsove ličnosti. U njegovom delu, možemo videti "prostor sopstva" za koji je Mils tvrdio da pojedinci povezuju pojedince sa društvom kao celinu. Tako, na ličnim iskustvima koje se koriste za povezivanje javnih diskursa može biti vićen kako označava biografski zaokret u poststrukturalnoj sociologiji. Njegovo delo može biti viđeno i kao reakcija na Hladni rat Amerike i radikalizma i razilaženje sa soviologijom osnivanja. Ipak, može biti viđeno i kao povratak od onih kao što je Bruer tradiciji "socijalnog reformizma" kao i odgovor na profesionalizaciju discipline. Njegova koncepcija specijalizacije discipline može biti viđena u delima Džordža Simela, u njegovoj ideji socijalnog prostora i socijalne konfiguracije prostora. Stoga, čini se da ga Bruer vidi kako vraća disciplinu na konfiguraciju biografije i sebe u konfiguraciju socijalnog prostora. Ovo takođe može biti viđeno u socijalnom konstrukcionizmu i važnosti prostora i vremena u delu Antonija Gidensa. Ovo najviše podseća na "šablone sebe" viđene kao razumevanje sebe u odnosu na socijalni prostor kao sto je napisao Erving Gofman i njegovu koncepciju "fronstejdža" i "bekstejdža". Time delo Milsa može biti viđeno kao ilustrativni primer u pogledu njegove biografije koncepcije socijalnog prostora i važnosti nacije. Njegov život je prema tome viđen kako ima uticaj na njegovu konstfukciju sebe. Time ono može biti viđeno kao odraz njegove prošlosti i važnost koju stavlja na nezavisnost, oslanjanje na sebe i individualizovanu kreaciju autonomnosti i onoga prema čemu su se drugi odnosili kao "profesionalne uloge usamljenika". Ovaj "mentalitet autsajdera", kako mu se obraćao Bruer, može biti viđen kao forma ličnog opstanka čime bi se Mils mogao distancirati od lične i profesionalne kritike. Stoga je "Sociološska imaginacija" od strane mnogih viđena kao veza između Milsovog života i posla.

Milsovo nasleđe

Delo C. Wright Millsa može biti viđeno produženim u delu Majkla Buravoja i njegovoj koncepciji "javne sociologije". U njegovom govoru AMERIČKOJ SOŠIOLOŠKOJ ASOCIJACIJI on priča o važnosti javnog diskursa i važnosti sociologije kao agenta istorijske promene. Ovo takođe može biti viđeno u njegovom delu "Nevezana etnografija" u kome se poziva na svoj prošireni metod slučaja etnografije i povezuje delo C. Wrighta Millsa sa svojom teorijom konstrukcije kao relaciji "ličnih problema mileua" sa "javnim problemima socijalne strukture".

Literatura

• International Sociological Association. 1998. 
• C Wright Mills, (1959), The Sociological Imagination, reprinted (2000), Oxford University, chapters 1-3 and 7, pages 3–75 and 132-143.
• John D Brewer, (2004), “Imagining The Sociological Imagination: The Biographical Context of a Sociological Classic”, British Journal of Sociology, 55:3. стр. 319–333.
• John D Brewer, (2005), “The Public and The Private In C. Wright Mills Life and Work”, Sociology 39:4. стр. 661–677.
• Michael Burawoy, (1991), Ethnography Unbound, University of California, chapters 1-2 and 13, pages 1–29 and 271-291.
• Michael Burawoy, (2005), “2004 American Sociological Presidential Address: For Public Sociology”, British Journal of Sociology 56:2. стр. 260–294.