Subdukcija
Subdukcija je geološki termin u teoriji tektonike ploča koji se koristi kada se govori o podvlačenju jedne tektonske ploče pod drugu. Tektonska ploča koja se podvlači se povija i „tone“, pri čemu se onda kaže da se ona subdukuje.
Zona subdukcije predstavlja prostor gde se odvija proces tonjenja, odnosno podvlačenja, jedne litosferne ploče (tektonske ploče) pod drugu. Relativna pomeranja ovih ploča, jedne u odnosu na drugu su obično centimetarskog reda veličine na godinu dana.
Opis procesa uredi
Obično je slučaj podvlačenja okeanske kore pod kontinentalnu, izazivajući pri tome orogene pokrete, erupcije vulkana (primer su vulkani Sent Helens i Fidži) i zemljotrese. Usled subdukcije dolazi do pojava dubinskih zemljotresa koji se odvijaju na dubinama koje mogu biti i 700 km ispod površine.
Do podvlačenja dolazi zato što je u većini slučajeva okeanska kora veće specifične težine od kontinentalne, odnosno, kontinentalna kora je manje gustine. Subdukcija se javlja isključivo po obodima litosfernih ploča, a tonjenje se odvija do dubina od oko 100 km, kada se stena peridotit menja i postaje eklogit. Daljim tonjenjem u mantl (Zemljin omotač) kora se apsorbuje. Na mestima gde započinje podvlačenje jedne tektonske ploče pod drugu formiraju se tektonski rovovi.
Iako su dubinski zemljotresi poznati po tome da su manje katastrofalni od pripovršinskih, zemljotresi koji nastaju ovim procesom mogu biti izuzetno snažni, jer pokreti mogu biti po velikoj dužini oboda ploča i naročito zbog promene geotermalnog gradijenta pri utiskivanju hladne okeanske kore u mantl. U slučaju da se zemljotres dogodi ispod okeana, oslobođena energija ima dovoljan potencijal da stvori cunami, poput onog koji se dogodio usled subdukcije Indo-australijske ploče pod Evroazijsku 26. decembra 2004. godine (Cunami u Indijskom okeanu 2004.), koji je opustošio obale Indijskog okeana.
