Jујуба
Jujuba (Ziziphus jujuba Mill.), poznata je još kao kineska urma, žižula, i čičimak .[1] Po broju stabala najbrojnije je voće u Kini. Uzgaja se širom Azije, na Mediteranu, kao i u SAD u novije vreme. U Crnoj Gori popularna je pod nazivom iglica, a u okruženju je poznata i kao čičindra, cicindra, cicindula, žižola, zizila, žižulja.[2]
| Jujuba | |
|---|---|
| |
| Jujube | |
| Naučna klasifikacija | |
| Carstvo: | |
| Divizija: | |
| Klasa: | |
| Red: | |
| Porodica: | |
| Rod: | |
| Vrsta: | Z. jujuba
|
Veruje se da je poreklo jujube iz Severne Afrike i Sirije, i da je potom odneto u Kinu i Indiju, gde se gaji više od 4000 godina. Rimljani su je nazvali "Ziziphum".
Opis uredi
Jujuba je grmolika biljka ili manje stablo visine do 5 m a sa gustom krošnjom i povijenim granama. Na granama se nalazi veliki broj oštrog trnja i manje, grančice duge do 25 cm i blago naoštreni listovi. Plodovi su jajasti i oblika masline, kao nedozreli su svetle zelene boje. U septembru počinju da menjaju boju, lagano žute, a zatim poprimaju jarku crveno-smeđu pa onda braon boju kada sazru. Krajem septembra i početkom oktobra plodovi se beru i upotrebljavaju. Prijatnog je slatko-kiselog ukusa, a u sredini je tvrda koštica.
Uzgoj jujube uredi
Jujuba raste u toplim krajevima, a odlikuje se velikom otpornošću na temperaturne promene, tako leti može da izdrži i preko 40 °C i sušu, a kada odbaci svoje grančice, postaje vrlo otporna i na hladnoću, zimi podnosi temperaturu i do -25 °C.
Upotreba uredi
Plod se jede sirov kao i delomično ili potpuno osušen. Takođe, od plodova jujube se prave džemovi, sokovi i rakija na bazi lozovače. Plod se preporučuje zbog visokog sadržaja korisnih sastojaka i vitamina C i za sniženje krvnog pritiska. Plodovi, lišće i kora jujube koriste se u farmaceutskoj industriji za proizvodnju lekova i čajeva. Poznato je i da žvakanjem jujubinog lista jezik na kratko gubi osećaj za slatkoću.
Reference uredi
- ^ Lista običnih biljaka
- ^ Grlić 1986, str. 166−167
