Википедија

Ukradene generacije

„Ukradene generacije“ ili „Ukradena deca“ je termin kojim se označavaju deca australijskih Aboridžina i Ostrvljana Toresovog moreuza, koju su australijske federalne i državne vladine agencije i crkveni misionari, na osnovu tadašnjih zakona, odvodili iz njihovih porodica. Deca su odvođena u periodu između približno 1869.[1] i 1969. godine,[2][3] mada su u nekim mestima ona odvođena i tokom 1970-ih.[4]

Postavka pod imenom Odvođenje dece

Procene broja odvedene dece, kao i razlozi koji se kriju iza tog čina, su diskutabilni. Dokumentovani dokazi, kao što su novinski članci i izveštaji iz tog perioda koji su podnošeni skupštinskim odborima, daju čitav niz različitih objašnjenja. Kao jedan od razloga se navodi zaštita dece, zbog bojazni da će katastrofalno opadanje crnačke populacije koje je usledilo nakon kontakata sa belcima dovesti do potpunog „izumiranja“ pripadnika crne rase.[5] Takođe se spominju i strah od mešanja rasa[6] i želja za očuvanjem rasne čistoće belaca.[7] Termin „ukradena“ je upotrebljavan u kontekstu prisilnog odvođenja dece iz njihovih porodica – P. Makgeri, član parlamenta Novog Južnog Velsa, usprotivio se Dopuni Zakona o zaštiti Aboridžina iz 1915. koji je omogućio Odboru za zaštitu Aboridžina da odvodi decu od njihovih roditelja, bez obaveze da se prethodno utvrdi da su ona bila zanemarena ili maltretirana; Makgeri je opisao ovu politiku kao „krađu dece od njihovih roditelja“.[8] U Adelaidi je 1924.[9] objavljen članak u kojem se kaže: „Reč ‚ukradeni‘ može da zvuči pomalo nategnuto, ali nakon što smo objavili priču o Aboridžinskoj majci slomljenog srca, sigurni smo da će svet smatrati da je ona na mestu.“[10][11]

Australijski starosedeoci su u većini oblasti bili „zaštićeni“, odnosno bili su štićenici države.[12][13] Zaštita se sprovodila preko Odbora za zaštitu Aboridžina. U Viktoriji i Zapadnoj Australiji ovi odbori su takođe bili odgovorni za sprovođenje tzv. Uredbi o melezima.

Piter Rid je 1981. objavio Ukradene generacije: Odvođenje aboridžinske dece u Novom Južnom Velsu od 1883. do 1969.[3] Objavljivanje rezultata Nacionalne istrage o odvajanju dece Aboridžina i Ostrvljana Toresovog moreuza od njihovih porodica[14] iz 1997. je proširilo svest o Ukradenim generacijama. Prihvatanje ovog termina u Australiji je ozvaničeno 13. februara 2008. formalnim izvinjenjem Ukradenim generacijama,[15] koje je uputio premijer Kevin Rad, a koje je dobilo podršku u oba doma australijskog parlamenta. Izvinjenja su pre toga upućivale državne i teritorijalne vlade, u periodu između 1997. i 2001.[16] Međutim, i dalje je bilo odbijanja da se prihvati termin „Ukradene generacije“. Ovo potvrđuje činjenica da je nekadašnji premijer Džon Hauard odbio da se izvini, dok je tadašnji ministar za pitanja Aboridžina i Ostrvljana Toresovog moreuza, Džon Heron, odbio da upotrebi sporni termin u aprilu 2000.[17]

Obrazloženje politike odvođenja dece uredi

Jedno od objašnjenja glasi da je svrha sprovođenja zakona o odvođenju aboridžinske dece od njihovih roditelja bila zaštita dece, odnosno da je to bio odgovor zakonodavaca i zvaničnika na potrebu da se zaštite zanemarena, zlostavljana ili napuštena deca meleskog porekla.[18] U izveštaju Voltera Boldvina Spensera[19] navodi se da su mnoga deca, koja su rođena u vreme izgradnje železnice Gan, tokom 1920-ih, bila napuštena već u ranoj mladosti i da nije bilo nikog ko bi se starao o njima. Ovaj i drugi slični incidenti su podstakli državu da povede računa o takvoj deci.[20]

Drugi dokumenti iz 19. i sa početka 20. veka ukazuju da je politika odvođenja dece od roditelja podstaknuta drugačijim ubeđenjima: da će doći do izumiranja aboridžinskog stanovništa usled kontakata sa belcima, da čistokrvno plemensko aboridžinsko stanovništvo nije sposobno da se samostalno održi, te da je ono neminovno osuđeno na izumiranje.[21][22][23] Spominju se i ideje o eugenici i strah od mešanja rasa, što ima veze sa ideologijom o podeli ljudske vrste prema civilizacijskoj hijerarhiji. Ovo podrazumeva da je severnoevropska civilizacija superiornija od aboridžinske, zbog velikog tehnološkog napretka. Neke od pristalica ovih verovanja su smatrali da će porast broja meleske dece predstavljati pretnju za prirodu i stabilnost preovlađujuće civilizacije, ili za ono što se smatralo rasnim i civilizacijskim „nasleđem“.[24] Na primer, tokom 1930-ih, zaštitnik Aboridžina Severnih teritorija, dr Sesil Kuk, smatrao je stalni porast broja meleske dece problemom:[25]

Generalno od pete i nadalje od šeste generacije, sve prirodne karakteristike australijskih Aboridžona su iskorenjene. Problem naših meleza će brzo biti rešen kompletnim nestankom crne rase, i brzim utapanjem njihovih potomaka u belu rasu.

Slično njemu, glavni zaštitnik Aboridžina u Zapadnoj Australiji, A. O. Nevil, je 1930. napisao u članku za The West Australian:

Eliminišite čistokrvne i dozvolite mešanje belaca sa melezema i na kraju trke će i oni postati beli.[26]

Reference uredi

  1. ^ Marten, J.A., (2002), Children and war, NYU Press, New York, pp. 229. ISBN 978-0-8147-5667-6.
  2. ^ Australian Museum (2004). „Indigenous Australia: Family Life”. Arhivirano iz originala 05. 02. 2008. g. Pristupljeno 28. mart 2008. 
  3. ^ a b Read, Peter (1981). The Stolen Generations: The Removal of Aboriginal children in New South Wales 1883 to 1969 (PDF). Department of Aboriginal Affairs (New South Wales government). ISBN 978-0-646-46221-9. Arhivirano iz originala (PDF) 20. 08. 2006. g. Pristupljeno 18. 10. 2010. 
  4. ^ Bringing Them Home: "Victoria" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. avgust 2008)).
  5. ^ Bates, Daisy (1938). „The Passing of the Aborigines: A Lifetime spent among the Natives of Australia”. Project Gutenberg of Australia. str. 243. „I did what I set out to do – to make their passing easier and to keep the dreaded half-caste menace from our great continent” 
  6. ^ Bates, Daisy (1938). „The Passing of the Aborigines: A Lifetime spent among the Natives of Australia”. Project Gutenberg of Australia. „Half-castes came among them, a being neither black nor white, whom they detested.” 
  7. ^ Aboriginal welfare : initial conference of Commonwealth and state Aboriginal authorities held at Canberra, 21 to 23 April, 1937 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. jul 2011)
  8. ^ Bringing Them Home report, part 2, chapter 3.
  9. ^ The Haebich interview gives the year as 1923, but see Foster, Robert. 'endless trouble and agitation': Aboriginal agitation in the protectionist era. Journal of the Historical Society of South Australia, 2000;28:15–27.
  10. ^ Interview with Dr Anna Haebich, The Stolen Generation, Ockham's Razor, ABC Radio National, broadcast Sunday 6 January 2002, accessed 19 February 2008. Anna is author of Broken Circles, Fragmenting Indigenous Families 1800–2000, Fremantle, Fremantle Arts Centre Press. ISBN 978-1-86368-305-0.
  11. ^ Foster, Robert. 'endless trouble and agitation': Aboriginal agitation in the protectionist era. Journal of the Historical Society of South Australia,2000;28:15–27 gives the reference to the clipping on this case as #81: "The Sun, [16/4/]1924; Register 9/4/1924; Sport's Newsclipping Books GRG 52/90 SRSA (State Records of South Australia). see Kooriweb.org, Pristupljeno 27. 4. 2013.
  12. ^ Timeline of Legislation Affecting Aboriginal People Arhivirano na sajtu Wayback Machine (25. februar 2004), Government of South Australia, Aboriginal Education and Employment Services
  13. ^ „Documenting Democracy at National Archives of Australia: Australia's Story In Victoria, for example, "The (Aboriginal Protection) Act gave powers to the Board for the Protection of Aborigines which subsequently developed into an extraordinary level of control of people's lives including regulation of residence, employment, marriage, social life and other aspects of daily life"”. Foundingdocs.gov.au. Arhivirano iz originala 04. 07. 2009. g. Pristupljeno 25. 04. 2010. 
  14. ^ „Bringing them home: The 'Stolen Children' report”. Human Rights and Equal Opportunity Commission. 2005. Arhivirano iz originala 05. 09. 2007. g. Pristupljeno 8. 10. 2006. 
  15. ^ "Kevin Rudd says sorry", Dylan Welch, Sydney Morning Herald 13 February 2008.
  16. ^ List of Apologies by State and Territory Parliaments (1997–2001) at HREOC.
  17. '^ Senator the Hon John Herron, Minister for Aboriginal and Torres Strait Islander Affairs to the Senate Legal And Constitutional References Committee, Inquiry Into The Stolen Generation' Federal Government Submission, March 2000 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (22. maj 2005)
  18. ^ Peter Howson, Legal Notes: The Stolen Generations True Believers Take One Step Back, National Observer, No. 49, Winter 2001 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. jul 2011)
  19. ^ Article on Baldwin Spencer in the Australian Dictionary of Biography.
  20. ^ Peter Howson, Academia's Sorry Obsession: Manne et al. would help Aborigines more by looking at the present, not the past, The Age, 3 April 2001 Arhivirano 2001-12-08 na sajtu Library of Congress Web Archives|Web Archives on the Institute for Private Enterprise website.
  21. ^ Neville, AO (1930). West Australian, 18 April.
  22. ^ Western Australia State Archives, 993/423/38, "Absorption of Half Castes into the White Population".
  23. ^ Russell McGregor, Imagined Destinies. Aboriginal Australians and the Doomed Race Theory, 1900–1972, Melbourne: MUP, 1997.
  24. ^ Anderson, Warwick. The Cultivation of Whiteness: Science, Health and Racial Destiny in Australia. 2003, pp. 160.
  25. ^ HumanRights.gov.au Arhivirano na sajtu Wayback Machine (26. фебруар 2008), Приступљено 27. 4. 2013.
  26. ^ cited in Van den Berg, Rosemary, (2002) Nyoongar People of Australia: Perspectives on Racism and Multiculturalism, Brill, 2002}-. ISBN 978-90-04-12478-3.., -{p. 75.

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Izvinjenje Ukradenim generacijama na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Украдене_генерације&oldid=27029271”