Jelena Anđelina Duka
Helena Anđel Duka (oko 1242 – 1271) bila je kraljica Sicilije kao druga žena kralja Manfreda Hoenštaufena. Kraljica Jelena je bila ćerka epirskog despota Mihaila II Komnina Duke i svete despine Teodore Petralifene. Njen brak je bio sklopljen kao garancija savezništva njenog oca i vladara Sicilije protiv rastuće moći Nikejskog carstva.[1]
Brak uredi
Bila je udata za kralja Manfreda od Sicilije 2. juna 1259. godine, nakon smrti njegove prve žene kraljice Beatriče Savojske 1257. godine, i njegovog vlastitog uspona na presto 10. avgusta 1258. godine. D. J. Geanakoplos primećuje da je ovaj brak bio iznenađujući, s obzirom da je Manfredov otac car Fridrih II bio u savezu sa carem Jovanom III Dukom Vatacem, pokojnim vladarom Nikejske imperije, ali „mora se uzeti u obzir da je osvajanje Vizantijskog carstva bilo tradicionalni normanski cilj skoro jedan vek, i da je kralj Manfred sada bio u dovoljno snažnoj poziciji u Italiji da odbaci očevo savezništvo i da traži one koji bi mu mogli pomoći u njegovim ambicijama za dominacijom na Balkanu.“[2] Do nas je došlo nekoliko detalja o tome kako je ovaj brak uređen. „Bilo bi interesantno“, primećuje Geanakoplos, „da se zna ko je preuzeo inicijativu za postizanje bračnog saveza; da li je Manfredov brak prethodio braku kneza Vilijama II Ahajskog sa Anom, još jednom ćerkom despota Mihaila II; i, što je najvažnije, da li je Manfredov Epirski posed dobijen od despota Mihaila II kao rezultat osvajanja ili kao miraz.“[3]
Kralj Manfred je zauzeo Drač i njegovu okolinu u naredne dve godine. despot Mihailo II je i dalje imao teritorijalne pretenzije na grad, ali se u to vreme spremao da opsedne Solun. Helenin miraz obuhvatao je sva prava na Drač i okolinu zajedno sa ostrvom Krfom. Krf je bio jedina jasna teritorijalna dobit za kralja Manfreda.[4]
Zatočeništvo uredi
Kralj Manfred je poginuo u bici kod Beneventa 26. februara 1266. godine, dok se borio protiv svog rivala i naslednika kralja Karla I od Sicilije. Kralj Karlo I je uhvatio kraljicu Helenu i zatvorio je. Živela je pet godina kasnije u zatočeništvu u zamku Nočera Inferiore gde je umrla 1271. godine.
Deca uredi
Kraljica Helena Anđel i kralj Manfred Hoenštaufen su imali četvoro dece:
- Beatriksa Sicilijanska (oko 1260 – pre 1307); zatvorena u Kastel del Monte do oslobođenja, kasnije se udala za Manfreda IV od Saluca.
- Fridrih Sicilijanski (oko 1259. – poslednji put živ se pominje 1312.), prvo zatvoren u Kastel del Monteu, a od 1299. godine, nadalje u Kastel del'Ovo. Pobegao je iz zatvor u Nemačku, provodeći vreme na nekoliko evropskih dvorova pre nego što je umro u Egiptu.[5]
- Henrik od Sicilije (maj 1262 – 31. oktobar 1318), prvo zatvoren u Kastel del Monteu, a od 1299. godine, nadalje u Kastel del'Ovo. Bio je poslednji član dinastije Hoenštaufen.[6]
- Encio (Acolino) od Sicilije (oko 1261 – oko 1301), prvo zatvoren u Kastel del Monteu, a od 1299. godine, nadalje u Kastel del'Ovo.
Reference uredi
- ^ Donald M. Nicol, The last centuries of Byzantium, 1261-1453, second edition (Cambridge: University Press, 1993), p. 28
- ^ Geanakoplos, "Greco-Latin Relations on the Eve of the Byzantine Restoration: The Battle of Pelagonia-1259", Dumbarton Oaks Papers, 7 (1953), p. 104
- ^ Geanakoplos, "Greco-Latin Relations", p. 105
- ^ Donald M. Nicol, The last centuries of Byzantium, 1261-1453, second edition (Cambridge: University Press, 1993), p. 28
- ^ Koller, Walter (2007). "MANFREDI, re di Sicilia." Dizionario Biografico (in Italian). 68. Rome
- ^ Gregorovius, Ferdinand (2010) [1897]. History of the City of Rome in the Middle Ages. Vol. 5, Part 2,Cambridge University Press.
Literatura uredi
- The Oxford Dictionary of Byzantium, Oxford University Press, 1991.
- Jacqueline Alio, Queens of Sicily 1061-1266, Trinacria (New York), 2018.
- John V.A. Fine Jr., The Late Medieval Balkans, Ann Arbor, 1987.
- D.I. Polemis, The Doukai, London, 1968.