Hrazdan (reka)

Hrazdan
jerm. Հրազդան
Hrazdan ; jerm. Հրազդան
	Reka Hrazdan
Opšte informacije
Dužina	141 km
Basen	2.560 km2
Pr. protok	17,9 m3⁄s
Sliv	reka Araks; Kaspijsko jezero
Vodotok
Izvor	Sevan
V. izvora	1.097 m ; ušće: 826 m
Ušće	[[U Araks kod grada Masis ]]
Geografske karakteristike
Država/e	Jermenija
Naselja	Jerevan, Hrazdan, Sevan
Pritoke	Getar River
Reka na Vikimedijinoj ostavi

Hrazdan (jerm. Հրազդան)^[1] je najduža reka u Jermeniji. Predstavlja severozapadnu otoku jezera Sevan, i teče ka jugu kroz marz Kotajk i glavni grad Jerevan. Uliva se u reku Araks na jugu zemlje. Ima veliki značaj za privredu Jermenije (hidroenergije, navodnjavanje, ribolov).

Ime

U 7. veku pre nove ere kralj Urartua Rusa II je naredio da se prokopa kanal između države Aza (na Araratskoj visoravni) i doline Kuarlini (današnji Ečmijadzin). Kanal je prozvan kao Ildarunia. Ime Hrazdan prvi je upotrebi Mojsije Korenski.

Geografske i privredne karakteristike

Reka Hrazdan predstavlja otoku jezera Sevan (severozapadna obala jezera kraj istoimenog grada). Sa visoravni se postepeno spušta ka jugu i protiče kroz Jerevan, glavni grad Republike Jermenije. Kraj Jerevana pravi nekoliko veoma oštrih okuka. U donjem delu toka teče kroz Araratsku ravnicu sve do ušća u Araks, na granici Jermenije i Turske.

Dužina toka, od izvora do ušće je 144 km, a ukupna površina sliva iznosi 7.310 km² (računajući i basen jezera Sevan), dok je površina sliva samog vodotoka 2.560 km².^[2]

Prosečan pad iznosi 1,8 m/km. Prosečan protok vode na izlazsku iz jezera iznosi svega 2 m³/s, a na ušću 17,9 m³/s. U periodu od 1930. do 1960. na reci je izgrađeno ukupno 8 hidroelektrana, što je dovelo do naglog pada nivoa samog jezera Sevan.

Pored proizvodnje električne energije, vode Hrazdana se koriste i za navodnjavanje, industriju, ali i za ribolov.