Srpska tajna organizacija u istočnoj Bosni
Srpska tajna organizacija u istočnoj Bosni bila je tajna srpska organizacija koja je djelovala u periodu od 1849. do 1855. godine u istočnom dijelu Bosanskog pašaluka — u srebreničkoj, višegradskoj, rogatičkoj i novovaroškoj kazi. Bila je dio šire mreže organizacija koje su djelovale u evropskom dijelu Osmanskog carstva (Rumelija), koju je predvidio srpski političar Ilija Garašanin.[1] Organizacija je za cilj imala pripremu ustanka protiv Osmanskog carstva.[2] Pavle Marinović bio je odgovoran za istočnu Bosnu, i bio je potčinjen Tomi Kovačeviću, Garašinovom čovjeku od odgovornosti za cijelu Bosnu.[3] Marinović je uspostavio mrežu organizacije u četiri kaze u istočnoj Bosni u drugoj polovini 1849. i 1850. godine, i imenovao je šefove svake kaze koji su izvještavali o broju pravoslavnih i muslimanskih muškaraca, reljefu, strateškim objektima i osmanskim vojnim snagama.[4] Zaključeno je da je polovina srpskog stanonvištva dobro naoružana i spremna za pobunu. Međutim, kako Srbija nije vodila oslobodilački rat protiv Osmanskog carstva, organizacija je 1851. pretvorena u obavještajnu službu.[2] Nespijeh organizacije je uslijedio uglavnom zbog nedostatka sredstava.[2]
Vidi još
urediReference
uredi- ^ Jagodić 2016, str. 190–191.
- ^ a b v Jagodić 2016, str. 197.
- ^ Jagodić 2016, str. 191–192.
- ^ Jagodić 2016, str. 193–195.
Literatura
uredi- Jagodić, Miloš (2016). „SERBIAN SECRET ORGANISATION IN EASTERN BOSNIA (1849-1855)”. ISTRAŽIVANJA. 27: 190—199. Arhivirano iz originala 03. 12. 2017. g. Pristupljeno 01. 05. 2017.
- Stranjaković, D. (1936). Politička propaganda Srbije u jugoslovenskim pokrajinama 1844-1858. godine. Beograd.