Incidentalna apendektomija
Incidentalna apendektomija ili slučajna apendektomija je hirurška procedura koja se radi u sklopu drugih zahvata bez dokaza o akutnom zapaljenju crvuljka, i obično se izvodi da bi se eliminisao rizik od budućeg zapaljenja crvuljka. O rizicima i prednostima slučajne apendektomije tokom različitih operacija, posebno onih kod dece, raspravlja se više od jednog veka, i danas ima svoje zagovornike i protivnike. Zato je potrebno metodu preispitati u svetlu inovacija u medicinskoj praksi, uključujući minimalno invazivnu hirurgiju, poboljšane tehnike snimanja itd.[1] U eri minimalno invazivne hirurgije u kojoj su traume tkiva i stvaranje ožiljka nakon laparoskopske operacije minimalni, tako da sledeću operaciju u istoj regiji nije teško ponovo uraditi, odluke o incidentalnoj apendektomiji su sve ređe.[2] Međutim kod operacija kod kojih je nekad po pravilu bila indikovana i apendektomija, poput operacije Mekelovog divertikuluma, intususcepcije, to nije slučaj.
Preporuke za incidentalnu apendektomiju
уредиImajući u vidu da je doživotni rizik od akutne upale crvuljka 6-7%, odluku o apendektomiji za vreme neke druge operacije u trbuhu trebalo bi doneti u odnosu na: vrstu operacije koja se radi, istorije bolesti pacijenta, starosti pacijenta (prvenstveno kos osoba mlađih od 35 godina) prema sledećim preporukama navedenih u donjoj tabeli:[2]
| Oboljenje (procedura) | Preporuka za apendektomiju |
|---|---|
| Malrotacija. Laddova procedura | Preporučuje se |
| Kongenitalna dijafragmalna hernija | Može se preporučiti zbog malrotacije ukoliko anomalija nije komplikovana ili se ne koristi sintetski materijal |
| Onkološka hirurgija | Opciono, da bi se kasnije izbegla sumnja na postojanje akutnog apendicitisa, ali ne i kod Wilmsovog tumora |
| Ginekološka hirurgija | Preporučuje se |
| Kloaka, anorektalne anomalije | Ne preporučuje se zbog moguće inkontinencije |
| Hidrocefalus i druga neurološka stanja | Ne preporučuje se zbog moguće inkontinencije |
| Mekonijalni ileus | Ponekad, ako je potrebno ispirati čvrsti mekonijum |
| Hronićna konstipacija i Hiršprungova bolest | Ne preporučuje se zbog moguće inkontinencije |
| Slučajno otkriven fekalitet | Opciono, u zavisnosti od stanja pacijenta |
| Ulcerozni kolitis i Kronova bolest | Trenutno se ne preporučuje |
| Bilijarna atrezija i holedohalne ciste | Ne preporučuje se zbog moguće upotrebe apendiksa
za rekonstrukciju bilijarnog trakta |
| Eksploracija (trauma) | Opciono, u zavisnosti od stanja pacijenta |
Kod pacijenata starijih od 35—50 godina incidentalna apendektomija je prema podacima iz literature kontroverzna, a kod pacijenata starijih od 50 godina nije opravdana.[3][4][5]
Kontraindikacije
уредиIncidentalna apendektomija je kontraindikovana kod svih pacijenata gde se očekuje razvoj fekalne ili urinarne inkontinencije zbog moguće buduće upotrebe crvuljka u operativnom rešavanju fekalne ili urinarne inkontinencije.[6]
Suprotstavljeni stavovi
уреди- Stavovi zagovornika
Zagovornici ove opcije smatraju da je ova operacija:[1]
- Jednostavna, sa niskim morbiditetom,
- Da se pacijent ne izlažen dodatnom riziku anestezije.
Kao dodatni razlozi kojima bi se mogla opravdati ova vrsta apendektomije, njeni zagovornici navode i:[1]
- redukciju visokog procenta postojanja inflamacije crvuljka,
- redukciju druge patologiju u histološkim uzorcima,
- smanjenju nejasnoću u postavljanju dijagnoze u kasnijem periodu, ukoliko bi se razvio akutno zapaljenje crvuljka.
- Stavovi protivnika
Protivnici incidentalna apendektomija smatraju da se ovom intervencojom:
- nepotrebno povećava rizik od infekcije, u inače „čistoj” operaciji.
- otvara organa koji sadrži koliformne bakterije,
- produžava se trajanje operacije i
- povećava postoperativni morbiditet.[2]
Vidi još
уредиIzvori
уреди- ^ а б в Jelena Antić, Klinički značaj minimalno invazivne hirurgije u terapiji akutnog apendicitisa u dečjem uzrastu, Doktorska disertacija, Univerzitet u Novom Sadu Medicinski fakultet, Novi Sad, 2016.
- ^ а б в Healy JM, Olgun LF, Hittelman AB, Ozgediz D, Caty MG. Pediatric incidental appendectomy: a systematic review. Pediatric surgery international. 2016;32(4):321-35.
- ^ T E Snyder and J R Selanders Incidental appendectomy--yes or no? A retrospective case study and review of the literature. Infect Dis Obstet Gynecol. 1998; 6(1): 30–37.
- ^ Sugimoto T, Edwards D. Incidence and costs of incidental appendectomy as a preventive measure. Am J Public Health. 1987 Apr;77(4):471–475.
- ^ Strom PR, Turkleson ML, Stone HH. Am J Surg. 1983 Jun; 145(6):819-22.
- ^ Kajbafzadeh AM, Chubak N. Simultaneous Malone antegrade continent enema and Mitrofanoff principle using the divided appendix: report of a new technique for prevention of stoma complications. The Journal of urology. 2001;165(6 Pt 2):2404-9.
Literatura
уреди- Fisher KS, Ross DS. Guidelines for therapeutic decision in incidental appendectomy. Surg Gynecol Obstet. 1990 Jul;171(1):95–98.
- Nockerts SR, Detmer DE, Fryback DG. Incidental appendectomy in the elderly? No. Surgery. 1980 Aug;88(2):301–306.
- Wolff BG. Current status of incidental surgery. Dis Colon Rectum. 1995 Apr;38(4):435–441.
Spoljašnje veze
уреди | Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja). |
