Crkva Svetog Save u Gornjem Brijanju
Crkva Svetog Save u Gornjem Brijanju podignuta je i osvećen neposredno po oslobođenju južnih krajeva Srbije 1897. godine. U sastavu je Gornjebrijanjske parohije, Jablaničkog namesništva i Niške eparhije Srpske pravoslavne crkve. Posvećena je Svetom Savi, čiju slavu i slavi.[1]
| Crkva Svetog Save u Gornjem Brijanju | |
|---|---|
 | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | selo Gornje Brijanje |
| Opština | Opština Bojnik |
| Država |  Srbija |
| Vrsta spomenika | crkva |
| Vreme nastanka | oko 1897. |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture |
| Vlasnik | Eparhija niška |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš |
Položaj uredi
Crkva Svetog Save, nalazi se u selu Gornje Brijanje u opštini Bojnik u Jablaničkom okrugu.
- Geografski položaj
- Severna gografska širina: 43° 05′ 28"
- Istočna geografska dužina: 21° 47′ 31"
- Nadmorska visina: 232 m
Istorija uredi
U periodu vladavine Osmanlija u Gornjem Brijanju je živelo nekoliko srpskih porodica, koje nisu imale svoju crkvu, a ih je opsluživao paroh iz crkve u Pečenjevcu, sve do oslobođenja 1878 godinbe. Posle oslobođenja od Osmanlija ,ovo mesto naselili su Srbi iz raznih krajeva Srbije.Pretežno su došli iz okoline Vlasotinca, odnosno Crne Trave, Grdeličke klisure i Vranjske kotline.[2]
Na inicijativu parohijanja crkva je podignut i osvećen neposredno po oslobođenju južnih krajeva Srbije 1897. godine, na parceli (delu njive i placa) koju je crkvi darivao Toma Cakić iz Gornjeg Brijanja. Pre podizanja Crkve, 1880. godine formirana je parohija koja je obuhvatala sela Gornje Brijanje, Donje Brijanje, Međa, Kosančić, Stubla, Gornji Drenovac, Donji Drenovac i Obilić. Za prvog paroha postavljen je jerej Stevan Popović, rodom iz okoline Vranja, koji je došavši na novooformljenu parohiju pokrenuo inicijatiju za izgradnju Crkve. [3]
Tokom Drugog svetskog rata crkva i njena parohija ostala je upražnjena do 1945. godine, kada za paroha dolazi Ćirilo Đeštaković, koji ovde služboivao do 1960. godine.[3]
- Obnova crkve
Crkva je prvi put obnovljena povodom stogodišnjice od njennj izgradnje 1997. godine, kada je formiran odbor za obnovu Crkve. Na Crkvi je je te godinenj promenjena fasada i renoviran je krov.[3]
Crkva je kompletno renovirana 2008. godine. Drvene stepenice do zvonika zamenjene su betonskim, unutrašnjost Crkve je preuređena, a pod je obložen pločicama. Urađena je spoljašna fasada, ugrađeni su prozori i vrata na ulaznom holu u Crkvu.[3]
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ Miša Rakocija Manastiri i crkve Južne i istočne Srbije, Zavod za zaštitu spomenika kulture Niš, Studije i monografije, Niš, 2013.
- ^ „LETOPIS CRKVE GORNJE BRIJANJSKE” (PDF). CRKVA GORNJE BRIJANJSKA. Pristupljeno 1. 7. 2018.
- ^ a b v g „Hram Svetog Save u Gornjem Brijanju”. Eparhija niška. Pristupljeno 1. 7. 2018.
