Википедија

Pilonidalni sinus

sinus pilanoidalis

Pilonidalni sinus, pilonidalna cista ili sakrokokcigealna fistula je cistična tvorevina ili ograničeno gnojno zapaljenje (apsces) lokalizovano u glutealnoj brazdi.[1] Kako ova tvorevina u sebi može sadržati dlaku, ili mrtve ćelije kože, sam naziv pilonidalni — klupko od dlaka, najbolje opisuje sam uzrok nastanka ove ciste. Klinički se karakteriše jako bolnom izraslinom iz koje povremenbo curi gnojni sadržaj. Uspešno se leči hirurškom terapijom uz postoperativnu primenu antibiotika.[2][3]

Pilonidalni sinus
SinonimiPilonidal cyst, pilonidal abscess, pilonidal sinus, sacrococcygeal fistula
Pilonidalni sinus u glutealnoj brazdi
Specijalnostihirurgija, urgentna medicina
Simptomibol, otežano sedenje i kretanje, sekracija gnoja
Faktori rizikagojaznost, porodična istorija, dugo sedenje, prekomerno znojenje
Dijagnostički metodna osnovu anamneze i kliničkog pregleda
Slična oboljenjaperianalni apsces, folikulitis
Prevencijaodržavanje higijene, izbegavanje dugog sedenja
Lečenjehirurška incizija i drenaža
Frekvencija3 : 10.000 godišnje

Istorija уреди

Bolest je prvi puta opisao Hodges 1880. goodine, da bi tri godine kasnije Herbert Mayo bolest opisao kao cistu punu dlaka

Kako je pilonidalni sinus bio često dijagnostikovan kod vozača terenaca u drugom svetskom ratu nazvana je pod imenom „Bolest terenaca” (engl. Jeep disease).

Epidemiologija уреди

 
Pilonidalna cista sa fistulom
Morbiditet

Po nekim procenama incidencija pilonidalnog sinusa je otprilike 26 : 100.000 Iz nepoznatih razloga, incidencija bolesti raste u zadnjih 50 godina, naročiti u Europi i Severnoj Americi, posebno kod mladih muškaraca.

Geografska distribucija

Po geografskoj rasprostranjenosti dlakavost kao faktor rizika za nastanak bolesti, je najrasprostrawenija i Srednjoj i istočnoj Evuropi i Turskoj, gde se bolest češće pojavljuje, jer je dlakavost češća za razliku od nordijskih zemalja Evrope u kojima je dlakavost manja, a bolest se pojavljuje ređe.

Polne razlike

Pilonidalni sinus se podjednako javlja kod osoba oba pola, sa preodminacijom kod osobama muškog pola, i muško : ženskim odnosom od 2:1, pa do 4:1, zbog većeg znojenja i veće maljavosti kože muškaraca.

Starosne razlike

Učestalost bolesti je najveća tokom druge i treće decenije života.

Rasne razlike

Češće zahvata belu rasu u drugoj i trećoj deceniji života .

Etiologija уреди

 
Relativna učestalost kožnih cista. Pilonidalna cista je označena pri vrhu.
 
Dva pilonidalna sinusa u glutealnoh brazdi

Made se tačan uzrok pilonidalnog sinusa ne zna, smatra se da je on urođena mana kože koja prekriva sedalni deo tela.[4] Ova anomalija koja se razvija tokom embrionalnog razvoja, najverovatnije je uzrokovana zaostatkom delova primitivne notohorde u koži sedalne regije, u kasnijem životnom periodu utiče na nagomilavanja mrtvih ćelija i ostataka kože i dlaka, koje rezultuje formiranjem zapaljenjskog procesa.[5]

Faktori rizika уреди

Kao moguži faktore rizika za nastanak ove ciste navode se:

  • Urastanje dlake u kožu, nakon dugotrajnog sedenja.[а]
  • prekomerno znojenje u sedalnom predelu.
  • gojaznost.
  • porodična sklonost.
  • muški muški spol,
  • zanimanje ili sport koji zahteva puno sedenja,[б]
  • duboki rascep od krsta do perineuma (područje trtice),
  • izrazita dlakavost,
  • grube i krute dlake,
  • slaba telesna higijena.

Klinička slika уреди

Klinička slika pilonidalnog sinusa, je kod jedne grupe pacijenata bez ikakvih znakova i simptoma,[6] dok se kod druge grupe javljaju promene na koći sedalnog predala koje mogu biti veoma bolna, praćene crvenilom i otokom kože u obliku potkožne ciste (šupljine) iz koje povremeno curi gnojav sekret.

Zbog bolova u sedalnom predelu pacijent se žali na otežano sedenje i nemogućnost hodanja. Nakon spontanog pražnjenja ciste, nastupa olakšanje, koje je kratkotrajno, jer posle izvesnog vremena ponovo dolazi do nakupljanja gnojnog sadržaja unutar ciste.

Osim u sakrokocigealnoj regije, pojava pilonidalnog sinus opisana je i u:

  • rascepu između prstiju kod frizera i berbera,
  • pazuhu,
  • oko pupka,
  • intermamiliarno (izmešu dojki),
  • genitalnom traktu kod žena i muškaraca,
  • amputiranom bataljku.
Hronični pilonidalni sinus po stadijumima bolesti
Stadijum Opis promena
I
 Jedan otvor u središnjoj liniji, bez bočnog proširenja
II
 Više od jednog otovora u središnjoj liniji, bez bočnog proširenja

IIa: 2-3 otvora u središnjoj liniji

IIb: Više od 3 otvora u središnjoj liniji

III
 Otvori u središnjoj liniji s bočnim proširenjima na jednoj strani
IV
 Otvori u središnjoj liniji s bočnim proširenjima na obe strane
R
 Recidiv bolesti nakon bilo koje terapije

Dijagnoza уреди

Dijagnoza se najčešče postavlja samo na na osnovu anamneze i kliničkog pregleda.

U pojedinim slučajevima potrebno je uzeti bris u cilju mikrobiološke analize i određivanja vrste antibiotika.

Diferencijalna dijagnoza уреди

Diferencijalno dijagnostički treba imati u vidu pilonidalni absces, rektalnu fistulu ili folikulitis.[7]

Terapija уреди

 
Pilonidalni sinus dva dana nakon operacije
 
Široka ekscizija sa otvorenom ranom i zarastanjem sekundarnom intencijom

Terapija pilonidalnog sinusa je hirurška, jer jedina daje definitivno izlečenje.[8][9] Sam hirurški zahvat zasniva se prvo na inciziji kože, zatim pražnjenjenju sadržaja promene, i na kraju ispiranju bez ili sa ušivanjem rane, u zavisnostin od primenjene operativne tehnike.[10] U postoperativnom periodu obavezna je primena antibiotika prema biogramu.[11]

Široka ekscizija sa otvorenom ranom i zarastanjem sekundarnom intencijom уреди

Kod ove metode koja je najčešča, nakon intervencije rana se ne ušiva, već se nakon incizije krova pilonidalnog sinusnog trakta, izvedi široka ekscizija cele ciste i odstrni sav sadržaj iz pilonidalnog sinusa (dlake, debris, granulacije). Potom se izvede hemostaza elektrokauterom a rana se ne zatvara šavovima, nego se samo prekriva oblogom za vlažno zarastanj rane (npr kalcijumov alginat) i pacijenta se otpušta iz bolnice na kućno lečenje. U nastavku lečenja pacijent se kod svoje kuće povremeno tušira i previja ranu.

Prognoza

Učestalost recidiva bolesti nakon hirurškog zbrinjavanje je:

  • 1.0% (95% CI 0,5-1,6%) nakon 12 meseci praćenja,
  • 3.2% (95% CI 2,2-4,2%) nakon 2 godine praćenja,
  • 16.5% (95% CI 11,9-21,2%) nakon 5 godina praćenja.
Komplikacije

Što se tiče postoperativnih komplikacija rane u smislu postoperativne infekcije rane, seroma i ostalog, široka ekscizija sa otvorenom ranom i zarastanjem sekundarnom intencijom u poređenju sa ostalim hirurškim tehnikama, brojne studije nisu pokazala statističku značajnu razliku tako da sama tehnika nema uticaja na učestalost postoperativnih komplikacija. [12]

Ekscizija i zatvaranje rane medijanim šavom уреди

 
Ekscizija i zatvaranje rane medijanim šavom

Zatvaranja rane nakon intervencije medijalnim šavom, po rezultatu metaanaliza ima najslabije rezultate od svih hirurških tehnika, zbog nešto većih rizika od infekcija i ponovnog javljanja sinusa, ili ciste. Iamjući ovo u vidu mnogi hirurzi ovu metodu više ne preporučuju.

Ekscizija i zatvaranje rane asimetričnim šavom уреди

Takođe pogledajte: Ekscizija pilonidalne ciste i zatvaranje rane asimetričnim šavom

Ekscizija pilonidalne ciste i zatvaranje rane asimetričnim šavom je hirurški postupak zasnovan na raznim hirurškim tehnikama kojima je zajedničko to da je rez zaobljen i bočno postavljen sa jedne strane, odnosno ne ide po sredini kao u tehnici sa medijanim ili središnjim šavom, već je rez obično u oblika slova D , S ili po tipu Z-plastika.[13]

Napomenе уреди

  1. ^ U Sjedinjenim Američkim Državama, ovo stanje nazivali su „bolest sedenja u džipu” (engl. jeep seat disease), jer se često javljala kod vojnika tokom dugih vožnji vojnim vozilom
  2. ^ Sedenje na jednom mestu više od 4 do 6 čas. dnevno uz retko nedeljno kupanja opisuje se kao jedan od čestih faktora rizika

Izvori уреди

  1. ^ Hull TL, Wu J. Pilonidal disease. Surg Clin North Am. 2002 Dec. 82(6):1169-85.
  2. ^ Gul VO, Destek S, Ozer S, Etkin E, Ahioglu S, Ince M, et al. Minimally Invasive Surgical Approach to Complicated Recurrent Pilonidal Sinus. Case Rep Surg. 2015. 2015:759316.
  3. ^ Miller D, Harding K. Pilonidal Sinus Disease. Dec 2003. World Wide Wounds. Available at www.worldwidewounds.com
  4. ^ von Laffert M, Stadie V, Ulrich J, Marsch WC, Wohlrab J. Morphology of pilonidal sinus disease: some evidence of its being a unilocalized type of hidradenitis suppurativa. Dermatology. 2011. 223(4):349-55.
  5. ^ Khanna A, Rombeau JL. Pilonidal disease. Clin Colon Rectal Surg. 2011 Mar. 24 (1):46-53.
  6. ^ Doll D, Friederichs J, Boulesteix AL, Dusel W, Fend F, Petersen S. Surgery for asymptomatic pilonidal sinus disease. Int J Colorectal Dis. 2008 Sep. 23(9):839-44.
  7. ^ Feigen GM, Gordon RB. Pilonidal disease simulating rectal abscess and fistula. AMA Arch Surg. 1956 Aug. 73(2):258-60.
  8. ^ Ghnnam WM, Hafez DM. Laser hair removal as adjunct to surgery for pilonidal sinus: our initial experience. J Cutan Aesthet Surg. 2011 Sep. 4(3):192-5.
  9. ^ Burnstein M. Managing anorectal emergencies. Can Fam Physician. 1993 Aug. 39:1782-5.
  10. ^ Nguyen AL, Pronk AA, Furnée EJ, Pronk A, Davids PH, Smakman N. Local administration of gentamicin collagen sponge in surgical excision of sacrococcygeal pilonidal sinus disease: a systematic review and meta-analysis of the literature. Tech Coloproctol. 2015 Nov 6.
  11. ^ McCallum I, King PM, Bruce J. Healing by primary versus secondary intention after surgical treatment for pilonidal sinus. Cochrane Database Syst Rev. 2007 Oct 17. CD006213.
  12. ^ Sevinç B, Karahan Ö, Okuş A, Ay S, Aksoy N, Şimşek G. Randomized prospective comparison of midline and off-midline closure techniques in pilonidal sinus surgery. Surgery. 2015 Oct 31.
  13. ^ Khodakaram K, Stark J, Hoglund I, Andersson RE. Minimal Excision and Primary Suture is a CostEfficient Definitive Treatment for Pilonidal Disease with Low Morbidity: A Population-Based Interventional and a Cross-Sectional Cohort Study. World J Surg. 2017;41(5):1295-302

Literatura уреди

  • Caestecker J, Mann BD, Castellanos AE, Straus J. Pilonidal Disease. Medscape Reference from WebMD. Last updated Jan 22, 2009.
  • Karydakis GE (1975) The etiology of pilonidal sinus. Hell Arm Forc Med Rev 7:411–416
  • Allen-Mersh TG (1990) Pilonidal sinus: finding the right track for treatment. Br J Surg 77:123–132
  • Guner A, Boz A, Ozkan OF, Ileli O, Kece C, Reis E (2013) Lim-berg flap versus Bascom cleft lift techniques for sacrococcygeal pilonidal sinus: prospective, randomized trial. World J Surg 37:2074–2080
  • Erkent M, Şahiner İT, Bala M, Kendirci M, Yıldırım MB, Topçu R, Bostanoğlu S, Dolapcı M (2018) Comparison of Primary mid-line closure, limberg flap, and karydakis flap techniques in pilo-nidal sinus surgery. Med Sci Monit 24:8959–8963
  • Arnous M, Elgendy H, Thabet W, Emile SH, Elbaz SA, Khafagy W (2019) Excision with primary midline closure compared with Limberg flap in the treatment of sacrococcygeal pilonidal disease: a randomised clinical trial. Ann R Coll Surg Engl 101(1):21–29
  • Prassas D, Rolfs TM, Schumacher FJ, Krieg A (2018) Karydakis flap reconstruction versus Limberg flap transposition for pilonidal sinus disease: a meta-analysis of randomized controlled trials. Langenbecks Arch Surg 403(5):547–554
  • McCallum IJ, King PM, Bruce J (2008) Healing by primary clo-sure versus open healing after surgery for pilonidal sinus: system-atic review and meta-analysis. BMJ 36:868–871
  • Doll D, Friederichs J, Dettmann H, Boulesteix AL, Duesel W, Petersen S (2008) Time and rate of sinus formation in pilonidal sinus disease. Int J Colorectal Dis 23:359–364
  • Sakr M, El-Hammadi H, Moussa M, Arafa S, Rasheed M (2003) The effect of obesity on the results of Karydakis technique for the management of chronic pilonidal sinus. Int J Colorectal Dis 18:36–39
  • Bascom J (1983) Pilonidal disease: long-term results of follicle removal. Dis Colon Rectum 26:800–807
  • Brusciano L, Limongelli P, Del Genio G, Tolone S, Amoroso V, Docimo G etal (2015) D-shape asymmetric excision of sacrococ-cygeal pilonidal sinus with primary closure, suction drain, and subcuticular skin closure: an analysis of risks factors for long-term recurrence. Surg Innov 22:143–148
  • Limongelli P, Brusciano L, Di Stazio C, del Genio G, Tolone S, Lucido FS etal (2015) D-shape asymmetric and symmetric excision with primary closure in the treatment of sacrococcygeal pilonidal disease. Am J Surg 207:882–889
  • Del Genio G, Limongelli P, Del Genio F, Motta G, Docimo L, Testa D (2016) Sleeve gastrectomy improves obstructive sleep apnea syndrome (OSAS): 5 year longitudinal study. Surg Obes Relat Dis 12:70–74
  • Spivak H, Brooks VL, Nussbaum M et al (1996) Treatment of chronic pilonidal disease. Dis Colon Rectum 39:1136–1139
  • Doll D, Luedi MM, Evers T, Kauf P, Matevossian E (2015) Recur-rence-free survival, but not surgical therapy per se, determines 583 patients’ long-term satisfaction following primary pilonidal sinus surgery. Int J Colorectal Dis 30:605–611
  • Kayaalp C (2014) Do smoking and obesity really do not have any negative influence on wound healing after surgery of pilonidal disease? Int J Colorectal Dis 29:1303–1304
  • Testini M, Piccinni G, Miniello S, Di Venere B, Lissidini G, Nico-lardi V, Bonomo GM (2001) Treatment of chronic pilonidal sinus with local anaesthesia: a randomized trial of closed compared with open technique. Colorectal Dis 3(6):427–430
  • Kundes MF, Cetin K, Kement M, Kaptanoglu L, Civil O, Haksal M etal (2016) Does prophylactic antibiotic reduce surgical site infections after rhomboid excision and Limberg flap for pilonidal disease: a prospective randomized double blind study. Int J Colo-rectal Dis 31:1089–1091
  • Käser SA, Zengaffinen R, Uhlmann M, Glaser C, Maurer CA (2015) Primary wound closure with a Limberg flap vs. secondary wound healing after excision of a pilonidal sinus: a multicentre randomised controlled study. Int J Colorectal Dis 30:97–10

Spoljašnje veze уреди

Klasifikacija
Spoljašnji resursi
 Molimo Vas, obratite pažnju na važno upozorenje
u vezi sa temama iz oblasti medicine (zdravlja).
Преузето из „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Pilonidalni_sinus&oldid=27448510”