Čezare Bordžija
Čezare Bordžija (ital. Cesare Borgia; Rim, 13. septembar 1475 — Vijana kod Navare, 12. mart 1507) je bio italijanski vojskovođa, političar i kardinal.[1][2]
Čezare Bordžija | |
---|---|
Datum rođenja | 13. septembar 1475. |
Mesto rođenja | Rim, Papska država |
Datum smrti | 12. mart 1507.31 god.) ( |
Mesto smrti | Vijana kod Navare, Kraljevstvo Navara |
Supružnik | Šarlota D'Albret |
Deca | Luiza Bordžija, vojvotkinja od Valentinoisa i još 11 nezakonite dece |
Porodica | Šablon:Bordžija |
Kao većina aspekata iz njegovog života i datum njegovog rođenja je predmet rasprave. Rođen je u Rimu 1475. ili 1476. godine, kao sin kardinala Rodriga Bordžije (koji će kasnije postati papa Aleksandar VI) i njegove ljubavnice Vanoze de Katanej.
Čezare je prvo bio predodređen za karijeru u katoličkoj crkvi od strane svog oca, i postao je sveštenik sa 15 godina. Paralelno sa biranjem Rodriga Bordžije za papu, Čezare Bordžija postaje kardinal sa samo 18 godina.[3] Njegov otac je položio sve nade porodice u njegovog brata Đovanija, kog je postavio kao glavnog generala papske vojske. Đovani biva ubijen pod misterioznim okolnostima 1497. godine, što Čezareu otvara mogućnosti za dugo očekivanu vojnu karijeru. Nedugo potom, 17. avgusta 1498, Čezare postaje prvi čovek u istoriji koja se dobrovoljno odriče kardinalske titule.[4]
Iako je bio sposoban vojskovođa i državnik, Čezare je imao problema da nastavi uspešnu vladavinu bez podrške papstva, koje je držao njegov otac. Nakon smrti svoga oca biva uhapšen od strane novog pape Pija III, potom beži iz zatvora ali njegovu konačnu propast izaziva izbor za papu smrtnog neprijatelja njegove porodice — kardinala Đulijana dela Rovere.
Poginuo je 1507. u bici kod Navare. Bio je knez Romanje i vojvoda od Valentinoisa. S imenom ovog vojskovođe i kardinala povezan je pojam hladnokrvnog ubice koji ne preza ni pred kakvim zločinom, a Makijaveli, koji mu je posvetio svoje delo Vladalac, pominje ga kao uzor političara cinika, čuvenog po okrutnosti i bezobzirnosti. Razni izvori nagoveštavaju da je u borbi za presto Čezare najpre naredio da ubiju njegovog starijeg brata, ali je ove tvrdnje teško dokazati pošto potiču od neprijatelja porodice Bordžija.
Čezare se 10. maja 1499. oženio Šarlotom od Albreta (1480 — 11. mart 1514), koja je bila sestra Huana III od Navare. Zajedno su imali kćerku, Luizu Bordžiju, vojvotkinju od Valentinoisa, (1500–1553). Čezare je bio otac još najmanje 11 dece, među kojima su i Đirolamo Bordžija, koji se oženio Izabelom, kontesom od Karpija, i Lukrecija Bordžija, koja se posle očeve smrti preselila na dvor svoje tetke Lukrecije u Ferari.
Čezareova originalna grobnica je bila u crkvi Santa Marija u Vijani, i nosila je natpis „Ovde leži u malo zemlje onaj koga su plašili svi, onaj koji je držao mir i rat u svojoj šaci.” Međutim, 1537. godine lokalni sveštenik naređuje da se njegovi ostaci premeste na lokaciju izvan crkve.
Reference
uredi- ^ Encyclopædia Britannica. Borgia, Cesare. Arhivirano 2011-07-21 na sajtu Wayback Machine Web. 19 Jul 2019.
- ^ World Book Encyclopedia. Borgia, Cesare. Web. 19 Jul 2019.
- ^ Herfried Münkler and Marina Münkler, Lexikon der Renaissance, Munich: Beck, 2000, pp. 43ff.(jezik: nemački)
- ^ „Today in Catholic History”. Catholic Under the Hood. 19. 7. 2019. Pristupljeno 19. 7. 2019.
Spoljašnje veze
uredi- Cesare Borgia, Encyclopedia Britannica
- Machiavelli, Niccolò. The Prince. classicreader.com. Arhivirano iz originala 06. 07. 2008. g. Pristupljeno 19. 07. 2019.
- Bradford, Sarah. „Cesare Borgia”. Encyclopedia World Biography.
- Diario de los Borja (Borgia) (jezik: španski)