Apterodontinae

izumrla potporodica placentalni sisara

Apterodontinae (Apterodontinae — „bez krilatog zuba”) je izumrla potporodica placentalnih sisara iz izumrle parafiletske porodice Hyainailouridae, koja je u periodu od kasnog eocena do srednjeg oligocena nastanjivala područje Evrope i Afrike.[2][3][4][5][6][7] Ovu potporodicu sisara su činili rodovi Apterodon i Quasiapterodon. Stručni naziv za članove ove potporodice sisara je apterodontini.

Apterodontinae
Vremenski raspon: 39.6–27.8 Ma
kasni eocen do srednji oligocen
rekonstrukcija izgleda vrste Apterodon macrognathus
Naučna klasifikacija e
Domen: Eukaryota
Carstvo: Animalia
Tip: Chordata
Klasa: Mammalia
Red: Hyaenodonta
Natporodica: Hyainailouroidea
Porodica: Hyainailouridae
Potporodica: Apterodontinae
Szalay, 1967[1]
Tipski rod
Apterodon
Fischer, 1880
Rodovi
Sinonimi
  • Apterodontini (Szalay, 1967)

Etimologija naziva uredi

Potporodica: Porijeklo naziva od: Značenje naziva:
Apterodontinae
  • tipskog roda Apterodon
  • i taksonomskog nastavka -inae
bez krilatog zuba

Ponašanje i ekologija uredi

Vrste iz potporodice Apterodontinae su bile vodozemni, polufosorijalni sisari koji su živjeli slično kao vidre. Obitavale su uz obale mora hraneći se puževima, školjkama i rakovima.[8]

Sistematika uredi

Klasifikacija uredi

Klasifikacija potporodice Apterodontinae:

Potporodica: Apterodontinae (Szalay, 1967)
Rod: Vrste:
Apterodon (Fischer, 1880)
  • A. altidens (Schlosser, 1910)
  • A. gaudryi (Fischer, 1880)
  • A. langebadreae (Grohé, 2012)
  • A. macrognathus (Andrews, 1904)
  • A. rauenbergensis (Frey, 2010)
  • A. saghensis (Simons & Gingerich, 1976)
  • A. sp. [Dur At-Talah escarpment, Libya] (Grohé, 2012)
Quasiapterodon (Lavrov, 1999)
  • Q. minutus (Schlosser, 1910)

Filogenija uredi

Dolje prikazan kladogram predstavlja filogenetske veze potporodice Apterodontinae.[8][9][10][11][12][13]

 †Hyaenodonta 

Eoproviverra

Boualitomidae

Arfiidae

Limnocyonidae

Sinopidae

Hyaenodontoidea

Gazinocyon

Pyrocyon

Galecyon

Parvavorodon

Indohyaenodontidae

Glibzegdouia

 †Indohyaenodon grupa 

Koholiidae

Tritemnodon

 †Tritemnodon grupa 

Teratodontidae

 †Apterodontinae 
 †Apterodon 

Apterodon altidens

Apterodon gaudryi

 ? 

Apterodon rauenbergensis

Apterodon langebadreae

Apterodon macrognathus

 ? 

Apterodon sp. (Dur At-Talah escarpment, Libya)

Apterodon saghensis

 †Quasiapterodon 

Quasiapterodon minutus

Maocyon

 †Maocyon/Orienspterodon grupa 

Orienspterodon

Hyainailourinae

Hemipsalodon

Ischnognathus

 †Akhnatenavus grupa 

Akhnatenavus

 ? 

"Pterodon" sp. (BC 15’08)

 ? 

Hyainailourinae sp. (UON 84-359)

 ? 

Hyainailourinae sp. C (DPC 9243 & DPC 10315)

 ? 

Hyainailourinae sp. D (DPC 6545)

Kerberos

"Pterodon" syrtos

 †Pterodon grupa 

Pterodontina

 ? 

Hyainailourinae sp. A (DPC 6555)

"Pterodon" africanus

Parapterodon

 ? 

"Pterodon" sp. (DPC 5036)

"Pterodon" phiomensis

Hyainailourini

Paroxyaenini

Falcatodon

Sectisodon

Exiguodon

Isohyaenodon zadoki

Isohyaenodon  (†Isohyaenodontina)

Isohyaenodon andrewsi

Sivapterodon

Hyainailouros bugtiensis

Hyainailouros napakensis

 †Hyainailouros 

Hyainailouros sulzeri

 ? 

Hyainailourinae sp. (GSN AD 100’96)

Simbakubwa

Leakitheriini

Megistotherium

Mlanyama

Metapterodontini

Pakakali

Prionogalidae

 †Hyainailouridae 
 †Hyainailouroidea 
 †Lahimia grupa 
 †Arfia grupa 
 †Galecyon grupa 
 †afro-arabijska grupa 

Vremenska rasprostranjenst rodova iz potporodice Apterodontinae unutar parafiletske porodice Hyainailouridae uredi

QuasiapterodonApterodonApterodonApterodonApterodonApterodonApterodonApterodonMaocyonOrienspterodonHyainailourinaeFanerozoikKenozoikKvartarNeogenPaleogenPliocenMiocenOligocenEocenPiacenzianZancleanMessinianTortonianSerravallianLanghianBurdigalianAquitanianChattianRupelianPriabonianBartonianLutetian

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ Szalay, F. S. (1967.) "The affinities of Apterodon (Deltatheridia, Hyaenodontdae)." American Museum Novitates 2293, 1–17.
  2. ^ McKenna, Malcolm C.; Bell, Susan K. (1997). Classification of Mammals Above the Species Level. New York: Columbia University Press. ISBN 978-0-231-11012-9. Pristupljeno 16. 3. 2015. 
  3. ^ B. Lange-Badré and M. Böhme (2005.) "Apterodon intermedius, sp. nov., a new European Creodont Mammal from MP22 of Espenhain (Germany)." Annales de Paléontologie 91:311-328
  4. ^ M. Morlo, E. R. Miller and A. N. El-Barkooky (2007.) "Creodonta and Carnivora from Wadi Moghra, Egypt." Journal of Vertebrate Paleontology 27(1):145-159
  5. ^ Matthew R. Borths; Patricia A. Holroyd; Erik R. Seiffert (2016). „Hyainailourine and teratodontine cranial material from the late Eocene of Egypt and the application of parsimony and Bayesian methods to the phylogeny and biogeography of Hyaenodonta (Placentalia, Mammalia)”. PeerJ. 4: e2639. PMC 5111901 . PMID 27867761. doi:10.7717/peerj.2639. 
  6. ^ Matthew R. Borths; Nancy J. Stevens (2017). „The first hyaenodont from the late Oligocene Nsungwe Formation of Tanzania: Paleoecological insights into the Paleogene-Neogene carnivore transition”. PLOS ONE. 12 (10): e0185301. Bibcode:2017PLoSO..1285301B. PMC 5636082 . PMID 29020030. doi:10.1371/journal.pone.0185301. 
  7. ^ Floréal Solé; Bastien Mennecart (2019). „A large hyaenodont from the Lutetian of Switzerland expands the body mass range of the European mammalian predators during the Eocene”. Acta Palaeontologica Polonica. 64 (2): 275—290. doi:10.4202/app.00581.2018 . 
  8. ^ a b Laudet, V.; Grohé, C.; Morlo, M.; Chaimanee, Y.; Blondel, C.; Coster, P.; Valentin, X.; Salem, M.; Bilal, A. A.; Jaeger, J. J.; Brunet, M. (2012). „New Apterodontinae (Hyaenodontida) from the Eocene Locality of Dur At-Talah (Libya): Systematic, Paleoecological and Phylogenetical Implications”. PLOS ONE. 7 (11): e49054. Bibcode:2012PLoSO...749054G. PMC 3504055 . PMID 23185292. doi:10.1371/journal.pone.0049054 . 
  9. ^ Borths, Matthew R.; Stevens, Nancy J. (2017). „Deciduous dentition and dental eruption of Hyainailouroidea (Hyaenodonta, "Creodonta," Placentalia, Mammalia)”. Palaeontologia Electronica. 20 (3): 55A. doi:10.26879/776 . 
  10. ^ Matthew R. Borths; Nancy J. Stevens (2019). „Simbakubwa kutokaafrika, gen. et sp. nov. (Hyainailourinae, Hyaenodonta, 'Creodonta,' Mammalia), a gigantic carnivore from the earliest Miocene of Kenya”. Journal of Vertebrate Paleontology. 39 (1): e1570222. doi:10.1080/02724634.2019.1570222. 
  11. ^ Floréal Solé; Bernard Marandat; Fabrice Lihoreau (2020). „The hyaenodonts (Mammalia) from the French locality of Aumelas (Hérault), with possible new representatives from the late Ypresian”. Geodiversitas. 42 (13): 185—214. doi:10.5252/geodiversitas2020v42a13. 
  12. ^ Solé, F.; Morlo, M.; Schaal, T.; Lehmann, T. (2021). „New hyaenodonts (Mammalia) from the late Ypresian locality of Prémontré (France) support a radiation of the hyaenodonts in Europe already at the end of the early Eocene”. Geobios. 66-67: 119—141. doi:10.1016/j.geobios.2021.02.004. 
  13. ^ Averianov, Alexander; Obraztsova, Ekaterina; Danilov, Igor; Jin, Jian-Hua (2023). „A new hypercarnivorous hyaenodont from the Eocene of South China”. Frontiers in Ecology and Evolution. 11. ISSN 2296-701X. doi:10.3389/fevo.2023.1076819/full.