Đurđu

Đurđu, Đurđevo
Giurgiu
Đurđu, Đurđevo; Giurgiu
	Đurđu - Toranj sa časovnikom kao zaostavština turske vladavine gradom
	Grb
Administrativni podaci
Država	Rumunija
Županija	Đurđu
Stanovništvo
Stanovništvo	‍
— 2011.	61.353
Geografske karakteristike
Koordinate	43° 54′ 03″ S; 25° 58′ 26″ I / 43.900833° S; 25.973889° I
Površina	- km2
	Đurđu, Đurđevo Đurđu, Đurđevo na karti Rumunije
Veb-sajt
	www.primaria-giurgiu.ro

Đurđu ili Đurđevo (rum. Giurgiu) grad je u Rumuniji. Ona se nalazi u južnom delu zemlje, u istorijskoj pokrajini Vlaška. Đurđu je upravno središte istoimenog okruga Đurđu.

Đurđu je prema poslednjem popisu iz 2002. godine imao 69.345 stanovnika.

Kod Đurđua se nalazi jedini danas postojeći granični prelaz između Rumunije i Bugarske preko veoma duge granice na Dunavu. Naspram Đurđua se nalazi značajni bugarski grad Ruse.

Geografija

Grad Đurđu nalazi se u južnom delu istorijske pokrajine Vlaške, u okviru uže oblasti Muntenije. Đurđu se obrazovan u središnjem delu Vlaške nizije, na mestu gde se aluvijalna terasa nizije najbliže približava Dunavu, što je ovo mesto učinilo pogodnim za njegov prelazak i obrazovanje trgovišta, kasnije grada.

Istorija

Područje oko Đurđeva bilo je gusto naseljeno u vreme Dačana (1. vek pre Hrista). Na području današnjeg Đurđeva, nalazio se Teodorapolis. Grad koji je sagradio romejski car Justinijan (483-565).

Grad su verovatno u 14. veku kao luku na Dunavu osnovali trgovci iz Đenove, koji su osnovali banku i trgovali svilom i somotom. Jedna od teorija je da su grad nazvali po zaštitniku Đenove, Svetom Đorđu.

Prvi put se pominje 1395. godine, za vreme vladavine vlaškog vojvode Mirče I Starijeg, a Osmanlije su ga osvojili 1420. godine radi kontrole dunavskog saobraćaja. Osmanlije su grad nazvali Jargou(Yergöğü). Na turskom Yer 'mesto/zemlja' + Göğü 'nebo'. Mada je ime verovatno dato zbog sličnosti između romanskog izgovora "Giorgo" i turskog "Yergöğü".

Kao utvrđeni grad, Đurđevo je često imalo ulogu u ratovima za osvajanje donjeg Dunava. To je bilo mesto oktobarske bitke za Đurđevo 1595. godine. Tu su bile i borbe vlaškog kneza Mihajla Hrabrog (1593-1601) protiv Turaka, kao i kasnijeg rusko-turskog rata (1787-1792). Grad Đurđevo bio je spaljen 1659. godine. Osmanlije su 1771. godine izgradile sahat-kulu u Đurđevu kao nadzornu kulu za dunavski saobraćaj. 1829. godine utvrđenje je srušeno, i ostao je samo zamak na ostrvu Slobozija, koji je mostom povezan sa obalom.

Tokom komunističkog režima (1952—1954), SSSR je pomogao izgradnju Mosta prijateljstva između Đurđeva i Rusea u Bugarskoj.

Srbi u Đurđevu

U tom živopisnom rumunskom gradiću Đurđevu na Dunavu bilo je mnogo Srba. Slavni srpski bogataš, trgovac i brodovlasnik "Kapetan Miša" - Miša Anastasijević je tu imao svoju privremenu "kamarašiju". Ta trgovačka agencija imala je malenu posadu pouzdanih činovnika: poslovođa, sekretar, novčar (kasir), dve kantardžije i čuvar.^[3] Pored biroa, na Dunavu je Mišina kompanija imala veliko skladište (magazu) za robu.

Jednu srpsku knjigu nabavili su u Bukureštu, Srbi kupci iz Đurđeva: Stelijan Georgiju, Dimitrije Hristić, Hristifor Stefanović.

Bugarsku istorijsku knjigu kupili su u Bukureštu 1836. godine, tamošnji žitelji: Konstantin Ikonomović i Konstantin pop Luka.^[4]

Život Napoleonov koji je opisao Aleksandar Dima, preveo je 1850. godine na srpski jezik Ljubomir Nenadović. Tu knjigu su nabavili tada u Ruščuku, boraveći poslom, neki Srbi iz Đurđeva. Pominju se u spisku prenumeranata, koje je okupio njihov zemljak Jovan Jovičić iz Ruščuka: Konstantin Anastasijević ekspeditor solske kompanije u Đurđevu, Jova Ivelić "materijalista" i trgovac žitarski u Đurđevu i Avstatije Anton trgovac u Đurđevu.^[5]

Knjigu ruskog istoričara Gilferdinga, prevedenu na srpski jezik od strane Milićevića, nabavili su u Bukureštu Srbi Đurđevčani 1857. godine. Bili su to prvi ljudi mesta: Anastas Anastasijević "starosta" (knez), Đorđe Jovanović sekretar kod "staroste", Nedeljko Andrejević trgovac, Mihail Avramović komisioner, Nikola Šljivić komisioner, Nikolaj Popović žitelj, Maksim Todorović žitelj.^[6]

Godine 1871. zatvoreno je Đurđevačko srpsko učilište (škola). Pokojni Grigorije Popović je zaveštao toj školi 300 zlatnika austrijskih godišnje. Očekivalo se da će njegov sin naslednik Nikolaj Popović to održati.

Stanovništvo

U odnosu na popis iz 2002., broj stanovnika na popisu iz 2011. se smanjio.

Demografija
1966.	1977.	1992.	2002.	2011.
39.199	51.544	74.191	69.587	61.353

Matični Rumuni čine većinu gradskog stanovništva Đurđua, a od manjina prisutni su jedino Romi.

Znamenitosti

Značaj grada Đurđua je velik time što je to najbliža dunavska luka gradu Bukureštu (60ak km), kao i granično položaj na magistralnom pravcu Bukurešt-Sofija.

Partnerski gradovi

Reference

^ „Recensământul Populației și al Locuințelor 2002 - populația unităților administrative pe etnii”. Kulturális Innovációs Alapítvány (KIA.hu - Fundația Culturală pentru Inovație). Arhivirano iz originala 14. 10. 2013. g. Pristupljeno 6. 8. 2013.
^ „Tab8. Populația stabilă după etnie – județe, municipii, orașe, comune”. Institutul Național de Statistică din România. jul 2013. Arhivirano iz originala 18. 01. 2016. g. Pristupljeno 5. 8. 2013.
^ "Glasnik Srpskog učenog društva", Beograd 71/1890.
^ Ivan Kajdanov: "Kratko načertanije na vseobšćata istorija", Budim 1836. godine
^ Aleksandar Dima: "Napoleon Bonaparta ili trideset godina Francuske istorije", Beograd 1850. godine
^ Gilferding: "Pisma iz istorije Srba i Bugara", prevod, Beograd 1857. godine

Spoljašnje veze

Zvanični veb-sajt

[1] „Recensământul Populației și al Locuințelor 2002 - populația unităților administrative pe etnii”. Kulturális Innovációs Alapítvány (KIA.hu - Fundația Culturală pentru Inovație). Arhivirano iz originala 14. 10. 2013. g. Pristupljeno 6. 8. 2013.

[2] „Tab8. Populația stabilă după etnie – județe, municipii, orașe, comune”. Institutul Național de Statistică din România. jul 2013. Arhivirano iz originala 18. 01. 2016. g. Pristupljeno 5. 8. 2013.

[3] "Glasnik Srpskog učenog društva", Beograd 71/1890.

[4] Ivan Kajdanov: "Kratko načertanije na vseobšćata istorija", Budim 1836. godine

[5] Aleksandar Dima: "Napoleon Bonaparta ili trideset godina Francuske istorije", Beograd 1850. godine

[6] Gilferding: "Pisma iz istorije Srba i Bugara", prevod, Beograd 1857. godine

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]