Telerig
Telerig (bugarski: Telerig) je bio bugarski han od 768. do 777. godine.
| Telerig | |
|---|---|
 Pečat Teleriga | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 706. |
| Datum smrti | 777. |
| Mesto smrti | Carigrad, Vizantijsko carstvo |
| Porodica | |
| Supružnik | vizantijska princeza nepoznatog imena |
| Potomstvo | Kardam |
| Roditelji | Tervel Anastasija |
| bugarski kan[1][2][3][4][5] | |
| Period | 768-777 |
| Prethodnik | Pagan |
| Naslednik | Kardam |
Vladavina
urediIako se Telerig prvi put pominje u vizantijskim izvorima 774. godine, on se smatra neposrednim naslednikom Pagana, koji je ubijen 768. U maju 774. godine, vizantijski car Konstantin V Kopronim krenuo je u veliki pohod na Bugarsku. Sam car je predvodio kopnenu vojsku, a uputio je flotu od 2000 brodova koji su prevozili konjanike ka delti Dunava. Flota se iskrcala u blizini Varne, ali Konstantin nije iskoristio svoju potencijalnu prednost i neobjašnjivo se povukao.
Ubrzo nakon toga, obe strane su potpisale primirje obećavajući prekid neprijateljstava. Međutim, u oktobru 774. godine, Telerig je poslao vojsku od 12.000 ljudi da napadne Berzit u Makedoniji i prebaci njeno stanovništvo u Bugarsku. Sakupivši veliku vojsku od 80.000 vojnika, Konstantin je iznenadio Bugare i izvojevao ubedljivu pobedu. Sledeći napad na Bugarsku nije uspeo pošto je carska flota naišla na jake vetrove u Crnom moru.
Telerig je tada poslao tajnog izaslanika Konstantinu koji je ukazao na njegovu nameru da pobegne iz Bugarske i da potraži utočište kod cara. Tražio je garancije gostoprimstva i spisak Vizantinaca koji bi mu mogli pomoći. Konstantin je poslao svoje predstavnike u Bugarsku, ali su oni uhvaćeni i pogubljeni. Očekivana vizantijska odmazda nije se dogodila, pošto je Konstantin umro 775. godine. Uprkos svom očiglednom uspehu, Telerig je našao za neophodno da pobegne kod novog vizantijskog cara, Lava IV Hazara 777. godine. Vizantijska vlada je Telerigu dala azil i titulu patrikija. Telerig je prešao u hrišćanstvo pod imenom Teofilakt i oženio se rođakom carice Irine.
Izvor iz 17. veka - kompilacija Džafar Tarik (delo sporne autentičnosti) pominje Diliareka (tj. Teleriga) kao sina bivšeg vladara Teleca.[6]
Sećanje
urediTelerig Nunatak na arhipelagu Grinvič, Južna Šetlandska ostrva, na Antarktiku, nosi naziv po ovom bugarskom vladaru.
U fikciji
urediTelerig je glavni lik knjige "Ostrva u moru" (1989) Harija Turtldova. Kratka priča o alternativnoj istoriji najpre se pojavila u "Alternativama" Roberta Adamsa, a potom je štampana u zbirci "Odlasci" i "Najbolje priče o alternativnoj istoriji 20. veka".
Reference
uredi- ^ Byzantium and Bulgaria, 775-831, Panos Sophoulis, BRILL, 2011, ISBN 9004206957, pp. 71–72.
- ^ Word and Power in Mediaeval Bulgaria, Ivan Biliarsky, BRILL, 2011, ISBN 9004191453, p. 211.
- ^ Reading the Middle Ages: Sources from Europe, Byzantium, and the Islamic World, Barbara H. Rosenwein, University of Toronto Press, 2013, ISBN 1442606029, p. 160.
- ^ Southeastern Europe in the Middle Ages, 500-1250, Florin Curta, Cambridge University Press, 2006, ISBN 0521815398, pp. 162–163.
- ^ A Concise History of Bulgaria, R. J. Crampton, Cambridge University Press, 2005, ISBN 1139448234, p. 270.
- ^ Bahshi Iman, Djagfar Tarihi, vol. III. Orenburg 1997
Literatura
uredi- Mosko Moskov, Imennik na bălgarskite hanove (novo tălkuvane). Sofia, 1988.
- Jordan Andreev, Ivan Lazarov, Plamen Pavlov, Koj koj e v srednovekovna Bălgarija. Sofia, 1999.
- (primary source), Bahši Iman, Džagfar Tarihy, vol. III, Orenburg 1997.