Turma je bila osnovna konjička jedinica u vojsci Rimske Republike i Principata počev od 3. veka p. n. e.[1] U Vizantiji, turme su bile manje vojno-teritoritorijalne jedinice u doba tematskog sistema (610—1081).[2]

Rimska konjica bila je po broju i kvalitetu jedna od najslabijih u starom veku. Pri kraju 6. veka p. n. e. Rim je, pored 84 centurije pešaka, imao svega 6 centurija konjanika. Legija je imala 4.200 pešaka, ali samo 300 konjanika. Kasnije se broj konjičkih centurija popeo na 18. Konjanici su bili naoružani kopljem, a zaštićeni šlemom, kožnim oklopom i štitom. U doba manipularne falange (3. vek p.n.e) konjica je formirana u turme (30 konjanika) od po 3 dekurije. Konjica svih legija postrojavala se na krilima falange (turme su obrazovale poredak obično u 5 vrsta) i štitila joj krila i bokove, ali je upotrebljavana i za udar protiv neprijateljeve konjice i u bok falange. Vrlo često su konjanici sjahivali za borbu peške, pa pošto bi postigli uspeh, pojahali bi i dalje se borili na konjima. Tada se u Rimu stvara posebna kasta vitezova (lat. equites), koji su, kao bogati ljudi, služili u konjici. Komandant rimske konjice (lat. magister equitum) bio je u doba diktature prvi pomoćnik i zamenik diktatora; konjicom legije komandovali su prefekti i tribuni.[1]

Vizantija

uredi

U doba tematskog sistema (610-1081) u Vizantiji, turme su bile manje vojno-teritoritorijalne jedinice podređene temama[a]: svaka tema sastojala se od po nekoliko turmi. Tako je tema Trakesijanaca u jugozapadnoj Maloj Aziji prvobitno bila turma teme Anatolika.[2]

Napomene

uredi
  1. ^ Obe teritorijalne jedinice dobile su ime po vojnim jedinicama: tema izvorno znači odred, a turma - vod konjanika.

Reference

uredi
  1. ^ a b Gažević, Nikola (1974). Vojna enciklopedija (tom 4). Beograd: Vojnoizdavački zavod. str. 554. 
  2. ^ a b Ostrogorski, Georgije (1998). Istorija Vizantije. Beograd: Narodna knjiga. str. 112—115. 

Literatura

uredi
  • Ostrogorski, Georgije (1998). Istorija Vizantije. Beograd: Narodna knjiga. 
  • Gažević, Nikola (1974). Vojna enciklopedija (tom 4). Beograd: Vojnoizdavački zavod.