Crkva Svetog Spiridona u Trstu

Crkva Svetog Spiridona je srpska pravoslavna crkva u samom centru Trsta, na trgu Ponte Roso. Ona svjedoči o istorijskom značaju srpske kolonije u ovom gradu. Evidentirana je kao kulturno dobro od strane italijanske službe zaštite.

Crkva Svetog Spiridona
Osnovni podaci
Osnivanje	stara 1751, a nova 1869. godine
Mesto	Trst , Italija

Istorija crkve

Srbi su počeli da grade crkvu 1751. godine, zajedno sa Grcima. Posvećena je Svetom Spiridonu Čudotvorcu. Kako su na tom prostoru nekada bile solane, crkva je još tokom gradnje počela da puca, pa joj se ubrzo srušio i zvonik. Zahvaljujući Jovanu Miletiću (po kome je kasnije nazvana srpska škola u Trstu), zvonik je kasnije obnovljen, a crkva je i dalje služila. Srbi su ipak htjeli novi hram, pa je 1858, raspisan konkurs i usvojen je projekat italijanskog arhitekte iz Milana. Već 1861, srušena je stara crkva i započeta gradnja nove, koja je trajala do 1869. godine. Za podizanje bogomolje visoke 40 metara je utrošeno 500.000 forinti. Graditelj te velelepne crkve bio je milanski arhitekta, Karlo Mačijakini. Crkva je zidana lomljenim kamenom, a fasade obložene klesanim blokovima od kamena dovoženog sa Briona i iz Verone. Unutrašnjost hrama je omalterisana i oslikana, a zidani ikonostas je urađen u mozaiku. Ukrašavanje unutrašnjosti su izveli Đuzepe Bertini i Antonio Koreone, umjetnici iz Milana.

Fotografija Riste Škuljevića

Manojlo Grbić u prvoj knjizi "Karlovačkog vladičanstva" detaljno opisuje tridesetčetverogodišnji sukob Srba i Grka oko prvog hrama sv. Spiridona, kojeg su zajedno izgradili. Čim je izgrađen Grci su nametali svoju volju na štetu Srba i odbijali su svaku ravnopravnost, koju su Srbi tražili. Spor je rešen tako da su Grci dobili dozvolu da si sagrade novu crkvu sv. Nikole, a Srbima je sasvim pripala ova crkva. Najzaslužniji Srbin za izgradnju ove crkve bio je imućni trgovac i predsednik crkvene opštine, Risto Škuljević, a jedan od zaslužnijih Srba za izgradnju stare crkve, bio je i Jovan Kurtović.

Galerija

• 
  Transept
• 
  Arhangel Mihailo, mozaik.
• 
  Detalj mozaika.
• 
  Karlo Makiačini: Pročelje.
• 
  Karlo Makiačini: Jedan od četiri zvonika.
• 
  Opus sektile na fasadi crkve.

Vidi još

• Eparhija austrijsko-švajcarska
• Pravoslavlje u Italiji
• Odnosi Srbije i Italije

Spoljašnje veze

• Spasavanje pisanih tragova o postojanju Srba van matice („Politika”, 31. jul 2016)
• Najlepša zgrada Trsta, srpska crkva sv. Spiridona. "Vreme", 19. feb. 1939, str. 12 i 14. (digitalna.nb.rs)