Helena Bonam Karter

Helena Bonam Karter (engl. Helena Bonham Carter; rođena 26. maja 1966. godine u Londonu) engleska je glumica.

Helena Bonam Karter
Helena Bonam Karter 2011. na Berlinskom filmskom festivalu
Lični podaci
Datum rođenja	(1966-05-26)26. maj 1966.
Mesto rođenja	Golders Grin, London, Engleska, Ujedinjeno Kraljevstvo
Zanimanje	glumica
Porodica
Partner	Kenet Brana (1994–1999) Tim Berton (2001–2014)
Deca	2
Rad
Aktivni period	1985–
Veza do IMDb-a
Nagrade Bafta Najbolja glumica u sporednoj ulozi 2011: Kraljev govor

Njen filmski debi bila je uloga adaptaciji romana Mustra sa ružama Ketlin Vendi Pejton iz 1983. godine dok je prvu glavnu ulogu odigrala u biografskoj drami Ledi Džejn. Pažnju filmske publike Karterova je privukla 1985. godine filmom Soba sa pogledom, a tokom 1990-ih nastupila je u velikom broju kostimiranih drama kao što su Hamlet (1990), Hauardov kraj (1992), Frankenštajn (1994) i Krila golubice (1997), koji joj je doneo nominacije za brojne prestižne nagrade uključujući Oskara, Zlatni globus, BAFTU i Nagradu Udruženja glumaca za najbolju glavnu žensku ulogu.

Godine 1999. Karterova je tumačila ulogu Marle Singer u drami Borilački klub Dejvida Finčera, a 2001. godine nastupila je filmu Planeta majmuna Tima Bertona, koji je označio početak njene dugogodišnje saradnje sa ovim rediteljom. Između 2003. i 2012. godine pojavila se u još šest njegovih filmova: Krupna riba (2003), Čarli i fabrika čokolade (2005), Mrtva nevesta (2005), Svini Tod: Pakleni berberin iz ulice Flit (2007), Alisa u zemlji čuda (2010) i Mračne senke (2012). Tokom ovog perioda takođe je tumačila ulogu Belatriks Lestrejndž u poslednja četiri filma iz filmskog serijala Hari Poter i nastupila je u istorijskoj drami Kraljev govor koja joj je donela nagradu BAFTA za najbolju glumicu u sporednoj ulozi i nominaciju za Oskara, Zlatni globus i Nagradu Udruženja glumaca u istoj kategoriji. Godine 2012. pojavila se u adaptacijama romana Velika očekivanja i Jadnici, dok je 2015. godine igrala Dobru vilu u Diznijevom filmu Pepeljuga.

Karterova takođe ima tri nominacije za nagradu Emi za najbolju glavnu glumicu u mini-seriji ili TV filmu za uloge u TV filmovima Merlin (1998), Uživo iz Bagdada (2002) i Barton i Tejlor (2013) u kome je igrala glumačku legendu Elizabet Tejlor. Značajne uloge na televiziji takođe je ostvarila u istorijskoj mini-seriji Henri VIII i biografskom filmu Inid o životu književnice Inid Blajton, koji joj je doneo Međunarodni Emi i nominaciju za nagradu BAFTA u kategoriji "Najbolja glumica".

Biografija

Helena Bonam Karter rođena je u Golders Grinu, u Londonu. Njena majka Elena (devojačko Proper de Kalehon) je psihoterapeut, dok joj je otac Rejmond Bonam Karter bio ugledni bankar koji je tokom 60-ih obavljao dužnost zamenika predstavnika Engleske banke u Međunarodnom monetarnom fondu u Vašingtonu. On potiče iz čuvene političke porodice, sin je poznatog liberala sera Morisa Bonama Kartera i Vajolet Bonam Karter, ugledne političarke i aktivistkinje, ćerke Herberta Henrija Eskota, premijera Ujedinjenog Kraljevstva od 1908-1916. godine. Helenin deda po majci je polu-Španac polu-Jevrej Eduardo Proper de Kalehon, diplomata i savetnik u španskoj ambasadi u Vašingtonu, čija je žena, Jevrejka Elen Fuld-Sprinžer ćerka barona Ežena Fuld-Sprinžera, bankara, i Mari Sesil fon Sprinžer, ćerke barona i industrijalca Gustava Sprinžera.

Helena ima dva brata, Edvarda i Tomasa, i dalja je rođaka glumca Krispina Bonam-Kartera, koji je igrao gospodina Binglija u Bi-Bi-Si-jevoj seriji iz 1995. Gordost i predrasude, kao i političarke Džejn Bonam Karter. Takođe je u srodstvu sa admiralom Stjuartom Bonamom Karterom, Janom Flemingom, piscem romana o Džejmsu Bondu (preko Flemingove žene), poznatom bolničarkom i humanitarkom Florens Najtingejl, kao i čuvenim engleskim rediteljem Entonijem Eskotom. Pohađala je ugledne gimnazije Saut Hempsted i Vestminster. Nije primljena na Kembridž, ali ne zbog loših ocena ili slabo urađenog prijemnog, već zato što je uprava univerziteta bila zabrinuta da bi mogla napustiti školovanje kako bi se bavila glumom. Upravo zbog toga, Helena odlučuje da se posveti isključivo glumačkoj karijeri.

Kada je Heleni bilo 5 godina, majka joj je imala ozbiljan nervni slom, od kog se oporavljala tri godine. Kada se oporavila, a povučena iskustvom koje je imala sa terapeutima, i sama je postala psihoterapeut. Helena joj sada plaća da čita njena scenarija i upućuje je u psihološke motive likova koje igra. Pet godina posle majčinog oporavka, porodicu je zadesila još jedna nesreća. Tokom letovanja u Grčkoj, otac joj je ostao gluv na jedno uvo. Dijagnostikovan mu je benigni tumor slušnog nerva i podvrgnut je rutinskoj operaciji. Međutim, operacija se iskomplikovala, pa je 50-godišnji Rejmond doživeo šlog koji ga je ostavio vezanog za invalidska kolica. Kako su oba brata bila na studijama, Helena je pomagala majci. Kasnije će posmatrati pokrete i ponašanje obolelog oca kao deo pripreme za ulogu u filmu Teorija leta.

Karijera

Helena Bonam Karter nije školovana glumica. 1979. godine je osvojila prvu nagradu za sastav koji je napisala, a novcem od nagrade je platila članarinu u poznatom udruženju glumaca. Debitovala je sa 16 godina u TV reklami, a imala je i manju ulogu u manje poznatom filmu A Pattern of Roses. Prvu glavnu ulogu imala je u filmu Ledi Džejn 1986. godine, koji je dobio pomešane kritike, a prikazao je život ledi Džejn Grej, engleske kraljice. Ulogu koja će joj pokrenuti karijeru odigrala je u Filmu Soba s pogledom, igrajući lik Lusi Haničerč. Film Soba s pogledom snimljen je posle Ledi Džejn, ali je emitovan pre njega. U trećoj sezoni Poroka Majamija je igrala devojku Dona Džonsona, a 1987. je glumila pored Dirka Bogarta u filmu The Vision. Išla je na audiciju za ulogu Nensi Spandžin u filmu Sid i Nensi, ali je ulogu dobila Kloi Veb. Odbila je ulogu Bes Meknil u filmu Breaking the Waves zbog scena seksa. Ulogu je dobila Emili Votson, i bila je nominovana za Oskara. Zbog tih ranih uloga dobila je nadimak kraljica korseta i engleska ruža, pošto je uglavnom igrala u filmovima koji su se odvijali u kasnom 19. i ranom 20. veku. 1996. godine igrala je Oliviju u filmu Twelfth Night Trevora Nana. Potom počinje da proširuje svoj opus ulogama u filmovima Borilački klub, Volas i Gromit: prokletstvo Zekodlaka, kao i u filmovima Tima Bartona: Čarli i fabrika čokolade, Mrtva nevesta, Krupna riba i Svini Tod: pakleni berberin iz Ulice Flit. Helena Bonam Karter tečno govori francuski, a 1996. je igrala u francuskom filmu Portraits chinois. Avgusta 2001. se slikala za Maksim. 2003. je po drugi put u karijeri glumila englesku kraljicu, u ITV-jevoj mini-seriji Henri Osmi, dok je bila trudna sa prvim detetom. 2006. je bila član žirija Kanskog festivala, koji je jednoglasno proglasio film Vetar koji njiše ječam najboljim te godine. Igrala je Belatriks Lestrejndž u filmu Hari Poter i Red feniksa 2007. godine, kao i u nastavku Hari Poter i Polukrvni Princ iz 2009. Ponovo će igrati ovaj lik u filmu Hari Poter i relikvije smrti. Za ovu ulogu je dobila pozitivne kritike, uz opasku da ima blistav, ali neiskorišćen talenat. 2007. je igrala gospođicu Lavet, saučesnicu Svinija Toda (Džoni Dep), u filmskoj adaptaciji mjuzikla Svini Tod: pakleni berberin iz Ulice Flit. Reditelj je bio Tim Barton, a ona je bila nominovana za Zlatni globus. Na izboru za Evening Standard British Film Awards 2007, dobila je nagradu za najbolju glumicu, za uloge u filmovima Svini Tod i Razgovori sa drugim ženama. 2009. je ponovo dobila nagradu za najbolju glumicu u izboru za Empire Awards. Odigrala je malu, ali ključnu ulogu u četvrtom delu Terminatora. 2010. je igrala Crvenu Kraljicu u Bartonovom filmu Alisa u zemlji čuda, u kojem takođe glume Džoni Dep, Alan Rikman, Kristofer Li i En Hetavej. 2009. godine Tajms ju je proglasio za jednu od najboljih britanskih glumica svih vremena, pa se tako našla u društvu Džuli Endruz, Džudi Denč, Megi Smit, Helen Miren i Odri Hepbern. 2006. godine je, zajedno sa Samantom Sejdž, dizajnerkom kupaćih kostima pokrenula svoju modnu liniju pod nazivom The Pantaloonies (lakrdijaš). U prvoj kolekciji predstavile su potkošlje, kape i donji veš u starinskom, viktorijanskom stilu.

Privatni život

Od 1994. do 1999. godine se zabavljala sa Kenetom Branom, pored koga je i glumila u Frankenštajnu i Teoriji leta. Godine 2001. je počela vezu sa rediteljem Timom Bartonom, sa kojim je i danas. Sreli su se na snimanju filma Planeta majmuna, a ona je kasnije glumila u brojnim Bartonovim filmovima kao što su Krupna riba, Čarli i fabrika čokolade, Svini Tod: pakleni berberin iz Ulice Flit i Alisa u zemlji čuda. Žive u londonskom naselju Belsajz park, u dve kuće sa zajedničkim ulazom jer, kako kažu, imaju osećaj da ne bi mogli živeti u istoj kući. Imaju dvoje dece, Bilija Rejmonda Bartona, rođenog 4. oktobra 2003. godine, kao i ćerku Nel Bartnon, rođenu 15. decembra 2007. godine, kada je Helena imala 41 godinu. Dobri su prijatelji sa Džonijem Depom, koji se pojavljuje u mnogim Bartonovim filmovima. Dep je i kum njihovom sinu, i prihvatio je kumstvo pošto ga je Helena zamolila na Bartonov nagovor. Kaže da je ćerki dala ime Nel u čast svim Helenama u svojoj familiji. Godine 2008. četiri člana njene porodice poginula su u Južnoj Africi, u udesu koji je imao njihov autobus prilikom safarija. Zbog toga joj je dozvoljeno da na neodređeno vreme napusti snimanje Terminatora, ali se kasnije vratila i završila film.

Barton i Helena su 2008. godine oglasili prodaju svojih stanova u njujorškom Grinič vilidžu. Za stanove su dobili ukupno 8,75 miliona dolara. Oktobra 2008. godine objavljeno je da je Bonam Karter postala finansijer humanitarne organizacije Action Duchenne, koja pomaže deci oboleloj od Dišenove mišićne distrofije i njihovim roditeljima. Tom prilikom je izjavila:

"Želela bih da, kao finansijer ove akcije, podstaknem što veći broj ljudi da se informišu o njenom radu, kao i o stravičnim posledicama Dišenove mišićne distrofije. Lek za ovu bolest je na pragu otkića, ali se do njega neće doći bez dalje pomoći i finansiranja. Molimo vas da nam se pridružite kako bismo iskorenili uništavanje mišića.

Decembra 2008. godine je pozajmila glas za MTV-jev oglas protiv nasilja u porodici. Tu je recitovala jedan deo o ljubavi iz Prve poslanice Korinćanima Novog zaveta. Oglas traje 60 sekundi i predstavlja par koji se svađa kod svoje kuće; njih dvoje se ne čuju, već u pozadini ide muzika i Helenino recitovanje.

Godine 2009. je, zajedno sa drugim slavnim glumcima kao što su Juan Makgregor, Kejt Vinslet, Lijam Nison i Helen Miren, ostavila otisak usana na kartici i potpisala se na nju. Ovi otisci će biti prodati na aukciji namenjenoj za humatarne svrhe, a trenutno se nalaze u izlogu čuvene robne kuće Fenvik u Njukaslu.

Filmografija

Uloge Helene Bonam Karter
Godina	Srpski naziv	Izvorni naziv	Uloga	Napomena
1983.	Mustra sa ružama	A Pattern of Roses	Neti Belindžer
1985.	Soba sa pogledom	A Room with a View	Lusi Haničerč
1986.	Ledi Džejn	Lady Jane	Ledi Džejn Grej
1987.	Moris	Maurice	dama na meču kriketa (pojavljivanje)
1989.	Frančesko	Francesco	Kjara Ofredučo
1989.		Getting It Right	Lady Minerva Munday
1990.	Hamlet	Hamlet	Ofelija
1990.	Mladost Beatriks Poter	The Early Life of Beatrix Potter	Beatriks Poter
1991.	Gde anđeli strepe da stupe	Where Angels Fear to Tread	Kerolajn Abot
1992.	Hauardov kraj	Howard's End	Helen Šlegel
1993.	Plesna kraljica	Dancing Queen	Pandora/Džuli
1994.	Frankenštajn	Mary Shelley's Frankenstein	Elizabet Lavenca Frankenštajn
1994.	Fatalna obmana: Gospođa Lija Harvija Osvalda	Fatal Deception: Mrs. Lee Harvey Oswald	Marina Osvald
1995.	Moćna Afrodita	Mighty Aphrodite	Amanda Vajnrib
1995.	Margaretin muzej	Margaret's Museum	Margaret Maknil
1996.	Na Tri kralja	Twelfth Night: Or What You Will	Olivija
1996.	Kineski portret	Portraits chinois	Ejda
1997.	Samo nek aspidistre lete	Keep the Aspidistra Flying	Rouzmeri
1997.	Slatka osveta	The Revengers' Comedies	Karen Najtli
1997.	Krila golubice	The Wings of the Dove	Kejt Kroj
1998.	Merlin	Merlin	Morgana le Fej	mini-serija
1998.	Teorija leta	The Theory of Flight	Džejn Tačard
1998.	Slatka osveta	Sweet Revenge	Karen Najtli
1999.	Borilački klub	Fight Club	Marla Singer
1999.	Ženski razgovori	Women Talking Dirty	Kora
1999.	Skoro potpuna istorija svega	The Nearly Complete and Utter History of Everything	Lili
2001.	Planeta majmuna	Planet of the Apes	Ari
2001.	Moj zubar je ubica	Novocaine	Suzan Ajvi
2002.	Moje srce	The Heart of Me	Dina
2002.	Uživo iz Bagdada	Live From Baghdad	Ingrid Formanek
2002.	Dok nas glasovi ne probude	Till Human Voices Wake Us	Rubi
2003.	Henri VIII	Henry VIII	Ana Bolen
2003.	Krupna riba	Big Fish	Dženifer Hil/Veštica
2004.	Serija nesrećnih događaja Lemonija Sniketa	Lemony Snicket's A Series of Unfortunate Events	Beatris Bodler	kameo
2005.	Razgovori sa drugim ženama	Conversations with Other Women	žena
2005.	Veličanstvenih 7	Magnificent 7	Megi	TV film
2005.	Volas i Gromit: Prokletstvo zekodlaka	Wallace & Gromit: The Curse of the Were-Rabbit	ledi Kampanula Totington	glas
2005.	Mrtva nevesta	Corpse Bride	Emili	glas
2005.	Čarli i fabrika čokolade	Charlie and the Chocolate Factory	gospođa Baket
2006.	66	Sixty Six	Ester Ruben
2007.	Svini Tod: Pakleni berberin iz ulice Flit	Sweeney Todd	gospođica Lavet
2007.	Hari Poter i Red feniksa	Harry Potter and the Order of the Phoenix	Belatriks Lestrejndž
2009.	Hari Poter i Polukrvni Princ	Harry Potter and the Half-Blood Prince	Belatriks Lestrejndž
2009.	Terminator: Spasenje	Terminator: Salvation	dr Serena Kogan/Skajnet
2009.	Inid	Enid	Inid Blajton
2010.	Alisa u zemlji čuda	Alice in Wonderland	Crvena Kraljica
2010.	Kraljev govor	The King's Speech	Elizabet Bovs-Lion
2010.	Tost	Toast	Džoun Poter	TV film
2010.	Hari Poter i relikvije Smrti: Prvi deo	Harry Potter and the Deathly Hallows Part 1	Belatriks Lestrejndž
2011.	Hari Poter i relikvije Smrti: Drugi deo	Harry Potter and the Deathly Hallows Part 2	Belatriks Lestrejndž
2012.	Mračne senke	Dark Shadows	dr Džulija Hofman
2012.	Velika očekivanja	Great Expectations	gospođica Havišam
2012.	Jadnici	Les Misérables	Gospođa Tenardje
2013.	Usamljeni osvetnik	The Lone Ranger	Red Harington
2013.	Barton i Tejlor	Burton & Taylor	Elizabet Tejlor	TV film
2013.	Mladi i blistavi Spivet	The Young and Prodigious T.S. Spivet	dr Kler
2014.	Turks i Kajkos	Turks & Caicos	Margo Tajrel	TV film
2014.	So na bojnom polju	Salting the Battlefield	Margo Tajrel	TV film
2015.	Pepeljuga	Cinderella	Dobra vila
2015.	Sufražetkinje	Suffragette	Idit Nju
2016.	Alisa iza ogledala	Alice Through the Looking Glass	Crvena Kraljica
2018.	Oušnovih 8	Ocean's 8	Rouz Veil
2020.	Enola Holms	Enola Holmes	Judorija Holms
2022.	Hari Poter 20. godišnjica: Povratak u Hogvorts	Harry Potter 20th Anniversary: Return to Hogwarts	samu sebe	specijal okupljanja
2022.	Enola Holms 2	Enola Holmes 2	Judorija Holms

Spoljašnje veze

• Helena Bonam Karter na sajtu IMDb (jezik: engleski)