Đuzepe Pino Grasi
Đuzepe Pino Grasi (Split, 1901 — 1962) je bio jugoslovenski vajar i klesar italijanskog porekla. Zbog njegovog klesarskog umeća nazvan je „čarobnjak za obradu kamena”.
Đuzepe Pino Grasi | |
|---|---|
| Datum rođenja | 1901. |
| Mesto rođenja | Split |
| Datum smrti | 1962. |
Život i rad uredi
Đuzepe Grasi, rođen je 1901. godine u Splitu. Potiče iz čuvene vajarsko-klesarske umetničke porodice kojoj je klesanje kamena predstavljalo dragoceno znanje što se prenosilo s kolena na koleno. Njegov otac, Zefirino, čuveni vajar, školovan u Milanu, rođen je u mestu Rankate, u kantonu Tićino, koji pripada italijanskom delu Švajcarske.[1] Otac Pina Grasija je po završenoj milanskoj akademiji Brera, dobio posao u Splitu na obnovi zvonika katedrale Svetog Duje. Potom se oženio Đovaninom Pavacom, dobio decu i otvorio vajarsko-klesarsku radionicu u kojoj su svoja prva znanja stekli mnogi vajari iz Dalmacije, od kojih će najpoznatiji postati Toma Rosandić.[2]
Đuzepe Pino Grasi je autor brojnih značajnih klesarskih dela. Malo je poznato da je upravo Pino Grasi u kamenu isklesao neke od najčuvenijih skulptura Tome Rosandića i Ivana Meštrovića. Pino Grasi prvi put dolazi u Beograd 1924. godine kako bi u kamenu izveo neke Rosandićeve skulpture. Nakon toga odlazi u Pariz gde provodi godinu dana u ateljeima poznatih francuskih vajara Sarabezola, Sudbinjina i Burdela a potom odlazi u Milano kod najvećeg italijanskog klasičara kamena Adolfa Vilda.[3] Drugi put dolazi u Beograd 1928. godine i tu ostaje do kraja svog života. Ubrzo po dolasku u Beograd, Pino Grasi počinje da izvodi radove u kamenu zbog čega će postati jedan od najtraženijih i najčuvenijih jugoslovenskih vajara-klesara. Osim kao umetnik, Pino Grasi se istakao i kao dobar pedagog. Od 1939. godine kada je osnovana Škola za primenjenu umetnost, Grasi je predavao obradu kamena. Taj predmet je predavao sve do 1948. godine kada je škola prerasla u Akademiju za primenjenu umetnost. Bio je upamćen kao omiljeni profesor i poštovan kolega. Pino Grasi se ženio dva puta. Prvi put Celjankom Vilmom Gesek a drugi put sa svojom koleginicom, takođe vajarkom, Ljubinkom Savić Grasi s kojom ima sina Zefirina Grasija. Đuzepe Pino Grasi je umro 1962. godine. i to iznenada, tokom porodičnog letovanja u Supetru na Braču, gde je i sahranjen.
Najznačajnija vajarska dela uredi
- skulpture u kamenu na mauzoleju porodice Račić u Cavtatu
- skulpture u kamenu po nacrtima vajara Tome Rosandića
- skulpture u kamenu na mauzoleju porodice Petrinović u Supetru na Braču
- skulptorski radovi na zgradi Francuske ambasade u Beogradu
- skulpture u kamenu „Borac” i „Umorni borac” po nacrtima vajara Tome Rosandića
- portret Nikole Pašića u Domu Narodne skupštine
- skulpture u kamenu „Žena pod velom” po nacrtima vajara Petra Ubavkića
- skulpture devojaka pod velom po nacrtima vajara Đorđa Jovanovića
- dve figure u kamenu „Atlete” po nacrtima vajara Đorđa Stijovića
- grifoni po nacrtima vajara Petra Palavičinija
- svi skulptorski radovi u kamenu za baštu Francuske ambasade u Beogradu, po nacrtima vajara Petra Palavičinija
- bista Rastka Petrovića
- bista Jovana Dučića
- velika figura Karađorđa po modelu vajara Frana Kršinića, za Dom Narodne skupštine
- skulpture i ukrasi na Starom dvoru na Dedinju
-
Mauzolej porodice Račić u Cavtatu -
Mauzolej porodice Petrinović, Supetar, Brač -
Zgrada ambasade Francuske u Beogradu -
Skulptura "Umorni borac" po nacrtima Tome Rosandića -
Skulptura "Žena pod velom"
Reference uredi
- ^ Stjelja, Ana (2016). „Kamen koji oblikuje duša”. Ilustrovana politika. Arhivirano iz originala 18. 12. 2016. g. Pristupljeno 15. 12. 2016.
- ^ Aleksić, Vesna (2009). Beogradski stranci. Beograd: Turistička organizacija Beograda. str. 113. ISBN 978-86-7708-102-7.
- ^ Aleksić, Vesna (2009). Beogradski stranci. Beograd: Turistička organizacija Beograda. str. 113. ISBN 978-86-7708-102-7.