Tomas Hakl Veler
Tomas Hakl Veler (engl. Thomas Huckle Weller; En Arbor, 15. jun 1915 — Nidam, 23. avgust 2008) je bio američki virolog i dobitnik Nobelove nagrade za medicinu 1954. sa Džonom Frenklinom Endersom i Frederikom Čapmanom Robinsom za kultivisanje poliomijelitisa u epruveti, koristeći kombinaciju kože ljudskog embriona i mišićnog tkiva. Doprineo je lečenju šistosomijaze i koksaki virusa. Prvi je izolovao virus odgovoran za varičelu.
| Tomas Hakl Veler | |
|---|---|
 Tomas Hakl Veler | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 15. jun 1915. |
| Mesto rođenja | En Arbor, SAD |
| Datum smrti | 23. avgust 2008. (93 god.) |
| Mesto smrti | Nidam, SAD |
| Naučni rad | |
| Polje | Virusologija |
| Institucija | Dečija bolnica u Bostonu Medicinska laboratorija u Portoriku Harvardska škola javnog zdravlja Epidemiološki odbor američkih oružanih snaga |
| Akademija | Univerzitet Mičigena Medicinska škola Harvard |
| Poznat po | Poliomijelitis |
| Nagrade | Nagrada Edvard Mid Džonson (1954) Nobelova nagrada za fiziologiju ili medicinu (1954) |
Biografija uredi
Rođen je 15. juna 1915. u En Arboru u Mičigenu, gde je proveo detinjstvo. Diplomirao je i magistrirao medicinsku zoologiju na Univerzitetu Mičigena, gde je njegov otac Karl Vernon Veler predavao na Odeljenju za patologiju. Godine 1936. je upisao Medicinsku školu Harvard, a 1939. je počeo da radi kod Džona Frenklina Endersa koji ga je tada uključio u istraživanje virusa i tehnika kulture tkiva za određivanje uzroka zaraznih bolesti. Veler je doktorirao 1940. godine i započeo rad u Dečijoj bolnici u Bostonu. Godine 1942, tokom Drugog svetskog rata, je stupio u vojni medicinski korpus i bio stacioniran u Medicinskoj laboratoriji u Portoriku, stekao je čin majora i bio na čelu Odeljenja za bakteriologiju, virusologiju i parazitologiju. Godine 1945. je oženio Ketlin Fej, koja je preminula 2011. godine, sa kojom je imao dva sina i dve ćerke. Posle rata, vratio se u Dečiju bolnicu u Bostonu gde se 1947. godine ponovo pridružio Endersu u novostvorenom Odeljenju za istraživanje infektivnih bolesti. Jula 1954. je postavljen za šefa Odeljenja za javno zdravlje na Harvardskoj školi javnog zdravlja. Bio je direktor komisije za parazitske bolesti Epidemiološkog odbora američkih oružanih snaga 1953—1959. Godine 1954. je dobio nagradu Edvard Mid Džonson za istraživanje o rubeolama, poliomijelitisu i citomegalovirusu. Iste godine je primio Nobelovu nagrade za medicinu sa Endersom i Frederikom Čapmanom Robinsom za kultivisanje poliomijelitisa u epruveti, koristeći kombinaciju kože ljudskog embriona i mišićnog tkiva.[1]
Preminuo je 23. avgusta 2008. u Nidamu.
Reference uredi
- ^ „The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1954”. Nobel Foundation.
Literatura uredi
- Zetterström, Rolf; Lagercrantz, Hugo (2006), „J.F. Enders (1897-1985), T.H. Weller (1915-) and F.C. Robbins (1916-2003): a simplified method for the multiplication of poliomyelitis virus. Dreams of eradicating a terrifying disease.”, Acta Paediatr. (objavljeno septembar 2006), 95 (9), str. 1026—8, PMID 16938745, S2CID 30811791, doi:10.1080/08035250600900073
- Ligon, B Lee (2002), „Thomas Huckle Weller MD: Nobel Laureate and research pioneer in poliomyelitis, varicella-zoster virus, cytomegalovirus, rubella, and other infectious diseases.”, Seminars in Pediatric Infectious Diseases (objavljeno januar 2002), 13 (1), str. 55—63, PMID 12118846, doi:10.1053/spid.2002.31314
- Kyle, R A; Shampo, M A (1997), „Thomas Huckle Weller and the successful culture of poliovirus.”, Mayo Clin. Proc. (objavljeno maj 1997), 72 (5), str. 422, PMID 9146683, doi:10.1016/s0025-6196(11)64860-x
- Bendiner, E (1982), „Enders, Weller, and Robbins: the trio that 'fished in troubled waters'.”, Hosp. Pract. (Off. Ed.) (objavljeno januar 1982), 17 (1), str. 163, 169, 174—5 passim, PMID 6295913, doi:10.1080/21548331.1982.11698030
- Sulek, K (1968), „[Nobel prizes for John F. Enders, Frederick Ch, Robbins and Thomas H. Weller in 1954 for discovery of the possibility of growing poliomyelitis virus on various tissue media]”, Wiad. Lek. (objavljeno 15. 12. 1968), 21 (24), str. 2301—3, PMID 4303387
