Feng Jou-lan

Feng Jou-lan (kin: 冯友兰; pin: Féng Yǒulán; Tanhe, 4. decembar 1895 — Peking, 26. novembar 1990), nadimak Dž’-šeng (kin: 芝生; pin: Zhīshēng) je bio Kineski filozof i istoričar filozofije.

Feng Jou-lan
Lični podaci
Datum rođenja	(1895-12-04)4. decembar 1895.
Mesto rođenja	Tanhe, Dinastija Ćing
Datum smrti	26. novembar 1990.(1990-11-26) (94 god.)
Mesto smrti	Peking, Kina
Obrazovanje	Univerzitet u Pekingu, Univerzitet Kolumbija

Biografija

Feng Jou-lan se rodio 4. decembra 1895. godine, u mestu Tang-h’ u današnjoj kineskoj provinciji Henan. Studirao je filozofiju na Šangajskom i Pekinškom univerzitetu. Diplomirao je 1918. godine, a potom je otišao u SAD, gde je na Univerzitetu Kolumbija doktorirao 1923. godine.

Po povratku u Kinu radio je na nekoliko univerziteta (Džuang-džou, Guang-dung te Jen-đing i Ćing-hua u Pekingu). Na Ćing-hua univerzitetu je radio od 1928. do 1952. kao profesor filozofije i šef katedre za filozofiju.

Po izbijanju Kinesko-japanskog rata studenti i osoblje Pekinškog univerziteta odlaze iz Pekinga i formiraju Privremeni univerzitet Čang-ša u Heng-šanu, a zatim Jugozapadni pridruženi unverzitet u Kun-mingu. Kada su se univerziteti vratili u Peking 1946. godine, Feng je ponovo otišao u SAD. U Americi je radio kao gostujući profesor na Univerzitetu u Pensilvaniji.

Kada se završio građanski rat i komunisti došli na vlast, Feng se vratio u Kinu. Bio je simpatizer komunista, njegovi lični politički stavovi bili su uveliko socijalistički, i počeo je da proučava marksizam-lenjinizam.

Međutim, sredinom pedesetih godina, pa do Maove smrti, vlasti su napadale njegov rad, i bio je prinuđen da se odrekne nekih svojih dela, a druga, uključujući i svoju Istoriju kineske filozofije da prepravi da se uklope u idejne okvire Kulturne revolucije. Uprkos tome, Feng nije napuštao Kinu, i posle puno mukotrpnog rada doživeo je slabljenje cenzure nad svojim radovima i povratak određenog stepena slobode za svoj rad.

Od 1952. godine, radio je i kao član komiteta Odseka za društvene nauke Kineske akademije nauka, član komiteta Svekineskog političkog saveta na drugom, trećem i četvrtom zasedanju, član stalnog komiteta na petom zasedanju konferencije Politčkog saveta kineskog naroda i delegat na četvrtom zasedanju Svekineskog narodnog kongresa. Umro je 26. novembra 1990. godine u Pekingu.

Filozofija

Njegovo najpoznatije delo je Istorija kineske filozofije (1934). U njemu je primenio zapadnjački pristup na kinesku filozofiju, i tako stvorio standard za sva buduća proučavanja iz te oblasti.

Za formiranje njegove filozofije presudna je bila neo-konfučijanska metafizika 12. veka, i uticaj njegovog prvog profesora iz SAD, Džona Djuia, koji je bio predstavnik pragmatičarskog pravca.

Fengova se filozofija temelji na kineskoj metafizici, koju je on dalje razvio i analizirao koristeći metode zapadnjačke logike. Na osnovu toga, on je izgradio svoj sistem racionalnog neo-konfučijanizma koji se temelji na logici, što mu je omogućilo da pruži uvid ne samo u prirodu morala, već i u strukturu ljudskog moralnog razvoja.

Bibliografija

• Istorija kineske filozofije, 1934. (中国哲学史, pinjin: Zhōngguó zhéxuéshǐ)
• Novi racionalizam, 1939. (新理学, pinjin: Xīn lǐxué)
• Novo razmatranje ljudske prirode (新原人, pinjin: Xīn yuán rén)
• Novo razumevanje reči, 1946. (新知言, pinjin: Xīn zhī yán)
• Duh kineske filozofije, 1947. (The Spirit Of Chinese Philosophy, preveo E. R. Hjuz)
• Novo razmatranje prirode Puta (新原道, pinjin: Xīn yuán Dào)

Prevedeno na srpski

• Fung, Ju-lan, Istorija kineske filozofije, Nolit, Beograd 1976.