Srpski književnici u Mađarskoj

Srpski književnici u Mađarskoj. Pod ovim nazivom podrazumevaju se pisci, pesnici i prevodioci koji su rođeni nakon raspada Austrougarske monarhije u Mađarskoj. Posle nestanka crno-žute imperije Habzburgovaca, veliki deo „prečanskih“ Srba se našao u Kraljevini Srba, Hrvata i Slovenaca, dok je manji postotak ostao u Mađarskoj i Rumuniji. Sa teritorije današnje Mađarske znatan deo Srba, među njima i veoma veliki broj intelektualaca, putem optacije, preselio se u novonastalu Kraljevinu SHS. Nakon ovih sudbonosnih dešavanja književno stvaralaštvo Srba u Mađarskoj je marginalizovano. Tako, u periodu između dva svetska rata teško da se može govoriti o umetničkoj literaturi Srba u Mađarskoj. Ponovno oživljavanje srpske poezije i proze u Mađarskoj počinje tek od šezdesetih godina 20. veka a koje traje i danas.

Stojan D. Vujičić (Pomaz, 1933 - Rim, 2002)

Jedan od najuglednijih srpskih književnika u Mađarskoj. Završio Slavistiku u Budimpešti. Bio je saradnik Mađarske akademije nauka. Bio je pokretač književnog lista Neven i osnivač Zadužbine Jakova Ignjatovića u Budimpešti. Vujičić je bio poznati srpski pesnik, prevodilac, antologičar, istraživač književne istorije Srba u Ugarskoj i stručnjak srpsko-mađarskih kulturnih i literarnih veza.

Knjige

Rastočenje (Beograd 1973, Budimpešta, 1993) - pesme
Jočef Sekač - Vuk Stefanović Karadžić: Srpske narodne pesme (Novi Sad, 1986) - studije
Srbi u Budimu i Pešti (Budimpešta, 1997) - kulturna istorija
Elillant évek szőlőhegyén (Budimpešta, 1997) - eseji, studije

Ljubinko Galić (Santovo, 1922 — Santovo, 1983)

Završio Bogosloviju u Sremskim Karlovcima. Bio je pravoslavni sveštenik u rodnom mestu Santovu, gde je pisao dečje i razne prigodne pesme po uzoru na srpske romantičare, pogotovo pod uticajem Jovana Jovanovića Zmaja. Nema samostalnu zbirku.

Knjige

U kolo (Budimpešta, 1969) - antologija pesama
Sunčana polja (Budimpešta, 1980) - antologija dečje poezije

Predrag Stepanović (Mohač, 1942)

Studirao je slavistiku u Pečuju i Budimpešti. Docent je na Katedri za slavistiku pri Univerzitetu ELTE u Budimpešti. Vrsni je lingvista. Bio je urednik rubrike za kulturu Narodnih novina, nedeljnika Srba, Hrvata i Slovenaca u Mađarskoj (1986 - 1989). Od 1991. godine uređuje istu rubriku u Srpskim narodnim novinama. Prema njegovom romanu Prepolovljeni snimljen je igrani film, tako je Stepanović bio prvi srpski književnik iz Mađarske po čijem je književnom delu nastao film.

Knjige

Prepolovljeni (Budimpešta, 1982) - roman
Malogradske i druge priče (Budimpešta, 1984) - pripovetke
Zapisi jednog čitaoca (Budimpešta, 1994) - eseji, kritike
Priče o malom zecu (Beograd) - priča za decu
Govori Srba i Hrvata u Mađarskoj (Beograd) - studija
Govori Srba u Mađarskoj (Budimpešta, 2000) - studija
Živeti u Mohaču (Budimpešta, 2006) - roman
Usudne reči (Budimpešta, Beograd, 2008) - pripovetke

Petar Milošević (Kalaz, 1952)

Diplomirao je na Slavistici u Budimpešti na Univerzitetu ELTE. Docent je na Katedri za slavistiku pri Univerzitetu ELTE. Uređivao je rubriku „Kultura“ u zajedničkim Narodnim novinama, a kasnije od maja 1991. do aprila 1999. godine bio je glavni urednik Srpskih narodnih novine, nedeljnika u Mađarskoj. Od maja 2003. glavni urednik je priloga Srpskih narodnih novina Neven. Veoma je aktivan na polju izdavačke delatnosti, urednik je mnogih antologija i hrestomatija književnosti Srba (i Hrvata) u Mađarskoj. Autor je brojnih studija o literaturi Srba (i Hrvata) u Mađarskoj.

Knjige

Sentandrejski tipik (Novi Sad, 1990) - pesme
Ogledi i kritike - o savremenoj književnosti Srba i Hrvata u Mađarskoj (Budimpešta, 1991)
Naći ću drugog (Budimpešta, 1994) - pripovetke
London, Pomaz (Novi Sad-Budimpešta 1994)- roman
Mi že Sentandrejci (Novi Sad-Budimpešta, 1997) - roman
Bitka za Sulejmanovac (Novi Sad-Budimpešta, 2001) - roman
Veb-sajt stori (Beograd-Budimpešta, 2001) - roman
Poezija apsurda (Vasko Popa) (Beograd, 2005, 2007) - književna studija
Od deseterca do hiperteksta (Budimpešta, 2007) - književne studije
Danas, juče, prekjuče (Budimpešta, 2008) - skice i eseji o našoj književnosti u Mađarskoj
Storija srpske književnosti (Beograd, Budimpešta, 2010) - književna istorija

Prepevi i pesme

Avala ekspres (1996)
Maturski sastanak (1997)

Hrestomatije i antologije

Na drugoj obali (Beograd.Valjevo, 1984)
Gde nestaje glas? (Budimpešta, 1984)
Seoba Srba (Budimpešta, Beograd, 1990)
Budilnik (Budimpešta, 2007)

Vojislav Galić (Santovo, 1956)

Završio je Bogosloviju i Teološki fakultet u Beogradu. Sveštenik je u Sentandreji. Sekretar je Eparhije budimske u činu protojereja-stavrofora. Uređivao je rubriku „Pravoslavlje“ Srpskih narodnih novina.

Knjige

Vertograd na Dunavu (Budimpešta, 1993)

Nikola Radosav (Batanja, 1959)

Diplomirao na Pravnom fakultetu u Budimpešti. Direktor je Starateljstva za nezbrinutu decu u glavnom gradu Mađarske.

Knjige

Rascepane žice na šljunak padaju (Pečuj, 1989) - pesme
Raspoloženja bez ikakvog okvira (Pečuj, 1990) - pesme
Detinjstvo Tomislava (Budimpešta, 1993) - pesme
Poslednji knez (Budsimpešta, 1994) - pesme
Istočne razglednice (Budimpešta, 1996) - pesme

Radovan M. Filaković (Santovo, 1960)

Završio je Srpskohrvatsku gimnaziju u Budimpešti. Studirao je na Visoko nastavničkoj školi u Pečuju. Pisao je pesme od gimnazijskih dana. Nema samostalnu zbirku.

Knjige

Gde nestaje glas? (Budimpešta, 1984) - antologija mladih pesnika
Na drugoj obali (Beograd-Valjevo, 1984) - hrestomatija posleratne književnosti na srpskohrvatskom jeziku u Mađarskoj

Dragomir Dujmov (Senteš, 1963)

Diplomirao je u Novom Sadu na grupi Jugoslovenske književnosti i srpski jezik. Radi kao profersor u Srpskoj gimnaziji u Budimpešti. Uređuje rubriku za decu u Srpskim narodnim novinama.

Knjige

Sunce se nebom bori (Budimpešta, 1992) - pesme
Nemir boja (Budimpešta, 1997) - pesme
Meridijani (Budimpešta, 2000) - pesme
Beli putevi (Budimpešta, 2000) - roman
Zgužvano doba (Budimpešta, 2002) - pripovetke
Voz savesti (Budimpešta, 2005) (Budimpešta,2009 - prepravljeno izdanje) - roman
Prevoznik tajni (Budimpešta, 2005) - pripovetke
Čuvar peštanskog kandila (Budimpešta, 2005) - eseji o Stojanu D. Vujičiću
Raskršće (Budimpešta, 2006) - roman
Budimske priče (Budimpešta, 2007) - pripovetke
Zaboravljeni srpski listovi u Budimpešti 1866-1918 (Budimpešta, 2007) - studija
Santovački letopis sa dopunom (Budimpešta, 2010) - studija
Hram Svetog velikomučenika Georgija u Budimpešti (koautor o. Zoran Ostojić) (Budimpešta, 2011) - studija
Budimpeštom srpski znamen (Budimpešta, 2012) - eseji, legende, pripovetke

Libreto

Pastir vukova - Sveti Sava (Budimpešta, 1994) - rok opera

Milan Rus (Segedin, 1963)

Studirao je na Akademiji dramske umetnosti u Novom Sadu, a diplomirao je u Budimpešti. Osnivač je i direktor Srpskog pozorišta u Mađarskoj. Počeo je pisanjem pesama, a zatim je nastavio da piše i druge žanrove. Autor je zapaženih pozorišnih komada. Prvi je u istoriji srpske kulture napisao pasiju (scensko muzički prikaz života i stradanja Isusa Hrista). Autor je muzike i libreta za prvu srpsku rok-operu, a potom je komponovao i napisao i muziku, tekst, te libreto za prvu srpsku operetu. Njegova dela uspešno su izvođenja na repertoru Srpskog pozorišta u Budimpešti. Angažovan je u brojnim pozorištima mađarske prestonice. Nema samostalnu zbirku.

Knjige

Gde nestaje glas? (Budimpešta, 1984) - antologija
Na drugoj obali (Beograd-Valjevo, 1984) - hrestomatija

Pozorišna dela

Sentandrejsko jevanđelje (Budimpešta, 1993) - pasija
Pastir vukova - Sveti Sava (Budimpešta, 1994) - rok-opera
Somborska ruža (Budimpešta, 1998) - opereta
Peštanski orfeum (Budimpešta, 2000) - kabare
Milioner Mikica (Budimpešta, 2001) - mjuzikl

Milan Stepanov (Đur, 1967)

Diplomirao je na Filološkom univerzitetu u Beogradu. Bio je urednik rubrike „Kultura“ u Srpskim narodnim novinama. Od maja 1999. godine glavni urednik je srpskog nedljnika u Mađarskoj. Predaje na Učiteljskoj školi u Budimpešti.

Knjige

Zagrade (Beograd, 1994) - pesme
Život oca Radovana (Beograd 1994) - biografija o. Radovana Stepanova
Mauzolej (Beograd, 1997) - roman

Literatura

Petar Milošević: Ogledi i kritike - o savremenoj književnosti Srba i Hrvata u Mađarskoj (Budimpešta, 1991)
Petar Milošević: A szerb irodalom története (Istorija srpske književnosti) (Budimpešta, 1998)

Spoljašnje veze

Srpske narodne novine
Neven Arhivirano na sajtu Wayback Machine (16. septembar 2008)
Projekat Rastko
Petar Milošević: Srpski književnost van matice (Mađarska)